به گزارش روابط عمومی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، مصاحبه ای با دکتر حسین زاده، معاون ترویج و انتقال یافتهها به شرح ذیل انجام شد:
1- حیطه فعالیتهای معاونت ترویج و انتقال یافتهها در موسسه شیلات را توضیح دهید.
این معاونت شامل مدیریت ترویج و انتقال یافتههای علمی، مدیریت تجاری سازی و مدیریت دانش و تولید محتوا می باشد.
در حقیقت این معاونت به منظور تکمیل زنجیره اثربخشی فعالیتهای تحقیقاتی موسسه و با هدف انتقال دستاوردهای تحقیقاتی و معرفی فناوریهای نوین موسسه در قالب روشهای ترویجی و یا تجاری به بهرهبرداران و تولیدکنندگان تشکیل شده است که نتایج پژوهشهای انجام شده در موسسه را به شکل خروجیهای عملیاتی، ملموس و کاربردی ارائه خواهد داد. همچنین دستاوردهای محققین که امکان اجراء در صنعت و قابلیت درآمدزایی دارند در حیطه مدیریت تجاریسازی و در قالب قراردادهای تجاری و انتقال دانش فنی در اختیار متقاضیان قرار میگیرد.
2- تصویب کمیته ترویج و انتقال یافتههای علمی در موسسه با چه اهداف و وظایفی تشکیل شده است.
کمیته ترویج و انتقال یافته های علمی با هدف بررسی و تصویب فعالیتهای انجام شده در معاونت، تشکیل و مصوب گردید و دلیل تشکیل آن این است که برنامهها و اقدامات معاونت در راستای اهداف موسسه و با تأیید مسئولین انجام گیرد. در حقیقت اعضای این کمیته، رئیس موسسه و اعضای شورای معاونین موسسه، معاونتهای تخصصی سازمان شیلات ایران و برخی از روسای پژوهشکدهها میباشند.آییننامه این کمیته در اسفند ماه سال 1396 مصوبه شورای پژوهشی موسسه را دریافت نموده است و در جهت تکمیل زنجیره تحقیقاتی و ترویجی از سال جدید شروع به کار نموده است و اولین جلسه این کمیته در اردیبهشت ماه 97 تشکیل خواهد شد.
3- فعالیتهای این معاونت در سال 1396 را توضیح فرمایید.
اهم فعالیتها شامل طرحهای ترویجی شامل 22 طرح مصوب در 6 محور می باشد که ازاین میان 16 طرح در سال 96 اجرایی گردید .راه اندازی و تکمیل تالار ترویج علوم شیلاتی ، انعقاد قراردادهای انتقال دانش فنی و برگزاری کارگاههای آموزش – ترویجی شیلاتی از دیگرفعالیتهای معاونت در سال گذشته می باشد.
4- طرحهای ترویجی در چه استانهایی و توسط چه مراکزی در حال اجرا میباشند؟
این طرحها در 10 استان کشور و توسط 8 مرکز و پژوهشکده و نیز ستاد موسسه در حال اجرا می باشد. استانهای گیلان، مازندران، آذربایجان غربی،لرستان، خوزستان، چهارمحال و بختیاری، هرمزگان، بوشهر، سیستان و بلوچستان، فارس، میزبان طرحهای ترویجی این موسسه در شش محور ماهیان سردآبی، ماهیان گرمابی، میگو، فرآوری، صید و صیادی و پرورش در قفس میباشد.
این طرحها در ذیل برنامه عملیاتی ترویج موسسه که منجر به عقد قرارداد فیمابین موسسه و معاونت ترویج سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به مبلغ 6 میلیارد ریال گردید تعریف و تصویب گردید وکه برخی از این طرحها در حال انجام و برخی در شرف اتمام میباشد.
5- برنامه معاونت ترویج در سال 1397 را تشریح فرمایید.
این معاونت برای سال 1397 دو هدف را دنبال میکند: 1- تکمیل طرحهای در حال اجرا و انجام برنامه عملیاتی مصوب سال و 2- تدوین، تصویب و اجرای طرحهای ترویجی جدید با رویکرد تمرکز بر چند طرح بزرگ با اثرگذاری در سطح ملی .
درحقیقت این معاونت در سال 1396 برنامه عملیاتی ترویج را با هدف درگیر شدن بخش عمدهای از مراکز موسسه در عملیات ترویجی تدوین نمود تا در این راستا، ادبیات و انتظارات ترویجی برای محققین در مراکز بهتر تبیین گردد و اصطلاحات و موارد مورد نظر ترویج، در کنار آیتمهای تحقیقاتی نهادینه گردد. درسال 1397 مدیران و محققین که عملکرد موفقتری در اجرای طرحهای سال گذشته داشتند، مشارکت خواهند داشت و طرحهای جامعتر، و طبیعتاً اثربخشتری با همکاری مشترک چند مرکز اجرایی خواهد شد.
6- یکی از اقدامات این معاونت ر اهاندازی تالار ترویج علوم شیلاتی میباشد، لطفاً این تالار را معرفی فرمایید.
تالار ترویج علوم شیلاتی موسسه در تکمیل و راستای تالار ترویج کشاورزی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی راهاندازی گردید. هدف ازراه اندازی تالار مجزای شیلاتی، وجود پایگاه اطلاعاتی علمی و ترویجی جهت بهرهبرداری دانشجویان، تولیدکنندگان ، بهره برداران و محققین در کشور میباشد. در این تالار دستهبندی ها و عنوانبندیهای فرعی و تخصصی در موضوعات مختلف مرتبط با آبزیان و گونههای داخلی تشکیل شده که مراجعه و جستجوی بازدیدکنندگان در این تالار را تسهیل نموده است. مطالب و مقالات علمی، یافتههای ترویجی، دستاوردهای تحقیقاتی، تجربیات کسب شده و هر آنچه که قابلیت استفاده و افزایش دانش و آگاهی بهرهبرداران دانشگاهی و تولیدکنندگان را داشته باشد در قالب رسانه های ترویجی مختلف مانند: بروشور،پوستر،دستورالعمل ترویجی ،نشریه ترویجی و... در این تالار بارگذاری میگردد .درحقیقت این تالار تبدیل به یک کتابخانه دیجیتال بزرگ حاوی مطالب کاربردی و قابل ا جرا خواهد شد. همچنین امکان نمایش تجربیات تولیدکنندگان و دستاوردهای تجربی دستاندرکاران مرتبط با آبزیان با نام و مشخصات شخص ارائه کننده در این تالار فراهم شده است.
7- باتوجه به سیاستهای سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی درخصوص سنجش اثربخشی طرحهای تحقیقاتی و محققین، موسسه در این راستا چه برنامهای را دنبال میکند.
بسیاری از اعضای کمیته ترویج موسسه و کمیته علمی- فنی موسسه مشترک میباشند و هدف از این امر، نگاه مشترک و تعریف اهداف مشترک برای تصویب طرحهای تحقیقاتی موسسه با نگاه به خروجیهای کاربردی و مفید ترویجی میباشد. کمیته ترویج موسسه برای اولین بار در بین سایر موسسات سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تشکیل شده و از این نظر موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور در بین سایر مؤسسات، پیشتاز و پیشرو در امر ترویج با رویکرد اثر بخشی کاربردی تحقیقات علمی می باشد.با این توضیح ، پروژه های تحقیقاتی موسسه میبایست یا جنبه تحقیقات علمی با هدف توسعه مرزهای دانش را داشته باشند و یا با هدف رفع مشکلات موجود در کشور تعریف شوند. در این راستا خروجیهای ترویجی هر طرح درزمان تصویب مشخص شده و مجری طرح یا پروژه نسبت به ارائه آن در زمان دفاع از پروژه متعهد میگردد.
8- ارتباط شما با محققین معین و مروجین پهنه چگونه است و تاکنون چه اقداماتی انجام شده است.
تمامی طرحهای ترویجی موسسه موظف به مشارکت با مدیریت ترویج جهاد کشاورزی استان محل اجرای طرح میباشند. این مشارکت با دو هدف انجام گرفته است: 1- همکاری مشترک در اجرای طرح و تأمین شدن انتظارات طرفین از این طرح ترویجی 2- مشارکت و استفاده از ظرفیتهای کارشناسان پهنه در اجرای طرحها.کارشناسان پهنه ضمن قبول مسئولیت در اجرای برخی وظایف هر طرح، در دورههای آموزشی پیشبینی شده، آموزشهای تخصصی مرتبط را خواهند دید. درحال حاضر 10000 کارشناس پهنه در کشور مشغول فعالیت میباشند که از این تعداد فقط کمتر از 50 نفر فارغالتحصیل شیلاتی هستند لذا آموزش این کارشناسان جهت ارتقاء آگاهی شیلاتی حائز اهمیت میباشد. در این راستا موسسه تحقیقات علوم شیلاتی آمادگی خود را جهت آموزش این کارشناسان در پهنههای شیلاتی اعلام نموده است.
9- وظیفه این معاونت در موسسه تحقیقات علوم شیلاتی چیست.
رئوس برنامهها و وظایف این معاونت را میتوان به صورت زیر خلاصه نمود:
- تدوین برنامهها و آیین نامه های ترویجی
- انتقال دستاوردهای تحقیقاتی- کاربردی قابل ترویج به بهرهبرداران شیلاتی
- بهرهگیری ازروشهای نوین و افزایش مشارکت محققین جهت انتقال یافتههای جدید
- انتقال دانش فنی دستاوردهای تحقیقاتی به صنعت،گسترش شرکتهای دانشبنیان و برون سپاری دستاوردها به آنان
- نظارت و ارزیابی فعالیتهای اجرا شده و پایش اثربخشی در سطح ملی و استانی
10-مهمترین برنامههای تجاری سازی در موسسه کدامند.
مهمترین برنامههای تجاری سازی در موسسه شامل تشکیل شرکتهای دانش بنیان درمراکز، ثبت دانش فنی محققین،تجاری سازی دستاوردهای تحقیقاتی از طریق انتقال دانش فنی، برون سپاری دستاوردها به شرکتهای دانش بنیان و و بخش خصوصی می باشد
11- جنابعالی مجری یکی از طرحهای ترویجی موسسه نیز میباشید، در خصوص طرح ترویجی خود توضیح بفرمایید.
طرح ترویجی تولید جمعیت تکجنس ماده ماهی قزلآلای رنگین کمان از جمله طرحهای تعریف شده در محور ماهیان سردابی میباشد. سابقه تحقیقاتی تولید ماهیان تمام ماده به روشهای مستقیم و غیرمستقیم در مؤسسه به سال 1386 برمیگردد و از آن تاریخ تاکنون پروژههای تحقیقاتی مختلفی در این زمینه انجام شده است. دستاوردهای آن پروژهها در قالب طرح ترویجی مذکور در 4 استان لرستان، فارس، آذربایجان غربی و مازندران پیشبینی گردید که عملیات اجرایی در 3 استان لرستان، فارس و مازندران در سال 1396 انجام شد که منجر به تولید بیش از 20 هزار بچه ماهی تک جنس گردید. اهمیت این طرح از آنجا مشخص میگردد که در کمیسیونهای عالی شیلات درسال 1397 پیشنهادگردید برای سال جاری با توجه به نیاز کشور به تخم و بچه ماهی تکجنس، تولید 100 میلیون تخم و بچه ماهی تک جنس قزلآلا توسط اتحادیه ماهیان سردآبی در دستور کار قرار گیرد.