به گزارش روابط عمومی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور در این بازدید که با حضور رئیس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور و تعدادی از خبرنگاران رسانه های گروهی انجام میگرفت دکتر زند گفت: برای رصد و بررسی ذخایر آبزیان کشور در حال حاضر پنج فروند شناور تحقیقاتی در جنوب و شمال کشور فعالیت میکند که سه فروند آن برای ارزیابی ذخایر آبزیان خلیجفارس و دریای عمان در جنوب کشوراست.
وی افزود: با این کار معلوم میشود حجم گونههای مختلف آبزیان کشور با چه وضعیتی مواجه و کدام گونهها با افزایش یا کاهش مواجه شده است و در نهایت میتوانیم مشخص کنیم، در چه زمانی صید از کدام گونهها انجام شود تا به ذخایر لطمهای نخورد.
رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با اشاره به اینکه تا دو هفته آینده یک فروند شناور تحقیقاتی به ناوگان دریای جنوب اضافه میشود تصریح کرد: با تقویت تیم تحقیقاتی میتوانیم ذخایر آبزیان را به صورت مستمر شناسایی کنیم.
دکتر زند درباره آخرین وضعیت پدیده کشند قرمز در خلیجفارس و دریای عمان گفت: یکی از اقدامات سازمان ثبت و پایش تهدیدات بیولوژیک است با کمک این سامانه، شناسایی و پایش آنلاین کشند قرمز، مواد مغذی و هیدروکربنی در بندرعباس انجام شد، تا با انجام ارزیابیهای مستمر این پدیده در کشور کنترل شود.
وی با اشاره به اینکه پدیده کشند قرمز بهطور طبیعی در دریا وجود دارد تصریح کرد: با شکوفا شدن این پدیده، سطح آب قرمزرنگ میشد که با کاهش اکسیژن و نور آفتاب حیات آبزیان مورد تهدید قرار میگرفت.
دکترزند با اشاره به اقدامات صورت گرفته برای مقابله با کشند قرمز در کشور تاکید کرد: برای مقابله با این پدیده و حفظ ذخایر آبزیان سامانه پایش لحظهای کشند قرمز، مواد مغذی و هیدروکربنی ساماندهی شد، تا بهمحض رخ داد این پدیده عملیات رس پاشی انجام شود.
به گفته وی، در سامانه موجود، احتمال آلودگیهای نفتی، شکوفایی جلبکی یا افزایش مواد مغذی در خط ساحلی نزدیک به اسکله شیلات به اطلاع پرورشدهندگان آبزیان یا صاحبان آبشیرینکنها میرسد، تا مورد استفاده قرار گیرد.
رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اظهار داشت: در حوزه تحقیقات کاربردی برای تکثیر آبزیان بومی دریایی اقدامات زیادی انجامشده و تاکنون بیوتکنیک 30 گونه آبزی در اختیار بخش آبزیپروری کشور و سازمان شیلات قرارگرفته است.
وی تصریح کرد: نقشه بیولوژی خلیجفارس و دریای عمان را در دست بررسی داریم و بهزودی نقشه آن تدوین میشود.
در ادامه دکتر محمد پورکاظمی رئیس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور در پاسخ به این سوال خبرنگاران که طبق بررسی شما کدامیک از انواع ماهی در خلیج فارس در معرض انقراض قرار دارد، گفت: ذخایر ماهی حلوای سیاه و هامور به شدت کاهش یافته که بیشتر به دلیل صید غیرمجاز است.
وی اضافه کرد: همچنین برای حفظ ذخایر ماهی صبیتی و شانک بیوتکنیک تکثیر آنها را به دست آوردهایم، تا بتوانیم بازسازی ذخایر این گونه ماهیها را هم انجام دهیم.
وی با اشاره به اینکه 10 گونه ماهی در خلیج فارس و 10 گونه در آبهای شمال کشور در معرض خطر انقراض هستند، خاطرنشان کرد: در حال حاضر فقط بازسازی ذخایر میگو انجام میشود.
وی در مورد تأثیر آلودگی آب خلیج فارس به کشنده قرمز و تاثیر آن بر ذخایر ماهیان گفت: جلبکها با تراکم فراوانی کمی که دارند به علت وجود مواد آلی در آب در یک نقطه جمع میشوند و در عین حال اجازه تنفس به ماهیان آن سطح را نداده و سبب مرگ و میر ماهیان میشوند، در نتیجه این جلبکها به ساحل آمده و بوی تعفن ایجاد میکنند.
رئیس مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور از دولت خواست تا ردیف بودجهای برای پایش، کنترل و مقابله با کشند قرمز در نظر بگیرد.
وی علت عمده این مسئله را منابع آلاینده در چاههای نفتی، آلودگیهای صنعتی، شهری و پسابها دانست و افزود: با توجه به حجم آبی که در دریای عمان و از طریق تنگه هرمز وارد خلیج فارس میشود، تا حدی این آلودگیها رسوب میشود.
دکتر پورکاظمی با رد وجود جیوه در بافت آبزیان آبهای خلیج فارس گفت: آلودگیها به دلیل نوسانات آب تهنشین شده و موجوداتی مانند خرچنگها از آن تغذیه میکنند و جالبتر اینکه آلودگی در مرحله اول در کبد ماهی ، در مرحله دوم در کلیه و در مرحله شدیدتر به بافت ماهی رسوخ میکند و طبق آزمایشاتی که ما انجام دادیم، این آلودگیها به گوشت یا خاویار ماهی آسیبی نرسانده است.
وی از رسانهها خواست تا از انتشار مطالب غیر علمی و بدون تحقیقات که نتیجهاش جز لطمه بر آگاهی جامعه ندارد، خودداری کنند. زیرا مطالعات متعددی روی ماهیهای خلیج فارس انجام دادیم که تاکنون آلودگی خارج از حد استاندارد در بافت ماهی نداشتهایم.
عملیات ارزیابی ذخایر آبزیان خلیج فارس و دریای عمان با حضور دکتر زند معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، دکتر پورکاظمی رئیس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور و گروهی از خبرنگاران اعزامی به بندرعباس با حضور در کشتی تحقیقاتی فردوس یک اجرا شد و در نقطهای از آبهای بین بندر عباس و جزیره قشم عملیات توراندازی وارزیابی ذخایر آبزیان در این منطقه مورد ارزیابی قرار گرفت.
دکتر پورکاظمی درمورد جزئیات این عملیات به خبرنگاران گفت: در سال 135 روز برای بررسی وضعیت توده زنده آبهای خلیج فارس و دریای عمان تیمهای تحقیقاتی در ایستگاههای مشخصی با صید انواع ماهیان، تعداد، انواع گونه و وزن ماهیان موجود را طبق یک فرمول ریاضی برآورد میکنند.
پورکاظمی ادامه داد: آمار به دست آمده از این تحقیقات در بانک اطلاعات دریایی ثبت میشود که با استفاده از آن میتوانیم برای محدودیتهای صید، نقاط صید و امثالهم تصمیمگیری کنیم.
رئیس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور نقطه بررسی ذخایر را از گواتر تا بوشهر در جنوب و از آستارا تا بندر ترکمن در شمال کشور عنوان کرد و افزود: تاکنون مناطق آبهای سیستان و بلوچستان، غرب استان هرمزگان و بندر جاسک را بررسی کردهایم و امروز در منطقه قشم و بندرعباس و پس از آن بندر لنگه، بوشهر و منطقه خوزستان را بررسی خواهیم کرد.
وی اضافه کرد: به طور متوسط میزان ذخایر در هر منطقه بین 400 هزار تن تا 2 میلیون تن برآورد میشود، مضاف بر آنکه ما در کنار اینها عمق آب، آلودگیهای موثر در آب و میزان کلروفیل را طی یک پروژه مشترک بررسی میکنیم، چرا که پیش از این اندازهگیری ذخیره آبزیان و مسائل زیست محیطی جداگانه انجام میشد.
وی گفت: سالانه 3 میلیارد تومان برای این پروژه هزینه میشود، اما مزیت آن این است که میتوانیم جلوی انقراض بسیاری از ماهیان را بگیرم.
در این سفر همچنین از طرحهای پرورش ماهی در قفسهای دریائی جزیره قشم بازدید به عمل آمد و آقای دکتر زند و آقای دکتر پورکاظمی به سوالات خبرنگاران در زمینه پرورش ماهی در قفس نیز پاسخ دادند