شنبه یکم آذر 1393

پیامد های ناشی از تغییر اقلیم و گرمایش جهانی بر شیلات و آبزیان

فریدون عوفیپژوهشگر و عضو هیئت علمی

چکیده:

مطمئناً با توجه به وسعت کشور و تنوع اقلیمی، تنوع زیستی (گونه ای و زیستگاهی)، منابع آبی آب شیرین و حتی نواحی ساحلی شمال و جنوب کشور، موضوع تغییر آ‌ب و هوایی اثرات مختلف و متنوعی را در هر یک از نواحی و مناطق کشور را خواهد داشت. نواحی اقلیمی ممکن است بطور عمده تغییر کند و تخریب جنگلها و مراتع، بیابانها، منابع آبی و اکوسیستم های بینابینی را به همراه داشته باشد و بسیاری از گونه های جانوری و گیاهی و ذخائر ژنتیکی و منحصر بفرد در معرض خطر انقراض و نابودی قرار می گیرند. طی دو دهه اخیر شاهد تغییراتی در سیستم ذخائر آبزیان و زیستگاههای آبی در کشور بوده ایم که در نهایت امنیت غذایی، بهداشت و سلامت انسان را دچار مشکل کرده است. از مهمترین این پیامد ها می توان به خشکسالی و تخریب منابع آبی کوچک مقیاس و حتی دریاچه ها، آبگیرها و تالاب ها، کاهش دبی رودخانه ها و جریان آبهای جاری، خشک شدن چشمه ها و قنات ها، تخریب و تغییرات ساختاری در زیستگاهها و اکوسیستم های حساس و آسیب پذیر، کاهش تنوع گونه ای و در بعضی موارد کاهش جمعیت ها و ذخائر آبزیان و همچنین مشکلات اجتماعی – اقتصادی برای بهره برداران و ذینفعان تولیدات شیلاتی (صیادان و پرورش دهندگان) را نام برد.

این مطلب خلاصه ای بر گرفته از گزارش تحلیلی پیامد های ناشی از تغییر اقلیم و گرمایش جهانی بر شیلات و آبزیان (عوفی، 1393) می باشد که در سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی بصورت سخنرانی ارائه و از سوی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور در مرحله انتشار واخذ فروست می باشد.

پیشگفتار:

پیامدهای مختلف تغییر اقلیم (آب و هوا) – Climate change و گرمایش جهانی – Global warming بر روی بخش های مهم زندگی بشری تاثیر گذار شده است که این موضوع از بعد از انقلاب صنعتی (1880 م) در اروپا رو به افزایش بوده و درحال حاضر تمام قاره‌ها و جهان با آن مواجه هستند .مهمترین دلیل افزایش این پدیده و مشکل جهانی، انتشار گازهای گلخانه ای حاصل از فعالیت های انسان (صنعت و تکنولوژی مبتنی بر تولید CO2 حاصل از سوخت های فسیلی) بوده است .

گازهای گلخانه ای و اثر گلخانه ای – Greenhouse effect هر چند در اندازه های طبیعی وضعیت مشکل سازی را ایجاد نمی کنند و حتی شاید به لحاظ حفاظت از شرایط محیطی و اقلیمی کره زمین مثبت باشند، ولی در حدی فراتر از آن و افزایش بیش از اندازه آنها می توانند خطرات جدی را برای کره زمین و ساکنان آن ایجاد نمایند که در اثر فعالیت های انسانی و توسعه صنعت به اتمسفر رها می شوند. این موضوع از زمانی آغاز گردید که سوخت های فسیلی برای تولید انرژی استفاده شد و جنگلها قطع و سوزانده شدند که در اثر تولید CO2، گازهای متان CH4 و اکسید نیتروژن N2O نیز در اثر فعالیت های کشاورزی، تغییر کاربری زمین و دیگر منابع بیشتر می شوند. این گازها با جذب اشعه فروسرخ (مادون قرمز)، مسیر جریان طبیعی انرژی را با تغییر آب و هوا کنترل می کنند و در صورت افزایش مقدار آنها و بالا رفتن از حد مجاز، سبب تغییر آب و هوا می شوند.

پیشینه اقدامات ملی و جهانی:

بدون شک تاکنون بیشتر توافقات درباره محیط زیست و توسعه پایدار پذیرفته شده منجر به معاهده های مربوط به تغییرات آب و هوا، قوانین و تشکیلاتی برای مقابله با گرمایش جهانی بوده است. درحال حاضر با وجود این پدیده جهانی، دولت ها به حرکتی سریع به سمت طراحی و اتخاذ تدابیر ملی تغییرآب و هوا نیاز دارند. آنچه اهمیت این موضوع را مهم تر می کند، اقدامات جهانی و ملی صورت پذیرفته در قبال تغییرات آب و هوا ، به ویژه تصویب کنوانسیون تغییر آب و هوا در سال 1992 م. (عضویت ایران در سال 1375) و متمم آن یعنی پروتکل کیوتو (ژاپن) در سال 1997 م . (عضویت ایران در سال 1384) است که نقش مهمی در کنترل انتشار گازهای گلخانه ای و کاهش اثرات تغییر آب و هوا و گرمایش جهانی ایفاء می کند. درحال حاضر تعداد189 کشور از جمله ایران عضو کنوانسیون تغییر آب و هوا می باشند که ملزم هستند مفاد و مصوبات کنوانسیون را اجراء نمایند.

ارزیابی ها، میزگردها و نشستهای دولتها درباره تغییر آب و هوا نشان می دهدکه اگر این تدابیر بخوبی طرح و اجراء شوند، انتشار و هزینه های انطباق پذیری با اثرات اجتناب ناپذیر و تغییرآب و هوا کاهش خواهد یافت و در مقابل منابع مهم اقتصادی از جمله سیستم های انرژی موثر بر کاهش هزینه، ابداع فنون کارآمدتر، کاهش هزینه های اضافی و ایجاد بازارهای کارآمدتر در دسترس خواهد بود. اهش انتشار سبب کم شدن اثرات منفی خسارتهای حاصل از مشکلات زیست محیطی از جمله اثر آلودگی هوا بر سلامت می شود. جلسات میان دولتی و کشورها درباره کنوانسیون ثابت کرده است که مردم جهان می توانند با کمک یکدیگر و همکاری سازمان ملل، مشکلات جهانی را مهار کنند. در واقع با توانمندسازی جوامع شهری، روستایی و با حمایت دولت می توان اقدامات ارزنده و مفیدی را اجراء و به نتیجه رسانید.

هر چند که در قالب کارگروه تخصصی تغییر اقلیم و آب و هوا (سازمان حفاظت محیط زیست) اقداماتی طی چند سال اخیر آغاز گردیده و بصورت دو گزارش ملی به مجامع بین المللی – UNFCCC ارسال گردیده است، ولی بدیهی است که بررسی و اقدام درخصوص اثرات ناشی از تغییر اقلیم (آب و هوا) و پیامدهای ناشی از گرمایش جهانی به نحوی گسترده و فراگیر می باشد که یک سازمان و یا وزارتخانه نمی تواند موضوع را از دیدگاههای محدود و از نقطه نظرات درون سازمانی بررسی نماید. لذا ضروری است که این اقدام در قالب کارگروه ملی و به تفکیک زیر کمیته های وابسته در تمام سازمانها و نهادهای دولتی و حتی غیر دولتی فعالیت نماید.

مهمترین وظایف کارگروه عبارت است از:

ارائه طرح جامع اقدام ملی
تهیه بسته آموزشی
راهکارهای همکاری ملی و فراملی
تهیه دستورالعملهای فنی- تخصصی

کلیه موارد از طریق دبیرخانه کار گروه، هدایت و کنترل و پیگیری می شود. دراین خصوص می توان به اسناد مدارک فرادستی (شامل قوانین و مقررات ملی منتج از قانون اساسی) بعنوان پشتیبان قانونی و اجرایی اشاره نمود که می بایست مدنظر قرار گیرد که سند ان در زیر ارائه شده است. ولی ذکر این نکته ضروری است که با توجه به اهمیت و جایگاه تنوع زیستی ابزیان و زیستگاهها و منابع آبی کشور، مهمترین نقطه ضعف چارت تشکیلاتی فوق الذکر را عدم منظور نمودن بخش/ واحد و یا مجموعه ای جهت بررسی ابزیان و یا دریاها اشاره نمود که می بایست بدین لحاظ مورد بازبینی و باز نگری قرار گیرد.

در ارتباط با بررسی و پایش محیط زیست و منابع طبیعی (با تاکید بر منابع آبزیان و ذخائر شیلاتی و زیستگاه های آبی) ذکر این نکته ضروری است که این موضوع در قالب کارگروه تخصصی و زیر نظر کارگروه ملی مورد بررسی قرار گیرد. وزارت خانه های اصلی همکار عبات خواهند بود از وزارت جهادکشاورزی، امور خارجه، بهداشت درمان و آموزش پزشکی، علوم تحقیقات و فناوری،

کشور، نفت و نیرو. ولی بطور مستقیم سازمانها و نهادهای بسیاری در طرح ملی مشارکت خواهند داشت که می توان به موارد زیر اشاره نمود: معاونت راهبردی ریاست جمهوری، استانداری، سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان هواشناسی، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی، سازمان جغرافیایی ارتش، سازمان نقشه برداری، سازمان دامپزشکی، پژوهشگاه ملی علوم جوی و اقیانوسی، سازمان بنادر و دریانوردی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی، سازمان شیلات، شرکت نفت فلات قاره، صدا و سیما، رسانه ها و همچنین مراکز دانشگاهی.

در همین ارتباط سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان متولی بررسی موضوع، تشکیلات منسجمی را در سازمان راه اندازی نموده است که کلیه سازمانها و نهاد های ملی همکاری دارند. اهداف طرح ملی تغییر آب و هوا بشرح زیر می باشد:

تهیه گزارش ملی تغییر آب وهوا و ارائه آن به دبیرخانه کنوانسیون
ظرفیت سازی جهت به روز کردن موجودی انتشار گازهای گلخانه ای
ارزیابی پتانسیل های کاهش انتشار گازهای گلخانه ای
ظرفیت سازی جهت اجرای اهداف کنوانسیون با جهت گیری در سطوح تصمیم گیری
تهیه برنامه اقدام ملی جهت سازگاری با پدیده تغییر اقلیم
آگاه سازی عمومی در قبال پدیده آب و هوا
تلفیق موضوعات تغییرات آب و هوایی در برنامه های توسعه

پیامد های تغییر اقلیم بر شیلات و محیط زیست:

بررسی ها نشان می دهد که دمای جهانی بعد از قرن بیستم 6/0 درجه سانتیگراد افزایش داشته است و الگوهای آب و هوایی پیش بینی می کنندکه دمای جهان درسال 2100 م . حدود 4/6- 8/5 درجه سانتیگراد (در نواحی و زیستگاههای مختلف قطبی و استوایی) افزایش خواهد یافت. این تغییرآب و هوایی بزرگترین تغییر در طول 1000 سال گذشته است. همچنین برای سال 2100 م. پیش بینی شده که سطح دریاها و اقیانوس ها حدود 88/9 سانتی متر افزایش می یابد و به دنبال آن سیل و حوادث دیگر اتفاق می افتد. ذکراین نکته ضروری است که ابهامات زیادی در باره اثرات و دامنه تغییر آب و هوا بویژه در سطح ملی (بخصوص در مقیاس محلی و نواحی کوچکتر) وجود دارد. این موضوع به دلیل اثرات تاخیری اقیانوس ها و دریاها است که درجه حرارت های سطحی نمی توانند در مقابل انتشار گازهای گلخانه ای سریع واکنش دهند. بنابراین تغییرات آب و هوایی برای صدها سال حتی پس از تثبیت غلظت گازها در اتمسفر ادامه می یابد.

طی چند سال اخیر بطور محسوس و بیشتر موارد بطور نامحسوس شاهد تغییراتی در سیستم منابع طبیعی و ذخائر آبزیان و زیستگاههای آبی در کشور بوده ایم. از مهمترین این موارد می توان بطور خلاصه به موارد زیر اشاره نمودکه در نهایت امنیت غذایی، بهداشت و سلامت انسان را دچار مشکل کرده است. در این خصوص می توان به موارد زیر اشاره نمود:

خشکسالی و تخریب منابع آبی کوچک مقیاس و حتی دریاچه ها و آبگیرها و تالاب ها
کاهش دبی رودخانه ها و جریان آبهای جاری
کاهش و حتی خشک شدن چشمه ها و قنات ها و کاهش منابع آبهای زیر زمینی
تخریب و تغییرات ساختاری در زیستگاهها و اکوسیستم های حساس و آسیب پذیر
کاهش تنوع گونه ای و در بعضی موارد کاهش جمعیت ها و ذخائر آبزیان
افزایش طوفانهای شن و نمک (گرد وغبار)
تغییر الگوی رسوب گذاری و فرسایش

طی چند سال اخیر و مبتنی بر مطالعات موردی در مقیاس ملی، اثرات منفی پدیده گرمایش جهانی منتج از تغییر اقلیم بر منابع طبیعی، محیط زیست، کشاورزی و منابع آب مشخص گردیده است.

در این خصوص میتوان به مواردی اشاره نمود که در واقع از عمده ترین پیامدهای دهه های آتی درکشور می باشند. این موضوعات براساس مطالعات و پیش بینی الگوهای تغییر اقلیم ارائه شده اند.

افزایش میانگین درجه حرارت: طی سالهای 39-2010 م. روند افزایش درجه حرارت مشخص و تائید شده است. تا سال 2100م.، 5/4- 3 درجه افزایش درجه حرارت برای ایران اعلام شده است.
کاهش میزان بارش: با کاهش بارش، وسعت پهنه های خشک افزوده می شود و طوفانهای گردوخاک (شن و خاک) و حتی طوفانهای نمک افزایش یافته و دامنه های آنها حتی به مناطق شهری و مراکز مسکونی پر جمعیت نیز گسترش می یابد و باعث آلودگی هوا و کاهش دید شهری می شود و در نتیجه سلامت و بهداشت انسان به خطر می افتد .
افزایش بارش های سنگین: در اثر تغییرات اقلیمی میزان وقوع بارش های سنگین و تبدیل شدن بارش های برفی به بارش های بارانی موجب بروز سیلهای سنگین و تخریب اراضی و فرسایش شدید و خسارات انسانی و مالی می شود. دفعات بارش کاهش ولی شدت آنها افزایش می یابد که مهمترین دلیل تخریب و فرسایش زمین محسوب می شود.
افزایش پدیده های حد اقلیمی: مهمترین مشخصه های اقلیم آینده، ایجاد طوفانها، تگرگ، سرما و گرما شدید خارج از فصل، دوره های گرم و سرد خارج از فصل و سیلاب و خشکسالی می باشد.
جابجایی و تغییر رژیم بارش: رژیم بارش مناطق شمال شرقی کشور به سمت انتهای فصل بارش جابجا می شود. بارش های پائیزه با تاخیرآغاز شده و میزان بارش کاهش می یابد، ولی بر عکس این موضوع، بارش های فصلی سرد و اوائل بهار جابجا می شوند. همچنین بر اساس پیش بینی ها، در بعضی مناطق بارش های تابستانه افزایش می یابد. با توجه به الگو پیش بینی تغییر اقلیم، دو مورد از نقشه های تغییر درجه حرارت و بارش کشور در زیر ارائه شده است.

بر اساس نقشه های الگو پیش بینی تغییرات میانگین درجه حرارت (نقشه راست) و میزان بارش (نقشه چپ) می توان چنین استنباط نمود که با توجه به روند فعلی گرمایش جهانی، تاثیرات این پدیده در کشور عمدتا در بخش های شمال غرب، غرب و جنوب غرب متمرکز می باشد. به عبارت دیگر نواحی زاگرسی از عمده ترین مناطق اسیب پذیر می باشند.

با توجه به موارد فوق الذکر و مشخص شدن تغییر الگوی بارش و درجه حرارت در مناطق وسیعی از کشور، می توان براساس تجربیات، مشاهدات و مستندات موجود، ‌موارد زیر برای اثرات بر شیلات و آبزیان (ذخائر و زیستگاهها) بیان نمود.

تغییر در زنجیره غذایی محیطهای آبی
تغییر در الگوی زیستی و رفتاری آبزیان (مهاجرت، تولید مثل ، تغذیه و ...)
تخریب زیستگاهای آبسنگهای مرجانی و بروز بیماریهای"باند زرد" و"سفید شدگی"
تغییر و تخریب زیستگاههای حساس و آسیب پذیر
خشک شدن آبگیرها و دریاچه ها با منابع آبی تغذیه کننده محدود
کاهش چشمگیر وسعت زیستگاههای آبی ، منابع و ذخائر آبی زیر زمینی
تغییر در رژیم آبی (دبی و جریان) رودخانه ها
تغییر در ساختار و نظام اجتماعی و اقتصادی جوامع متکی به شیلات (صید و صیادی)
تغییر در سیستم فتوسنتز گیاهان بخصوص نواحلی ساحلی و گیاهان شور پسند و خشکی پسند
تغییر در ریخت شناسی جوامع پلانکتونی
کاهش تنوع زیستی و ذخائر ژنتیکی
در خطر قرار گرفتن گونه های بومی، کمیاب ، حساس و آسیب پذیر
تغییر در ساختار ژنتیکی سواحل و زیستگاهها از دیدگاه ژئو مورفولوژی
تغییر در سیاست گذاری متکی بر شیلات و آبزیان (بهره برداری و فعالیت های صیادی)
آشفتگی های زیست محیطی و اکولوژیک
شکوفایی پلانکتونی، حضور گونه های مهاجم و فرصت طلب
بروز پدیده های ناشی از تغییر ساختار اکولوژیک زیستگاهها (نظیر مرگ ومیر، مهاجرت، بیماریها و . . . )

ارزیابی پیامد ها و اثرات تغییر اقلیم:

بدیهی است که بررسی وضعیت آینده اثرات تغییر اقلیم و گرمایش جهانی بر منابع و ذخائر آبزیان و شیلاتی مستلزم اجرای طرح پروژه مطالعاتی، تحقیقاتی می باشد که در این صورت می توان براساس مستندات و با بکارگیری مدلهای ارزیابی زیست محیطی و تجزیه و تحلیل داده های اکولوژیک وضعیت را مشخص نمود.

ارائه هرگونه اظهار نظر درخصوص پارامترهای چهارگانهSWOT مستلزم اجرای طرح یا پروژه تحقیقاتی و مطالعاتی مبتنی بر مدلهای ارزیابی زیست محیطی استاندارد و همچنین تهیه پرسشنامه (جهت جمع آوری اطلاعات ساختاری و نیمه ساختاری) و تجزیه و تحلیل اطلاعات با بکارگیری مدل های بومی شده می باشند. ولی براساس تجربیات و مستندات موجود می توان یک الگوی کلی را برای تعیین نقاط ضعف و قوت، فرصتها و تهدیدات ارائه نمود که البته مجدداً تاکید می گردد برای موضوع شیلات و آبزیان (منابع و ذخایر و زیستگاههای آبی) اجرای طرح یا پروژه تخصصی الزامی است .

اصولاً شاخص هایی که برای این منظور در نظر گرفته می شود شامل مجموعه شاخص های گروه بندی شده زیر می باشند که در قالب ماتریس های بین پارامتری، در دو طبقه عوامل تاثیر گذار بیرونی (تهدیدات و فرصت ها) و درونی (نقاط ضعف و قوت) مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند که در واقع نشان دهنده بالا بودن امتیازهای حاصل از انالیز ماتریس عوامل منفی (تهدیدات - Threats و نقاط ضعف - Weaknesses) و یا عوامل مثبت (فرصت ها - Opportunities و نقاط قوت- Strength) می باشد.

شاخص های غلظت مواد (پارامترهای فیزیکی- شیمیایی و غیر زیستی)
شاخص های اقلیمی (آب و هوا)
شاخص های زیستی (پارامترهای زیستی و موجودات زنده گیاهی و جانوری)
شاخص های فیزیکی و ساختاری (زمین ریخت شناسی)

از مجموعه نتایج حاصل از ماتریس ها می توان وضعیت نهایی را به عنوان استراتژی مدیریتی به یکی از دو مدل مدیریتی تدافعی و یا تهاجمی بیان نمود. لذا با در نظر گرفتن شاخص های فوق الذکر می توان اثرات تغییر آب و هوا را در زمینه شیلات آبزیان در قالب مباحث زیر مطالعه و بررسی نمود.

امنیت غذایی از دیدگاه شیلات و آبزیان (آب شیرین و دریایی)
سطح دریاها و نواحی ساحلی (شمال و جنوب کشور)
زیستگاههای حساس و آسیب پذیر و مناطق ارزشمند زیستگاهی آبزیان
تنوع زیستی (گونه ای)، ذخایر ژنتیکی و گونه های منحصر بفرد گیاهی و جانوری
منابع آبهای داخلی (جاری و ساکن)
سلامت و بهداشت جوامع انسانی
سیاست گذاری های سازمانی در زیر بخش شیلات
وضعیت اجتماعی و اقتصادی ذینفعان شیلاتی و صنایع شیلاتی

بطور خلاصه می توان بررسی SWOT پدیده تغییر اقلیم و گرمایش جهانی زمین را بصورت جدول زیر ارائه نمود که هر یک از موارد اشاره شده را میتوان بطور اختصاصی برای منابع و ذخائر شیلاتی و زیستگاههای آبی (آبزیان) و یا بطور گروهی و ترکیبی با سایر منابع طبیعی و پارامترهای زیست محیطی مورد بررسی قرار داد. بدیهی است بکارگیری مدل استاندارد تحلیل مدیریتی ضروری می باشد. امتیاز دهی هر یک از موارد فوق الذکر و به تفکیک عوامل تاثیرپذیر و تاثیرگذار درون محیطی و برون محیطی براساس وزن دهی آنها و مطابق با استانداردها می باشد که در نهایت منجر به ارائه راهکاری مدیریتی و استراتژی های ملی می شود.

تهدیدات T	فرصت ها O	نقاط ضعف W	نقاط قوت S	ماتریسSWOT
بدهی های بین المللی، تغییر ساختار سیاسی و کاهش (کمبود) اعتبارات	تغییر و اصلاح سیاستهای بلند مدت و برنامه ریزی مدیترانه	مدیریت ناکارآمد اجرای طرحها و پروژه ها بدون تحقیق و مطالعه	محیط زیست و توسعه پایدار در سطح ملی و فراملی	سیاست گذاری و برنامه ریزی
اختصاص بودجه و اعتبارات ناکافی و هزینه های بالا	استفاده از انرژی های تجربه شونده، توانمندسازی جوامع	خشکسالی و بارندگی شدید طوفانهای شن و نمک	خورشید و باد و انرژی های تجزیه شونده	انرژی
ایجاد مدل بومی برقراری ارتباط و هماهنگی نظام قدیم و جدیدالصلاح شده	اتخاذ برنامه های نوین آموزشی و اصلاح ساختار	عقب ماندگی مدیریت و توسعه نیافتگی	اطلاع رسانی و آمورش همگانی	ساختار اجتماعی اقتصادی
ضعیف شدن اراضی جهت کاربرهای معمول و همخوان با محصولات	تغییر در بکارگیری از اراضی جدید و حوضه ای	تخریب اراضی کشاورزی و تغییر کاربری	کاربری اراضی و جریانهای آبی	توپوگرافی و زمین شناسی
از بین رفتن خاک مغذی، ظهور بسترها در زمین، تخریب زیستگاهها	استفاده از منابع و ذخایر رویشگاهی جدید و مناطق حفاظت شده	تخریب تحت تاثیر سیلاب و فرسایش	اصلاح سیستم های بهره برداری	کاربری اراضی

نتیجه گیری:

پدیده تغییر اقلیم (آب و هوا) و گرمایش جهانی طی دو دهه اخیر رشد فزاینده ای به لحاظ ایجاد تغییر در ساختار محیط طبیعی و محیط زیست خشکی و دریایی داشته است و در این میان هر یک از کشورها هر چند سهمی درتولید CO2 نداشته و یاحداقل اثر افزایش گازهای گلخانه ای ناشی از مصرف سوختهای فسیل داشته اند، ولی بطور ناخواسته می بایست در گام نخست در مقیاس محلی و ملی و سپس منطقه ای و بین المللی حرکت نموده و طبق تعهدات و مصوبات کنوانسیون 1992 م. راهکارهای مدبرانه را اجراء نمایند.

در این میان ج.ا ایران نیز می بایست ضمن رعایت اصول ساختاری کاهش تولید CO2 (با توجه به فرمایشات ریاست محترم جمهور در مقر سازمان ملل - 2014) بر اساس الزامات و تعهدات ملی و بین امللی می بایست در قالب کمیته های تخصصی از جمله شیلات و آبزیان زیر نظر کارگروه تخصصی تغییر آب و هوا فعالیت نماید. این اقدام در گام اول مستلزم ارائه طرح جامع (با در نظر گرفتن تجربیات گذشته، بررسی وضعیت کنونی و ارائه مدل و الگوی اصلاح برای آینده) می باشد که همکاری چند جانبه ملی و حتی منطقه ای و بین المللی را می طلبد. بدیهی است که دو اصل و محور عملیاتی طرح ملی شامل مدیریت پیشگیری و مدیریت تطابق پذیری خواهد بود. موضوعات مورد بحث در اجلاس اخیر سازمان ملل مرتبط با تغییر اب و هوا مورد تاکید قرار گرفته است.

همانگونه که اشاره گردید، کلیه راهکارها و پیشنهادی قابل اجرا می بایست مبتنی بر دو اصل مدیریت پیشگیری (Mitigation) و مدیریت تطابق پذیری (Adaptation) برنامه ریزی و اجراء گردد. لذا تشکیل کارگروه تخصصی با اهادف زیر ضروری است:

ایجاد آمادگی
افزایش سطح آگاهی و اطلاع رسانی
همکاریهای ملی، منطقه ای ، بین المللی
پیگیری و اجرای مفاد و موارد تعیین شده در آئین نامه و مصوبات
تهیه بسته آموزشی (با هدف برگزاری کارگاهها و دوره های آموزشی کوتاه مدت و آموزش های تخصصی)
تشکیل بانک اطلاعاتی به جهت جمع آوری و تحلیل داده ها و اطلاعات زیست محیطی
برگزاری نشستهای فنی و تخصصی و همایش های ملی و بین المللی
تهیه دستورالعمل فنی و اجرایی
ایجاد ایستگاههای پایش و انتخاب مناطق شاخص (Point station) برای رصد و پایش محیطی

10) ایجاد هماهنگی ملی و بین المللی و با هدف تامین اعتبارات لازم جهت اجرای طرح

ارائه خدمات فنی و مهندسی و هدایت و نظارت عملیاتی

نظرات کاربران پیرامون این مطلب