چکیده
اين تحقیق در بخش‌‌هاي بهداشت و بیماری‌‌ها و ایستگاه غذای زنده پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی انجام گرديد. براي انجام اين آزمايش، 20 قطعه بچه قزل آلای رنگین کمان به صورت تصادفي به هر وان فايبرگلاس(18 وان) با حجم كلي 70 ليتر به عنوان سه تكرار معرفي شدند. ماهيان در آغاز آزمايش داراي ميانگين متوسط (g5/0±0/5) و میانگین طول کل (cm3/0±5/8) بودند. عوامل فيزيكی وشيميايي در تيمارهاي مختلف در طول دوره آزمون در شرايط مناسب و اختلاف معني داری نداشتند ( .(P>0/05 این پژوهش با 4 تيمار آزمايشي و 2 گروه شاهد به مدت 2 ماه و نیم انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل دو نوع فرمولاسیون تهیه شده شامل فرمولاسیون1 (پدیوکوکوس اسیدی لاکتیسی ( MK758075)، لاکتوکوکوس لاکتیس( MN947246.1 ) و ویسلا سیباری( MN947228))که سه سویه برتر پروبیوتیک ارزیابی شده در شرایط آزمایشگاهی هستند و در دو غلظت ( 300 میلی گرم پروبیوتیک درکیلوگرم(A ) و 500 میلی گرم پروبیوتیک درکیلوگرم( B)) بررسی شد فرمولاسیون2 شامل کل سویه های پروبیوتیکی شناسایی شده عبارتند از : ویسلا سیباری( MN947228) ، لاکتوکوکوس لاکتیس( MN947246.1 ) و لاکتوباسیلوس کورواتوس( MK757915.1)، پدیوکوکوس اسیدی لاکتیسی ( MK758075) و انتروکوکوس فاسیوم (MK757913) که آن هم در دو غلظت(300 میلی گرم پروبیوتیک درکیلوگرم (C)و 500 میلیگرم پروبیوتیک درکیلوگرم(D) و گروههای شاهد )جيره پايه بدون باكتري هاي پروبيوتيك) يا تيمار Fو تیمار E (پروبیوتیک تجاری Bio-Aqua) بودند. در طی دو ماه غذادهی ، شاخص هاي رشد وزن كسب شده (WG) ، نرخ رشد ويژه (SGR) ضريب چاقي( (CF درصد افزايش وزن بدن (BWI) و ضريب تبديل غذا ( (FCRفلور باكتريايي كل (TSA)و پروبيوتيكي روده (MRS)، شاخص هاي ايمني شامل ايمنوگلوبين Mيا ( (IgMفعاليت ليزوزوم يا ((LA شاخص هاي بيوشيميايي شامل فعاليت آنزيم هاي آسپارتات ترانس آميناز(AST) ، آلانين ترانس آميناز (ALT) ،آلكالين فسفاتاز(ALP)، لاكتات دهيدروژناز(LDH) ، پروتئين كل و گلوكز پلاسماي خون ومیزان باکتری های اسیدلاکتیک بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان در مقايسه با گروه شاهد(فاقد پروبيوتيك) تعيين گرديد. همچنين در پايان آزمايش10 قطعه بچه ماهي از هر تيمار و گروه های شاهد براي سنجش مواجهه سازی با باکتری بیماریزا یرسینیا راکری اقدام شد. نتايج اين پژوهش نشان داد اگرچه با افزودن باكتري هاي اختصاصي به جيره غذايي بچه قزل آلای رنگین کمان، اختلاف معني داري در شاخص هاي رشد نظیر ضریب تبدیل غذایی ، ضریب رشد ویژه و افزایش وزن مابین تیمارها مشاهده شد اما در ضریب چاقی، بین تیمارها اختلاف معنی داری وجود نداشت. تیمار A نسبت به سایر تیمارهای پروبیوتیک و تیمار شاهد نتایج بهتری داشت. نتايج شاخص هاي آنزيمي ايمني كبدي ASTو ALP و LDHنشان داد کمترین و بیشترین مقدار اين شاخص ها با اختلاف معني دار به ترتيب در تيمارهاي A و شاهد مشاهده شد .(p<0/05) بيشترين وكمترين مقادير ايمنوگلوبين M، و لیزوزیم نيز با اختلاف معني دار به ترتيب در تيمارهاي A و شاهد مشاهده گرديد. اما بیشترین مقدار گلوكز پلاسماي خون در تيمارهاي Aو شاهد بوده است و میزان پروتئین در تیمار A کمتر از سایر تیمارها بوده است. بیشترین میزان لنفوسیت، گلبول قرمز و هموگلوبین در تیمار A بوده است کمترین میزان در تیمار کنترل بوده است میزان MCHC, MCV, MCHنوتروفیل، ائوزینوفیل ، مونوسیت و گلبول سفید در تیمارها باهم اختلاف معنی دار نداشتند. نتايج شمارش باكتريايي نشان داد بیشترين تعداد باکتری های هتروتروف روده در تیمار A,D بچه قزل آلای رنگین کمان با اختلاف معني دار مشاهده شد. همچنين تعداد باکتری های اسیدلاکتیک روده در بچه قزل آلای رنگین کمان در تيمارA بوده است و پس از دو هفته از قطع پروبیوتیک اختلاف معنی داری در تعداد باکتری های اسیدلاکتیک در تیمارهای غذادهی شده با پروبیوتیک نداشته است ولی با تیمار شاهد اختلاف معنی دار بود. بعد از مواجهه سازی با یرسینیاراکری، ایمونوگلبولین M در تیمارها D, E, A, Cاختلاف معنی دار نیست ولی با کنترل مثبت اختلاف معنی داری داشتند. کمترین میزان آنزیم ها ALP, AST, ALT در تیمارA بوده استLDH . کمترین میزان در تیمار B بوده است و بیشترین میزان در تیمار کنترل مثبت است. MCHC, MCH, ائوزینوفیل، مونوسیت و نوتروفیل در کلیه تیمارها پس از مواجهه با یرسینیا راکری ( Yersinia ruckeri )اختلاف معنی داری دیده نشد. میزان گلبول سفید در تمامی تیمارها باهم اختلاف معنی داری داشتندکمترین میزان در تیمار کنترل منفی بود. بیشترین میزان تلفات در تیمار کنترل مثبت (60%) و کمترین میزان تلفات (0%F=) بود میزان تلفات در تیمار C در طی 14 روز 40% و در بقیه تیمارها بجز تیمار c میزان تلفات (30%) بوده است.(تیمار c (40%) نتایج نشان داد که جیره های غذایی حاوی پروبیوتیک توانايي بهبود شاخص هاي ايمني، آنزيمي و باكتريايي روده، شاخص هاي رشد و میزان بقا بالاتر در زمان مواجهه سازی با باکتری بیماری زا در بچه ماهي قزل آلا را دارد. تراكم مناسب كلني هاي پروبیوتیک مورد استفاده در جيره غذايي بچه قزل آلا، براي بهبود شاخص هاي ذکر شده، 300 میلی گرم پروبیوتیک درکیلوگرم ( تیمار A) مي باشد.