چکیده
زندگی از دریاها آغاز شده است. سطح کره زمین عمدتا توسط اقیانوس‌ها پوشیده که در بر دارنده تنوعی از اشکال مختلف حیات ابتدایی می‌باشند. محیط دریایی تنوعی از زیستمندان، از باکتری ها تا یوکاریوتها و ترکیبات شیمیایی در انواع اکوسیستم‌ها است. این مجموعه‌ها در صنایع مختلف دارویی، بهداشتی، آرایشی، غذایی ، کشاورزی و سایر حائز اهمیت بسیار می‌باشند. بیوتکنولوژی در بروز پتانسیل محیط دریایی برای منافع انسانی و فرآیند‌های اساسی زیستی کاربردهای زیادی دارد. متخصصین در زیست‌فناوری دریا با استفاده از اصول علمي و مهندسي، منابع زیست‌دریایی را با هدف توسعه محصولات و خدمات، فرآوري می‌نمایند. یکی از مهمترین کاربردهای این شاخه نوین علمی، تولید فرآوردههای بیولوژیک مانند: آنزیم‌ها، رنگهای طبیعی، واکسن و داروها و... مي‌باشد كه از موجودات زنده دریایی تهیه می‌شود این محصولات در صنایع مختلفی همچون داروسازی، محصولات غذایی یا صنایع بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. می توان با مطالعه دقیق ذخایر ژنتیکی و تنوع زیستی آبزیان کشور در حوزه های آبریز، تجربیات جهانی در خصوص تکثیر و پرورش آنها، آماده سازی و استخراج ترکیبات فعال و فناورانه، زمینه اشتغال، اقتصاد متاثر از بیوتکنولوژی آبی(Blue biotechnology) و جلوگیری از واردات و خروج ارز را در کشور نهادینه نمود. پیش بینی شده در سال 1404 بازار جهانی زیست فناوری معادل 770 میلیارد دلار باشد و سهم ایران در این بازار حدود 23 میلیارد دلار خواهد بود که می تواند تنه به تنه صادرات نفت بزند(يزدي صمدي و همکاران، 1378،). یکی از مهمترین بخش های این علم جدید بهره گیری از آبزیان در تولید محصولات فناورانه خواهد بود. بدیهی است در ابتدا باید سرمایه گذاری جهت واردات تجهیزات مورد نیاز، دانش فنی و مواد اولیه توسط بخش های دولتی انجام و سپس با حمایت مالی کم بهره از شرکت های دانش بنیان فعالیت این شرکت ها را توسعه و گسترش داد. گردش مالی جهانی محصولات فناورانه آبزیان نشان داده است که با توسعه و گسترش قطعا اقتصادی خواهند بود و بعد از گذر زمان کوتاه به صورت خودگردان فعالیت مستمر خواهند داشت. یکی از زمینه های آینده این صنعت گذر از بازارهای داخلی و ورود به عرصه بازارهای جهانی است که باید برای آن تلاش نمود. خوشبختانه با توجه به تنوع زیستی موجود در آبهای شمال، جنوب و آبهای داخلی از شاخه های 36 گانه جانوری و چند شاخه گیاهی و میکروارگانیسمی ذخایر ژنتیک،با فعالیت در این عرصه می توان نقش مهمی در آینده علمی، تجاری کشور ایفا نمود.