چکیده
افزایش جمعیت جهان و در نتیجه افزایش تقاضای دسترسی به پروتئین با منشاء آبزیان از یک سو و کاهش منابع آب شیرین لزوم استفاده از منابع آب شور و لب شور جهت پرورش گونه های مختلف آبزیان از جمله ماهیان خاویاری را اجتناب ناپذیر نموده است. با توجه به این مهم ضروری است تاثیرات مقادیر مختلف شوری بر روی آبزیان پرورشی از جمله ماهیان خاویاری از جهات مختلف مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به اهمیت بررسی شاخص های بهداشتی گونه های پرورشی در شرایط مختلف در این تحقیق تلاش گردیده است نسبت  به ارزیابی وضعیت بهداشتی بچه ماهیان ازون برون (Acipenser stellatus) نگهداری شده در 4 محدوده شوری 5/0-0 ppt، 4- 5/0 ppt، 4-9 ppt  و 13-9 ppt  اقدام گردد. جهت انجام این مطالعه تعداد 360 عدد بچه ماهی ازون برون حاصل از تکثیر مصنوعی مولدین در مرکز تکثیر و بازسازی ذخایر ماهیان خاویاری شهید بهشتی که فاقد هرگونه علائم بیماری، ناهنجاری و جراحات جلدی بودند به ایستگاه تحقیقاتی آب لب شور انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری منتقل و نسبت به معرفی30 عدد بچه ماهی ازون برون به هر یک از تکرارهای سه گانه گروه های تیمار شامل شوری 5/0-0 ppt، 4- 5/0 ppt، 4-9 ppt  و 13-9 ppt  اقدام  و پس از گذشت یک ماه از سازگاری بچه ماهیان در شوری های مورد بررسی در این مطالعه نسبت به نمونه برداری و زیست سنجی و انجام مطالعات انگل شناسی، باکتری شناسی و قارچ شناسی بر اساس روش‌‌های استاندارد اقدام گردید. همچنین به منظور ارزیابی تاثیرات شوریهای مختلف بر روی اندام‌‌های حیاتی بچه ماهیان مورد بررسی، نسبت به نمونه برداری و آماده سازی نمونه هایی از آبشش، روده، کبد و کلیه بچه ماهیان ازون برون از گروه های تیمار جهت انجام مطالعات آسیب شناسی اقدام گردید. در این مطالعه با توجه به عدم مشاهده نشانه های بیماری‌‌های ویروسی نسبت به نمونه برداری و انجام مطالعات ویروس‌‌شناسی اقدام نگردید. بر اساس نتایج زیست سنجی بچه ماهیان در گروه های مورد مطالعه در محدوده وزنی 5 تا 10گرم قرار داشتند همچنین بر اساس نتایج حاصل از مطالعات انگل‌‌شناسی انجام شده، از پوست و آبشش بچه ماهیان ازون برون در تیمارهای مختلف تنها انگل تک یاخته ای مژکدارTrichodina sp. جداسازی و شناسایی گردید. نتایج مطالعات انگل شناسی در این بررسی نشان داد اختلاف معنی‌‌داری بین مقادیر شیوع و شدت انگل Trichodina sp. جداسازی شده از بچه ماهیان ازون برون در تیمارهای مختلف مشاهده می‌‌گردد (P<0.05) و با افزایش میزان شوری آب تعداد انگل‌‌های Trichodina sp.در ماهیان ازون برون کاهش می‌‌یابد. بر اساس نتایج مذکور بیشترین و کمترین درصد شیوع انگلTrichodina sp. به ترتیب در تیمارهای شوری 5/0 -0 ppt با 7/66 درصد و در هر یک از تیمارهای 9-4 ppt  و 13-9  ppt با 1/11 درصد مشاهده گردید. در مطالعه حاضر با توجه به عدم مشاهده زخم و جراحت خارجی نسبت به تعیین فلور باکتریایی روده بچه ماهیان ازون برون در گروه های تیمار اقدام گردید که بر اساس نتایج حاصل مشخص گردید فلور باکتریایی روده بچه ماهیان ازون برون نگهداری شده در آب لب شور با آب شیرین متفاوت بوده و با افزایش میزان شوری تنوع فلور باکتریایی کاهش می یابد اما بر میزان جمعیت باکتری های شوری پسند اضافه می‌‌گردد. نتایج مطالعات قارچ شناسی از کاهش معنی دار (p<0.05)  در تعداد و تنوع عوامل قارچی با افزایش میزان شوری آب حکایت نموده و نقش شوری در پیشگیری از آلودگی ماهیان خاویاری به عوامل قارچی که غالبا بصورت ثانویه می باشد را اثبات می نماید. بر اساس نتایج حاصل از تیمار شوری  5/0-0 ppt تعداد 6 نوع عامل قارچی و از تیمارهای شوری 9-4 ppt و 13-9 ppt  تعداد 4 نوع عامل قارچی شناسایی گردید. بررسی اسلایدهای تهیه شده از مقاطع بافتی آبشش، کبد و پوست ماهیان ازون برون نمونه برداری شده از گروه های تیمار که تحت تأثیر مقادیر مختلف شوری  قرار داشتند بروز برخی از آسیب‌‌های بافتی در آبشش نظیر پرخونی، خونریزی، چسبندگی و چماقی شدن رشته های ثانویه، هیپرپلازی، نکروز سلولی، رسوب هموسیدرین و تخریب لایه اپیتلیوم رشته های اولیه و ثانویه آبشش و در روده افزایش سلول‌‌های جامی شکل، واکوئله شدن اینتروسیت‌‌ها، افزایش ضخامت پارین بین چین‌‌های روده‌‌ای، نکروزی شدن اینتروسیت و پرزهای میکروویلی، پرخونی و رکود صفراوی و در کبد دژنرسانس چربی، هیپرتروفی، پرخونی، خونریزی و نکروز سلولی و در کلیه اتساع فضای گلومرولی، نکروز سلولی، خونریزی، پرخونی و هیپرتروفی سلولی ماهیان تیمار شده در شوری‌‌های مختلف مورد بررسی در این مطالعه را نشان داد. بر اساس نتایج مذکور مشخص گردید با افزایش میزان شوری آب آسیب‌‌های بافتی با شدت و گستردگی بیشتری ایجاد می‌‌گردند. بر‌‌اساس نتایج حاصل از این مطالعه می‌‌توان نتیجه‌‌گیری نمود اگرچه با افزایش میزان شوری آب، شدت و شیوع بسیاری از عوامل بیماریزای آلوده‌‌کننده بچه ماهیان خاویاری کاهش می‌‌یابد اما با توجه به بروز آسیب‌‌های بافتی در شوری‌‌های بالا باید سازگاری آنها جهت پرورش یا رهاسازی در آب های لب شور تا میزان شوری دریای خزر به تدریج و از شوری های پایین صورت گیرد.  
گزارش پروژه
دانلود
مشخصات پیمانکار
مشخصات همکاران
اهداف طرح
زمانبندی طرح
روش تحقیق و اجرا
اطلاعات جغرافیایی
هزینه های اجرای پروژه
نتایج