چکیده
اين بررسي با هدف تعیین مدت ماندگاری، ضریب چاقی، ترکیب غذا، شدت تغذیه و انگل‌‌های بچه ماهیان سفید رهاسازی شده در پایین‌‌دست رودخانه‌‌های لمیر، حویق، سفیدرود، شلمانرود و خشکرود و ساحل دریا در نزدیکی دهانه این رودخانه‌‌ها انجام شد. نمونه‌‌برداری بچه‌‌ماهیان با پره چشمه 6 میلی‌‌متر و الکتروشوکر از آبان تا اسفند 1401 به صورت ماهانه صورت گرفت. نتایج نشان داد در رودخانه‌‌های لمیر، حویق، سفیدرود، شلمانرود و خشکرود به ترتیب 2، 0، 8، 0 و 331 نمونه و در ساحل آنها به ترتیب 2، 15، 8، 0 و 3 نمونه بچه‌‌ماهی سفید صید شد که همه آنها زیر یک سال سن داشتند، بنابراین درصدی از آنها حداکثر 6 ماه پس از رهاسازی (تا دی) در پایین‌‌دست این رودخانه‌‌ها ماندگاری داشتند. میانگین (± انحراف معیار) وزن بدن بچه‌‌ماهیان سفید در رودخانه‌‌های لمیر، سفیدرود و خشکرود به ترتیب 10/0±96/1 ، 03/2±11/8 و 54/2±77/5 گرم تعیین شد که اختلاف بین رودخانه‌‌ها را نشان می‌‌دهد. بین طول کل (سانتی متر) و وزن بدن (گرم) بچه ماهیان سفید معادله نمایی W=0.010*TL 2.932 با همبستگی بالا (r2=0.97) برقرار بوده و الگوی رشد در سطح اعتماد 99 درصد ایزومتریک تعیین شد. شاخص تهی بودن روده در بچه‌‌ماهیان سفید رودخانه‌‌های لمیر، سفیدرود و خشکرود به ترتیب 0، 0 و 4/54 درصد و میانگین شدت تغذیه در آنها در این رودخانه‌‌ها به ترتیب 7/29±8/126، 2/42±1/161 و 112±6/72 تعیین شد. بررسی تغذیه‌‌ای بچه‌‌ماهیان سفید در کل ایستگاه‌‌ها نشان داد که در روده آنها جمعا 7 نوع بی مهره بزرگ عمدتا کفزی ، 3 نوع زئوپلانکتون و 30 جنس جلبکی و نیز دتریت وجود داشته که در بین بزرگ‌‌بی‌‌مهرگان لاروهای شیرونومیده و گاماریده و در بین جلبک‌‌ها، جنس‌‌های Navicula ، Synedra، Diatoma و Melosira بیشترین فراوانی را دارا بودند. بچه ماهیان سفید آلوده به 6 نوع انگل از گروه‌‌های تک یاختگان، مونوژن‌‌ها، دیژن‌‌ها و نماتدها بوده و بیشترین و کمترین درصد شیوع به ترتیب مربوط به Dactylogyrus (2/24%) و Posthodiplostomum (3%) بود. به طور کلی این بررسی نشان داد که بیش از 90 درصد بچه‌‌ماهیان سفید رهاسازی شده کمتر از 4 ماه در رودخانه‌‌ها مانده اما در خشکرود ماندگاری آنها در کل سال بوده که نیاز به بررسی دقیق و جامعی دارد.