به گزارش روابط عمومی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سیزدهمین سمپوزیوم جهانی تیلاپیا با حضور بیش از ۳۰۰ نفر از فعالان و متخصصان صنعت تیلاپیا از پنج قاره جهان در بانکوک تایلند برگزار شد. علاوه بر پنج قاره، برخی نواحی از جمله خاورمیانه با محوریت عربستان سعودی نیز پانل مستقلی داشتند. عربستان در این سمپوزیوم هدف تولید ۳۰۰ هزار تن تیلاپیا تا سال ۲۰۳۰ را اعلام کرد.
تأکید سخنرانان بر نقش ویژه تیلاپیا در امنیت غذایی جهانی بود و اهمیت محیطزیست و تدوین و اجرای ضوابط مسئولانه برای تحقق توسعه پایدار در تمامی سخنرانیها برجسته شد.
در روز دوم سمپوزیوم، ۲۰ سخنران در قالب چهار پانل تخصصی به ارائه مباحث پرداختند. موضوعاتی از جمله پیشرفتهای ژنتیکی و تولیدمثل تیلاپیا، تولید سویههای سریعالرشد و مقاوم به بیماریها، توسعه زنجیرههای ارزش، روشهای ویرایش ژنی (Genetic Editing)، نوآوریهای فناورانه در تولید پایدار، سیستمهای بازچرخانی آب برای ماهیان ارزانقیمت (Low Value Fish R.A.S)، بهرهگیری از سیستمهای خورشیدی با ظرفیت سه مگاوات در کنار تولید ماهی، سیستمهای درونحوضچهای (IPRS)، پرورش در قفس، توسعه روشهای بیوفلاک (BFT) با رویکرد اقتصادی و زیستمحیطی، پرورش پلیکالچر تیلاپیا با خامهماهی و میگو در آبهای لبشور، بهداشت و واکسیناسیون، معرفی واکسنهای جدید و بررسی بیماریهای ویروسی مهم تیلاپیا شامل TiLV، ISKNV، TiPV و VNNV مطرح شد.
از دیگر محورهای مهم این نشست، توسعه رفاه و امنیت زیستی تیلاپیا، معرفی نرمافزار Tilapia Welfare App، فرمولهای اقتصادی خوراک با پروتئین ۲۵ درصد و استفاده از منابع جایگزین پروتئینی (SCP) بود.
در حاشیه این روز، دیداری با حیدر، مدیر ارشد و سرمایهگذار پروژههای Desert Aquaculture عربستان، انجام شد. او ضمن استقبال از همکاریهای علمی و اقتصادی با ایران، تمایل خود را برای سرمایهگذاری مشترک در کشور اعلام کرد.
شرکتها و مؤسسات بزرگ بینالمللی در حوزه تیلاپیا نیز در نمایشگاه جانبی سمپوزیوم با غرفههای فعال به معرفی محصولات و دستاوردهای خود پرداختند.
یکی از نکات جالب سمپوزیوم، حضور پروفسور کوین از دانشگاه آریزونا، متخصص زیستمحیطی توسعه پایدار تیلاپیا، با جلیقهای از چرم تیلاپیا بهعنوان دبیر علمی رویداد بود.
در روز سوم سمپوزیوم، موضوعات فرآوری و سرمایهگذاری در قالب ۱۷ سخنرانی ارائه شد. در بخش فرآوری، مباحثی همچون اتوماسیون پیشرفته خطوط فرآوری با هوش مصنوعی، پیوستگی تولید، رعایت حقوق کارگران، شیوههای تریمینگ و بستهبندی مدرن با ظرفیت بیش از ۴۰ عدد ماهی در دقیقه، استفاده از اشعه ایکس و واترجت برای استخوانگیری دقیقتر، بستهبندیهای زیستتخریبپذیر با پایه جلبکی و معرفی محصولات متنوع تیلاپیایی از جمله چیپس، پفک، فیشبال، نودل، سمبوسه، ژلاتین، سیلاژ، چرم، کلاژن، آرد، روغن، سوریمی، پودر ماهی و بیودیزل ارائه شد.
در این بخش همچنین پروژه یونیدو در بنگلادش معرفی شد که در آن تولید تیلاپیا بهصورت خالص، ترکیب با مرغ و همراه با برنج از نظر ارزش افزوده مورد مقایسه قرار گرفت.
در پانل سرمایهگذاری، مسئول گروه شیلات بانک جهانی در واشنگتن سخنرانی خود را با ضربالمثل آفریقایی آغاز کرد:
"If you want to go fast, go alone – If you want to go far, go together"
که میتوان آن را هممعنی با تعبیر "یدالله مع الجماعه" دانست.
وی بر ضرورت سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه و نوآوری تأکید و گروههای کاری بانک جهانی شامل IBRD، IDA، IFC، MIGA و ICSID را برای برخورداری از تسهیلات اعتباری معرفی کرد. همچنین به پروژههای فاینانس شیلاتی در فیلیپین، مراکش و آمریکای لاتین اشاره و اعلام شد اولویت حمایتی بانک جهانی در پروژههای اصلاح نژادی، تغذیه آبزیان، کاهش ضریب تبدیل، توسعه کشتهای گلخانهای، بهداشت و واکسیناسیون است.
شرکت اروپایی GenoMar نیز با ادعای ۲۸ سال سرمایهگذاری در زنجیره ارزش تیلاپیا، نتایج تحقیقات خود در زمینه تولید مولدین اصلاحنژادی را ارائه کرد. از دیگر مباحث این روز، چالشهای تعرفه ۷۱ درصدی برای صادرات محصولات شیلاتی تایلند به آمریکا، ویژگیهای ساختار تولید تیلاپیا در تایلند (تولید سالانه ۲۵۸ هزار تن شامل ۷۰ درصد مزارع خرد و شخصی، ۲۰ درصد تعاونی و ۱۰ درصد مزارع بزرگ خصوصی) و معرفی پروژه یونیدو در کلمبیا با صادرات ۱۱۵ میلیون دلاری تیلاپیا و استانداردهای ASC بود.
در همین پانل، مقالهای با موضوع چالشهای توسعه تیلاپیا در ایران و فرصتهای پیشرو ارائه شد. در حاشیه نشست نیز جلسهای با دبیرکل NACA، ادواردو لیانو، برگزار شد. در این گفتوگو، موضوع فعالسازی مجدد دو مرکز راهبردی NACA در ایران شامل مرکز خاویاری و مرکز تحقیقات سردابی تنکابن مطرح شد. لیانو اعلام کرد که بهدلیل قطع همکاری طولانی ایران، مرکز خاویاری به ویتنام واگذار شده است. با این حال، وی برای ازسرگیری تعاملات علمی و همکاریهای جدید، ابراز تمایل کرد.
همچنین در این دیدار، درباره معرفی مراکز معتبر و استاندارد جهت ورود مولدین اصلاحنژادی با تحمل شوری بالا برای شرایط فعلی منابع آب داخلی ایران گفتوگو شد و توافقهای اولیه برای همکاری صورت گرفت.
این حضور فعال نماینده مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور در سطح بینالمللی، گامی مؤثر در جهت بازتعریف جایگاه علمی و پژوهشی ایران در عرصه جهانی صنعت تیلاپیا محسوب میشود.