به گزارش روابطعمومی مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، پژوهشکده میگوی کشور با هدف کاهش خسارات اقتصادی ناشی از بیماریهای ویروسی و باکتریایی در صنعت پرورش میگو و ارتقای سلامت این آبزی ارزشمند، از بهمنماه ۱۴۰۲ مجموعهای از هفت پروژه کاربردی را در راستای کنترل بیماری نکروز حاد هپاتوپانکراس (AHPND) آغاز کرده است.
این طرحها در سه حوزه کلیدی تشخیص سریع، بهداشت و تغذیه تعریف شدهاند و با همکاری سازمان دامپزشکی کشور، شرکتهای تولید خوراک آبزیان فرادانه و تکژن زیست، و همچنین بخش خصوصی در حال اجرا هستند.
در این پروژهها، ابتدا با جداسازی و شناسایی ژنوتیپی عامل باکتریایی بیماری AHPND در مناطق ساحلی خلیج فارس، سویههای بومی این بیماری شناسایی و توالییابی شدند. بررسیها نشان داد این سویهها ضمن شباهت ژنتیکی با سویههای منطقهای، دارای ویژگیهای منحصربهفرد محلی نیز هستند.
در گام بعد، پژوهشگران به دانش فنی تولید کیت تشخیص سریع بیماری AHPND با روش RT-LAMP دست یافتند؛ روشی که امکان شناسایی عامل بیماری در مزارع را بدون نیاز به تجهیزات آزمایشگاهی پیچیده و در زمان بسیار کوتاه فراهم میکند.
همزمان، مطالعات میدانی برای شناسایی عوامل محیطی و مدیریتی مؤثر بر بروز بیماری از جمله نوسانات دمایی، کاهش اکسیژن محلول و مدیریت نامناسب تغذیه انجام شد که بر اساس آن دستورالعملهای عملیاتی برای کاهش خطر بروز بیماری تدوین گردید.
در ادامه، وضعیت میکروبی مزارع پرورش میگوی سایتهای شیف و حله مورد بررسی قرار گرفت و عامل بیماریهای AHPND و WSSV بهطور همزمان ردیابی شد. نتایج نشان داد در برخی موارد عفونت ترکیبی دو عامل وجود دارد که لزوم انجام غربالگری همزمان در مزارع را آشکار ساخت.
پژوهشکده میگوی کشور همچنین با هدف ارتقای ایمنی و عملکرد تغذیهای، تأثیر پروبیوتیکهای بومی جدید، اسیدهای صفراوی و افزودنیهای عملکردی خوراک را بر سلامت میگوهای پا سفید غربی (Litopenaeus vannamei) بررسی کرد. یافتهها نشان داد استفاده از این ترکیبات موجب بهبود رشد، سلامت روده، افزایش بازماندگی و مقاومت در برابر بیماری AHPND میشود.
در کنار این اقدامات، خوراکهای عملکردی و فرمولهشده جدیدی نیز طراحی و آزمایش شدند که ضمن بهبود شرایط فیزیولوژیکی میگو، تأثیر مثبتی بر ساختار بافت هپاتوپانکراس و آنزیمهای گوارشی داشتند.
این پروژهها در ایستگاه تحقیقات میگوی عاری از بیماری خلیج فارس و آزمایشگاه مرکزی پژوهشکده میگو اجرا شدهاند و دستاوردهای آنها در حال تبدیل به بستههای آموزشی و فنی برای انتقال به پرورشدهندگان سراسر کشور است.
به گفته متخصصان، نتایج بهدستآمده گامی مؤثر در جهت تولید پایدار و تقویت امنیت زیستی در صنعت پرورش میگوی ایران بهشمار میآید و میتواند الگویی کارآمد برای کنترل بیماریهای ویروسی و باکتریایی در سایر گونههای آبزی نیز باشد.
________________________________________