به گزارش روابط عمومی انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاري به نقل از خبرگزاری ایرنا، محمود محسنی معاون پژوهشی و فناوری انستیتو، هدف از ایجاد بانک ژن با استفاده از فناوریهای نوین را، شناسنامهدار کردن و حفظ تنوع ژنتیکی ماهیان خاویاری اعلام کرد و گفت: این انستیتو دارای آزمایشگاههای پیشرفتهای برای مهندسی ژنتیک، انتقال ژن، سیتوژنتیک، کشت بافت، و ژنتیک مولکولی و بهبودنژاد است که به حفاظت ژنتیکی ماهیان خاویاری کمک میکند.
وی ادامه داد: انستیتو پژوهشهای کاربردی و پایشهایی را در زمینه اثرات آلایندههای صنعتی و کشاورزی نیز تدوین و اجرا کرده و به توسعه مزارع پرورش ماهی خاویاری در ایران با هدف کاهش فشار بر ذخایر طبیعی و تأمین نیاز بازار داخلی و بینالمللی به خاویار و گوشت ماهی خاویاری کمک میکند.
معاون پژوهشی و فناوری انستیتو اقدامات اثربخش انستیتو در دهههای گذشته را دستیابی به بیوتکنیک استحصال تخمک به روش ریزبرش مجرای تخمبر بدون کشتن مولدین ماهیان خاویاری (تخمکگیری چندباره از مولدین ماده با روش ریزبرش مجرای تخم بر (میکروسزارین))، دستیابی به بیوتکنیک تکثیر مصنوعی و تولید بچه ماهی خاویاری از مولدین پرورشی (توسعه آبزی پروری ماهیان خاویاری و برطرف کردن نیاز بخش خصوصی به بچه ماهی و تنوع بخشی گونههای آبزی پروری در کشور)، دستیابی به بیوتکنیک تعیین جنسیت و مراحل رسیدگی جنسی به روشهای مختلف (جداسازی ماهیان نر و ماده از یکدیگر، کاهش هزینه های پرورش، تعیین دقیق زمان تکثیر و غیره)، تولید ماهیان نسل دوم حاصل از مولدین دورگه بستر در کشور (افزایش سطح تولید گوشت سفید، تنوع بخشی گونههای پرورشی و تولید ماهیان سازگارتر با شرایط پرورشی) و دستیابی به فرمولاسیون جیره تجاری ماهیان خاویاری در مراحل مختلف رشد (بومیسازی جیره، کاهش هزینهها، کاهش وابستگی به دیگر کشورها و استفاده منابع غذایی داخلی)، نگهداری بیش از 2500 میلی لیتر اسپرم منجمد شده از گونه های مختلف ماهیان خاویاری و زنده نگهداشتن مولدین طبیعی پس از تکثیر مصنوعی و عادت دهی آنها به غذای دستی، کاهش سن بلوغ جنسی مولدین ماهیان خاویاری با بکارگیری محرک های تولیدمثلی، تولید محلول افزایش دهنده راندمان تکثیر مصنوعی ماهیان خاویاری، شناسایی و تولید پروبیوتیکهای اختصاصی ماهیان خاویاری، دستیابی به تکنیکهای مختلف ژنتیکی و مولکولی، شناسایی عوامل بیماریزایی ماهیان خاویاری و معرفی مؤثرترین روشهای کنترل عوامل بیماریزا، بهره برداری از ضایعات پرورش ماهیان خاویاری و ایجاد ارزش افزوده اقتصادی بصورت تولید چرم، ژلاتین، آیزین گلاس، سُس، کِرِم های آرایشی، فرآورده های دارویی و غذایی به عنوان صنعت جدید و نوپا و اجرای مطالعات مدون پرورش ماهیان خاویاری به منظور ایجاد بستر توسعه پرورش این گونه های ارزشمند در قفس از دیگر فعالیت های انجام شده این انستیتو در دهههای اخیر بودند، اعلام کرد.
محسنی تصریح کرد: تولید کیت هورمونی GnRH و LHRH جهت تکثیر مصنوعی موفق در ماهیان خاویاری و بهرهبرداری در کشور و نیز اخذ پَتِنتِ (حق ثبت اختراع) دستیابی به دانش فنی بیوتکنیک مولدسازی، تولید خاویار و تکثیر ماهیان خاویاری پرورشی در جهان (بعنوان اولین ثبت اختراع جمهوری اسلامی ایران در زمینه ماهیان خاویاری در US-Patent، ۲۰۱۱) و ارائه این دانش فنی به مراکز خصوصی پرورش ماهیان خاویاری در کشور، مولدسازی و استحصال خاویار پرورشی از ماهیان خاویاری و انتقال دانش فنی به مزارع خصوصی تولیدکننده کشور، ارتقای تولید خاویار پرورشی از ۱۱- ۱۰ درصد نسبت به وزن بدن در شرایط طبیعی به بیش از ۱۳ درصد وزن بدن در شرایط پرورشی و تولید بچه ماهیان خاویاری از مولدین پرورشی و توزیع سالانه آن به مزارع خصوصی در تضمین چرخه اقتصادی پرورش ماهیان خاویاری کشور را نیز ازجمله اقدامات این انستیتو دانست.
معاون پژوهشی و فناوری انستیتو گفت به منظور حفاظت و بهره برداری پایدار از ذخایر ماهیان خاویاری دریای خزر " برنامه راهبردی تحقیقات محصولی ماهیان خاویاری" با مشارکت اساتید دانشگاه ها، محققین کارشناسان مدیران شیلاتی و نمایندگان بخش اجرا، تهیه و تدوین شده است. وی اضافه کرد: انستیتو در زمینه حفاظت از ذخایر ماهیان خاویاری دریای خزر نیز اقدام به تکثیر و رهاسازی گسترده بچه ماهیان خاویاری (از جمله گونه شیپ) برای تقویت ذخایر کرده است.
وی اظهار کرد: انجام مطالعات زیستمحیطی و ارزیابی زیستگاهها، همکاری با نهادهای بینالمللی برای تدوین سیاستهای حفاظت، آموزش جوامع محلی و ذینفعان در زمینه حفاظت و مدیریت پایدار منابع، گسترش فعالیتهای پژوهشی و پروژههای عملی برای بهبود وضعیت ذخایر ماهیان خاویاری، برگزاری دورههای تخصصی منطقه ای، ملی و بینالمللی برای ارتقاء سطح علمی پژوهشگران، افزایش توان آزمایشگاهی و پژوهشی در زمینه آنالیز بیماریها، تغذیه و شرایط زیستی ماهیان خاویاری از دیگر برنامه های در دست اقدام این انستیتو میباشد.
وی تصریح کرد: توسعه طرحهای آبزیپروری مولدین خاویاری به عنوان راهبردی جایگزین صید از دریا، راهاندازی سامانههای ثبت و ردیابی خاویار تولیدی به منظور جلوگیری از تجارت غیرقانونی و ارتقاء زیرساختهای تحقیقاتی در زمینه تغذیه، بیماریها و زیستشناسی تولیدمثل از برنامه های ملی این انستیتو در بازسازی ذخایر ماهیان خاویاری است.