به گزارش روابط عمومی انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری، برنامه تخصصی انتقال یافته های علمی به مناسبت روز ملی آبزیان با تاکید بر ماهیان خاویاری با حضور بیش از 145 نفر از کارشناسان، محققین، اساتید و پرورش دهندگان در حوزه های کشاورزی، منابع طبیعی و شیلات به همراه جمعی از مدیران با ارائه 8 سخنرانی در انستیتو به صورت حضوری و مجازی برگزار شد.
علی حلاجیان دبیر برنامه تخصصی، ضمن خوش آمدید گویی و تبریک روز ملی آبزیان به حاضرین هدف از برگزاری این برنامه را انتقال دستاوردهای علمی_ پژوهشی و اثربخشی آن از طریق ترویج به بهره‌برداران و تولیدکنندگان عنوان کرد.
محمود محسنی، معاون پژوهشی انستیتو گفت: آبزیان به عنوان یکی از پر مصرف ترین و مهمترین غذاهای انسان در طول تاریخ، جایگاه ویژه ای در اشتغال، تامین سلامت و امنیت غذایی پایدار جامعه ایفا می نماید.
در میان فعالیت های کشاورزی و تولید مواد غذایی، آبزیان یکی از بخش هایی است که در طی دهه اخیر از روند توسعه چشمگیری برخوردار بوده است. بطوریکه در سال ۱۴۰۱ حدود یک میلیون و ۳۵۰ هزار تن انواع آبزیان در کشور تولید شد، از این رقم حدود ۷۵۰ هزار تن مربوط به صید و صیادی و ۶۰۰ هزار تن به آبزی پروری اختصاص داشت.
جهش توليد در راستای تحقق اهداف سازمانی و اسناد بالادستی، در افق 1411 ميزان توليدات شيلاتی به 2.6 ميليون تن و در برنامه هفتم توسعه 1.8 ميليون تن هدف گذاری شده است.
وی هدف از برگزاری این برنامه را انتقال یافته های علمی محققین در راستای توسعه پایدار صنعت آبزی پروری و تحقق اهداف سازمانی بیان کرد. همچنین بر دانش فنی افزایش راندمان تکثیر مصنوعی ماهیان خاویاری پرورشی سخنرانی کرد.
محسنی اشاره داشت در مراحل مختلف انکوباسیون و پرورش لارو ماهیان خاویاری، میزان قابل توجهی از تلفات رخ می دهد. بنابراين با در نظر گرفتن تعداد کم مولدین طبیعی و پرورشی مناسب جهت تکثیر و همچنین هزینه بالای نگهداری مولدین پرورشی به منظور تولید گوشت و خاویار، توجه به کيفيت تکثیر ماهیان خاویاری و پرورش لارو و بچه تاسماهیان به منظور بازسازی ذخایر و بهبود شرایط رشد در محیط های مصنوعی امری اجتناب ناپذير است.
در ادامه به غوطه وری تخم در محلول غنی ساز که یک راهکار مناسب در جهت افزایش محتوای ریزمغذی ها در تخم، می تواند باشد. این محلول غنی ساز می تواند بر بهبود شاخص‌های انکوباسیون نظیر: افزایش درصد به عنوان مهمترین شاخص کیفیت تخم اثر مثبتی بگذارد و منجر به افزایش رشد و استفاده بهتر از غذای مصنوعی در دسترس لارو شود و کارایی پروتئین، کارایی چربی را افزایش و ضریب تبدیل غذایی را کاهش دهد.
رضا قربانی، عضو هیات علمی انستیتو سخنرانی خود را تحت عنوان "مناسب ترین گونه های پرورشی ماهیان خاویاری در ایران" ارائه کرد. وی به آمار تولید گوشت و خاویار و سهم تولید آنها از گونه های خالص و هیبرید ماهیان خاویاری پرورشی در جهان و به دنبال آن مشخصات گونه های مهم ماهیان خاویاری پرورشی در ایران و جهان اشاره داشت.
ایوب یوسفی جوردهی، سخنرانی خود را تحت عنوان " راهکارهای کاهش سن بلوغ جنسی در ماهیان خاویاری " ارائه کرد، وی به بهره برداری از محرک های تولید مثل همچون سویا، ویتامین های C و E، فیتواستروژن ها در کنار مدیریت تغییرات محیطی و تنظیمات دمایی آب در فصول مختلف به منظور کاهش رسیدگی جنسی ماهیان خاویاری اشاره کرد.
مریم منصف شکری، موضوع خود را تحت عنوان " القای نهایی رسیدگی جنسی ماهیان خاویاری با استفاده از هورمون بومی آزاد کننده گنادوتروپین " ارائه کرد. وی گفت: با توجه به اعلام نیاز جدی شیلات کشور و وارداتی بودن هورمون های مورد نیاز، هورمون بومی آزاد کننده گنادوتروپین تولید شد. این هورمون بومی سازی شده علاوه بر ارتقای کمی تکثیر و تولید لارو و بچه ماهیان خاویاری، اطمینان از درجه خلوص، زمان تولید، نگهداری مناسب (حفظ زنجیره سرما) و امنیت زیستی و قیمت مناسب محصول را به همراه دارد، بطوریکه تولید این محصول می تواند نقش تعیین کننده ای در رفع مشکلات و وابستگی به سایر کشورها در حوزه فناوری هورمون های مورد نیاز تکثیر در حوزه شیلات ایفا کند.
ذبیح اله پژند به نقش غذای زنده در پرورش لارو ماهیان خاویاری اشاره کرد. وی به نقش موثر غذا و تغذیه خوب در رشد، نگهداری، تولید مثل، مقاومت و سلامت موجود زنده را بیان کرد. بر همین اساس بررسی ها بر روی تنوع غذاهای زنده در تغذیه آغازین و در زمان عادت دهی به غذای کنسانتره ماهیان خاویاری بر اساس اندازه دهانی لارو و بچه ماهیان خاویاری را حائز اهمیت دانست.
زهره رمضانپور در خصوص چگونگی بررسی کمی و کیفی آب استخرهای پرورشی ماهیان خاویاری صحبت کرد. وی اشاره داشت که حفظ کمیت و کیفیت مطلوب آب در استخرهای پرورش ماهیان خاویاری همانند سایر آبزیان مستلزم کنترل مداوم اجزای تشکیل دهنده آب می باشد. در ادامه تصریح کرد سطوح بالای تجمع نیترات و فسفات، ماهی ها را مستعد هجوم انگل ها و پاتوژن ها می کند و تهدیدی برای محیط زیست محسوب می شود. از آنجائیکه بار مواد زائد با تراکم ماهی نسبت مستقیم دارد، لذا برای کاهش این آلاینده ها و حصول کیفیت مطلوب پرورش نیاز به یک اقدام مهم و ضروری در راستای مدیریت تصفیه آب ورودی و خروجی است.
سهیل احمدپور از دانشکده علوم دریایی و منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس نور سخنرانی خود را تحت عنوان " استفاده از نانو ذرات ناتامایسین برای ماندگاری بیشتر خاویار " ارائه کرد.
وی گفت: ناتامایسین آنتی بیوتیکی است که به عنوان یک نگهدارنده مواد غذایی مناسب برای مصرف انسان توسط سازمان ایمنی اروپا (EFSA)، سازمان بهداشت جهانی (WHO) و سازمان غذا و دارو (FDA) مورد آزمایش و تایید قرار گرفت. وی تصریح کرد کيتوزان و ناتامايسين 40 در کنار هم اثرهم افزايي داشته و سبب افزايش طول زمان ماندگاري خاويار تا 90 روز می شود.
حلاجیان در خاتمه برنامه تخصصی انتقال یافته های علمی به مناسبت روز ملی آبزیان گفت: لزوم توجه ویژه به منابع آب و آبزیان با رویکرد حفظ و حراست از منابع طبیعی آبزیان باید در اولویت قرار گیرد.