به گزارش روابط عمومی انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری، محمود محسنی معاون پژوهش و فناوری انستیتو اظهار کرد: با توجه به برنامه ریزی های انجام شده در افق سال 1404 کشور میزان تولید گوشت ماهی خاویاری پرورشی به 10 هزارتن و خاویار به 100 تن هدف گذاری شده است، برای تحقق این برنامه مولدسازی، تامین بچه ماهی مورد نیاز، فرمولاسیون جیره های غذایی، ریزمغذی ها، هورمون ها، دستیابی به شرایط، تجهیزات و کلیه امکانات مورد نیاز تکثیر و پرورش در توسعه پایدار این صنعت نقش بسزایی خواهد داشت.
در این راستا محققین انستیتو موفق به بومی سازی دانش فنی تولید آنالوگ بومی هورمون آزاد کننده گنادوتروپین در تکثیر مصنوعی ماهیان خاویاری شدند.
مریم منصف شکری، عضو هیات علمی و مجری پروژه "امکان سنتز و ارزیابی سه آنالوگ هورمون آزاد کننده گنادوتروپین در تکثیر مصنوعی ماهیان خاویاری با تاکید بر تاسماهی استرلیاد" گفت: تقریبا تمام ماهیان پرورش یافته در اسارت دارای انواعی از اختلال تولید مثلی می باشند.
این اختلالات به دلیل این واقعیت است که ماهی در شرایط پرورشی جایگاه طبیعی تخم ریزی را تجربه نمی کند و به واسطه آن هیپوفیز برای آزاد سازی گنادوتروپین ها دچار نقص در عملکرد می شود. در کنار عوامل تاثیرگذاری چون دمای آب، دوره نوری، بستر تخم ریزی، هورمون تراپی با استفاده از هورمون سنتتیک جهت تحریک تخمدان همراه با القای تخمک ریزی در ماهیان است. در حال حاضر مراکز تکثیر و پرورش ماهی در کشور، مواردی که نیاز به هورمون تراپی باشد از عصاره خشک هیپوفیز و در بسیاری از موارد از آنالوگ های هورمون آزادکننده گنادوتروپین با نشان های تجاری مختلف که وارداتی هستند، استفاده می کنند.
همچنان وی گفت: با توجه به اعلام نیاز جدی شیلات کشور و وارداتی بودن هورمون های مورد نیاز برای تکثیر مصنوعی، پروژه پژوهشی سنتز آنالوگ های هورمون آزادکننده گنادوتروپین با هدف دستیابی به آنالوگی موثر در تکثیر ماهیان خاویاری و مقایسه آن با عملکرد هورمون های تجاری رایج در بازار طراحی و اجرا شد.
نتایج این مطالعه نشان داد استفاده از یکی از آنالوگ های سنتتیک منجر به ارتقای کمی تکثیر و تولید لارو و بچه ماهیان خاویاری شده است.
محمود محسنی از مزایای بومی سازی این هورمون، به اطمینان از درجه خلوص، زمان تولید، نگهداری مناسب (حفظ زنجیره سرد) و امنیت زیستی و قیمت مناسب محصول در مقایسه با محصول مشابه خارجی اشاره کرد.
وی اذعان داشت تولید این محصول می تواند نقش موثری را در رفع مشکلات و وابستگی به سایر کشورها در حوزه فناوری هورمون های مورد نیاز تکثیر مصنوعی ماهیان در حوزه شیلات ایفا کند، همچنین این محصول از پتانسیل بالایی جهت صادرات به کشورهای پرورش دهنده ماهیان خاویاری برخوردار می باشد.