به گزارش روابط عمومی پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان_ بندرعباس، اولین نشست مشترک پژوهشکده و اداره کل شیلات هرمزگان در سال 1402 روز دوشنبه 18 اردیبهشت با حضور مدیرکل، معاونین، مدیران شیلات، رئیس پژوهشکده و معاونین و روسای بخش های تخصصی پژوهشکده برگزار شد.
در این نشست دکتر مرتضوی، رئیس پژوهشکده گفت: مجموعه تحقیقات در وزارت جهادکشاورزی با شیلات ارتباط تنگاتنگی دارد و فلسفه وجودی آن پاسخ به نیاز بهره برداران در حوزه شیلات و آبزیان می باشد. ایشان گزارش عملکرد سال 1401 را که شامل: شاخص های طرح، پروژه، گزارشات نهایی (دارای شماره فروست)، مقالات علمی پژوهشی و یافته های قابل ترویج توضیح داد و گفت: طرح ها و پروژه های اجرا شده حدود 74 درصد برونداد ترویجی و 26 درصد تجاری بوده و در قالب 4 برنامه راهبردی، امنیت غذایی (31/6%)، منابع طبیعی (5/3%)، مدیریت اقتصادی اجتماعی و ترویجی (10/5%) و تنوع زیستی و ذخایر ژنتیکی (52/6%) انجام شده است. وی گفت: 70% پروژه های اجرا شده پژوهشکده مشتری محور هستند که از طریق عقد قرارداد با اداره کل شیلات هرمزگان، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، صندوق حمایت از پژوهشگران و اداره کل بنادر و دریانوردی به انجام رسیده و یا در حال اجرا می باشند.
دکتر مرتضوی پروژه های اجرا شده به تفکیک بخش های پژوهشکده را اجرای 12 پروژه در بخش بوم شناسی، 6 پروژه در بخش ارزیابی ذخایر، 4 پروژه در بخش زیست فناوری و 2 پروژه در بخش آبزی پروری اعلام نمود.
وی دستاوردهای پژوهشی مهم سال 1401 را دستیابی به دانش فنی تولید آنزیم لیپاز از امعاء و احشاء تون ماهیان، دستیابی به دانش فنی طراحی و تولید کنسرسیوم میکروارگانیسم های بومی پروبیوتیک میگوی پرورشی، ارزیابی و تحلیل اقتصادی فعالیت های صید و صیادی در استان هرمزگان و ایجاد نقشه مکانی توسعه نواحی ساحلی استان هرمزگان با هدف حفظ مناطق حساس شیلاتی، اعلام کرد. ایشان در ادامه به تصویب و ابلاغ طرح کلان مولد سازی و تکثیر ماهی سوکلا توسط معاونت علمی ریاست جمهوری اشاره و گفتند این طرح طبق برنامه پیش بینی شده در ایستگاه نرمتنان خلیج فارس در دست اجراست. پایش زیست محیطی کیفیت فاضلاب شهری و آبهای ساحلی شهر بندرعباس، مکان یابی استقرار زیستگاه های مصنوعی در استان هرمزگان، بررسی امکان تولید بیوچار و بررسی کارایی آن بر حذف آلاینده ها از پساب استخرهای پرورش میگو، ارزیابی وضعیت آلودگی نفتی در زیستگاه های حرای تیاب، دستیابی به ذخیره مولدین میگوی سفید غربی مواردی هستند که در قالب قرارداد منعقد شده با سفارش دهندگان در دست اجراست.
معرفی دستاوردهای دارای قابلیت تجاری سازی در سطح استان، بررسی امکان فعالیت های پژوهشی مشترک با شرکت های خصوصی، نصب و راه اندازی دستگاه ريل تايم پی سی آر، جلسات مشترک با مقامات و سازمان های اجرایی استانی، همکاری با مرکز نخبگان استان هرمزگان، میزبانی سی و ششمین نشست کمیسیون دائمی هیات امنای موسسه، تدوین پیش نویس اولیه طرح احیاء و بازسازی ذخایر آبزیان تجاری استان هرمزگان، همکاری در توسعه و استقرار سازه های مصنوعی در استان هرمزگان، احداث حوضچه های تولید غذای زنده، جانمايی و ساخت استخر بتونی 60 تنی در ايستگاه بندرلنگه جهت پروژه ماهی سوكلا از دیگر فعالیت ها و اقدامات پژوهشکده در سال گذشته می باشد که توسط دکتر مرتضوی توضیح داده شد. گزارش عملکرد ترویجی و تجاری سال 1401 پژوهشکده از جمله برگزاری برنامه هفته انتقال يافته های علمی 312 نفر روز آموزش، برگزاری برنامه روز مزرعه 112 نفر روز آموزش، کاروان ترویجی ارتقای بهره وری کشاورزی تخصصی میگو در استان هرمزگان، كارگاه آموزشی ترويجی 940 نفر روز آموزش، كارگاه آموزشی ترويجی "تجاری سازی يافته های تحقيقاتی و چالش های پيش رو و راهكارها، كارگاه های آموزشی برگزار شده در هفته پژوهش، برگزاری نشست علمی تخصصی در هفته گرامیداشت خلیج فارس، کارگاه های آموزشی برگزار شده به مناسبت گرامیداشت سال جهانی علوم پایه، کارگاه آموزشی گرامیداشت روز جهانی ایمنی غذا از دیگر موضوعاتی بود که توسط دکتر مرتضوی به طور مفصل توضیح داده شد. ایشان چالش های شیلاتی استان در سال 1401 را از جمله چالش های پرورش میگو در استان هرمزگان، تلفات میگو در تابستان 1401، صید غیر مجاز و بهره برداری غیر استاندارد از ذخایر آبزیان، اثرات توسعه های شهری و صنعتی بر سلامت آبزیان، چالش های زیست محیطی دریایی ناشی از توسعه و استقرار آب شیرین کنها و ریزش نفت و مشتقات آن به آبهای ساحلی برشمردند.
دکتر مرتضوی پیشنهاداتی مبنی بر مشارکت صنایع شیمیایی ساحلی در بازسازی ذخایر وچالش های زیست محیطی دریایی، امکان جذب منابع مالی از صندوق ملی محیط زیست، استفاده از پتانسيل بخش خصوصی در درآمدزايی از امكانات آزمايشگاهی، نياز به ایجاد و راه اندازی مزرعه تحقيقاتی آبزيان و نیاز به ایجاد ارتباطات بین المللی در سطح موسسه با سازمان راپمی را بیان کردند. در پایان اولویت های پژوهشی سال 1402 پژوهشکده ارایه و مورد بحث قرار گرفت.
در ادامه مهندس بارانی، مدیر شیلات استان ضمن تشکر و قدردانی گفت: تمام موارد مورد نظر در گزارش اعلام شده توسط دکتر مرتضوی بیان شده در زمره اولویت های اداره کل شیلات استان هستند. کاهش 10 هزار تنی میگوی پرورشی در سال گذشته بدلیل بروز بیماری را یکی از مهم ترین چالش های پیش روی پرورش میگو برشمرده و خواستار مشارکت پژوهشکده در این زمینه شدند. ایشان راه اندازی گروه کاری پایش مراکز تکثیر و پرورش مزارع میگو با مشارکت پژوهشکده را یکی از اقدامات ارزشمند برشمرده و ضرورت گسترش فعالیت های آن را خاطرنشان کردند. ایشان به ضرورت بررسی فاکتورهای آب ورودی وخروجی مزارع پرورش میگو اشاره و درخواست کردند مطالعاتی در این زمینه انجام شود. مهندس بارانی ارائه راهکارهای مناسب جهت کنترل صید غیر مجاز، ارزیابی مجدد ذخایر ماهی یال اسبی و شبه شوریده، بررسی امکان تولید آرتمیا در استان، لزوم مطالعه صید سطح زیان ریز و مقابله با بیماری های میگو و استفاده از ماهی گاریز جهت کشت توام با میگو را از موارد مهم و ضروری بیان کرد که در سال جاری بایستی آنها را مدنظر قرارداد. در ادامه مدیران معاونت های صید و آبزی پروری شیلات، و روسای بخش های تخصصی پژوهشکده به بیان دیدگاه ها و نظرات کارشناسی پرداخته و به مواردی نظیر مشارکت پژوهشکده در آموزش بهره برداران، همکاری در زمبنه تامین پچه ماهی مورد نیاز مزارع پرورش ماهی در قفس اشاره کردند.