به گزارش روابط عمومی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، دکتر محمود بهمنی، در دومین جلسه کارگروه اجتماعی اقتصادی شیلات و آبزیان که بخشی از شرکت کنندگان از طریق فضای اسکای روم در این جلسه حضور داشتند، گفت: میز مطالعات اقتصادی اجتماعی به منظور حمایت مالی از رساله های فاخر در مقطع دکترا در این حوزه در موسسه تشکیل می شود که هدف آن نگاه ویژه به آینده پژوهی است.
وی با اشاره به اینکه جلسه جاری در موضوع بازار و تجارت آبزیان با محوریت معاونت ترویج و انتقال یافته های علمی موسسه برگزار می‌شود، افزود: در جلسه قبل ۴۳ عنوان پروژه تحقیقاتی و مطالعاتی در حوزه اقتصادی اجتماعی که در سال های گذشته توسط محققان علوم شیلاتی به انجام رسیده بود، معرفی شد. حال موسسه با توجه به نیاز کشور و اهمیت مباحث اقتصادی با عزمی جدی قصد ورود مجدد به این حوزه را دارد.
دکتر بهمنی، ادامه داد: با تشکیل کارگروه ویژه در این خصوص اولویت های تحقیقاتی در حوزه مطالعات اقتصادی اجتماعی شیلات آبزیان مشخص شده و برنامه راهبردی آن با مشارکت بخش های خصوصی و دولتی بازنگری خواهد شد.
وی اظهار داشت: یکی از بحث‌های مورد توجه، انتقال دانش و عملیاتی کردن فعالیت هایی است که در سال های گذشته توسط محققان علوم شیلاتی به انجام رسیده و می تواند منشاء توسعه اقتصادی و افزایش درآمد برای بهره برداران باشد؛ فعالیت‌هایی مانند تولید مولدین SPF، اصلاح نژاد ماهی قزل آلا و تولید پروبیوتیک میگو از این نمونه هاست. همچنین با توجه به فشارهایی که به خاطر صید بر ذخایر دریایی وجود دارد، دستاوردهایی از طرف موسسه معرفی شده که در نهایت به ایجاد اشتغال و فرآیندهای جدید برای بهبود وضعیت صیادان می‌انجامد.
دکتر بهمنی، تاکید کرد: به هر حال امید می رود با اتکا به خرد جمعی و همفکری دست اندرکاران حوزه شیلات و آبزیان، در نهایت پکیج‌های موضوعی در این حوزه ارائه شود تا خروجی آن بهبود وضعیت اقتصادی بهره‌برداران و اثربخشی مثبت در امر تولید باشد.
در ادامه دکتر حسین زاده، معاون ترویج و انتقال یافته های علمی موسسه، گزارشی در ارتباط با برنامه های موسسه در مطالعات اقتصادی اجتماعی شیلات و آبزیان ارائه داد و گفت تجارت آبزیان، اشتغالزایی و کارآفرینی، محرومیت‌زدایی، توسعه مناطق ساحلی و مهمتر از همه، تامین امنیت غذایی از بالاترین اهدافی است که در این مطالعات دنبال می شود.
وی افزود: ارزیابی و آسیب‌شناسی دقیق فعالیت های شیلاتی، ارائه راهبرد لازم در راستای تحقق اهداف برنامه های پنج ساله مطالعات اقتصادی و اجتماعی و استفاده بهینه از منابع و امکانات، اهداف کارگروه اقتصادی اجتماعی شیلات را تشکیل می دهد.
دکتر حسین زاده در ادامه از چالش ها و مشکلات حوزه اقتصادی اجتماعی ماهیان سردآبی، گرمابی و میگو، عنوان و برنامه‌ها، طرح‌ها و فعالیت‌های تحقیقاتی مربوط به هر کدام را به طور مجزا تشریح کرد.
سپس دکتر گلشاهی، مدیرکل دفتر بهبود کیفیت فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات ایران، گزارش مبسوطی از تاثیر پاندمیک ویروس کووید ۱۹ بر بازار و تجارت آبزیان ارائه داد.
وی در این گزارش از وضعیت صادرات، واردات، بازار داخلی و انواع کالاهای زیر بخش شیلات، اطلاعات ارزشمندی را با شرکت‌کنندگان در میان گذاشت که می تواند راهنمای مطالعات اقتصادی اجتماعی در وضعیت کنونی باشد.
در ادامه دکتر خدایی، دبیر کل اتحادیه صادرکنندگان آبزیان، در خصوص اقتصاد شیلاتی و بررسی نیازها و شاخص‌های اقتصادی مطالبی را ارائه کرد که مشکلات اقتصادی کلان در حوزه شیلات و آبزیان، نیازهای مطالعات بازار، نیازهای فنی تکنیکی و نیازهای فناوری های راهبردی از مهمترین آنها بود.
وی، ایجاد نهاد تنظیم گر و سامانه های جمع آوری و ثبت اطلاعات در حوزه شیلات را از ضروریات لازم برای انسجام در این بخش دانست.
همچنین دکتر خطیبی، فعال بخش خصوصی، در گزارش خود در ارتباط با بازار میگوی ایران و جهان به تحولات به وجود آمده در کشورهایی چون اکوادور، هند، ویتنام و چین اشاره و قیمت های میگو در این کشورها را با یکدیگر مقایسه کرد.
به اعتقاد وی، افزایش قیمت‌های جهانی میگو در هفته‌های اخیر ممکن است چینی‌ها را برای خرید این محصول از ایران، ترغیب کند، اما قوانین سختگیرانه آنها در کنترل ویروس کرونا احتمال رخداد این اتفاق را کاهش می دهد.
در ادامه دکتر رفیعی، استاد دانشگاه تهران، در ارتباط با تحلیل نقش های شکاف عرضه و تقاضا در حوزه شیلات و آبزیان مطالب قابل توجهی را ارائه کرد و از مشکلات موجود در بازار قزل آلا، روند قیمت های عمده فروشی و تولیدی قزل‌آلا طی سال‌های گذشته، اطلاعات ارزنده‌ای ارائه و چنین نتیجه‌گیری کرد که بازار قزل‌آلا تقاضا محور نبوده و عرضه محور است و نیز ساختار بازار این محصول در آینده به سمت رقابت بیشتر سوق پیدا می‌کند.
دکتر حافظیه، معاون پژوهش و فناوری موسسه، با اشاره به استراتژی وزارت نفت برای تصمیم گیری درباره یارانه بنزین، به بررسی الگوهای مشابه در خصوص بازار آبزیان تاکید کرد.
دکتر عادلی، استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، نیز در ارتباط با بازار و بازاریابی آبزیان در داخل و خارج کشور مطالبی را عنوان و درباره وقایع این حوزه توضیحاتی را ارائه داد.
در ادامه این جلسه، شرکت کنندگان از بخش‌های مختلف شیلات و آبزیان، نظرات و پیشنهادات خود را ارائه و به بحث و تبادل نظر پرداختند.
در پایان دکتر بهمنی، با اشاره به اینکه چارچوب مشخصی برای تبیین مطالعات اقتصادی اجتماعی وجود ندارد، عنوان کرد: ضرورت برگزاری نشست های بیشتر و به چالش کشیدن موضوعات مختلف برای برون رفت از بن بست ها و حل مشکلات، بسیار ضروری است. بنابراین پیشنهاد می‌شود در جلسات بعدی، مطالب اولویت بندی شود.
این مقام مسئول، تاکید کرد: با تشکیل میز مطالعات اقتصادی اجتماعی با مسئولیت دکتر خدایی و همکاری سازمان شیلات ایران، بخش خصوصی، دانشگاه‌ها و سایر موسسات و مراکز پژوهشی مرتبط می توان به تبیین نقشه راه در این زمینه امیدوار بود.
وی، اضافه کرد: از آنجا که بحث زنجیره ارزش در فرآورده های شیلاتی از اهمیت بالایی برخوردار است، موسسه آمادگی دارد با کمک سایر بخش‌های مرتبط در این خصوص برنامه‌ریزی کند. همچنین از دست اندرکاران این حوزه درخواست می‌شود تا برای باز فعالیت مرکز ملی فرآوری آبزیان و ایجاد رونق اقتصادی و ارتقای مصرف سرانه آبزیان، موسسه را یاری کنند.
دکتر بهمنی، در ارتباط با تعیین ردیف بودجه پیشنهاد داد تا با مشارکت فعال بین دانشگاه‌ها، موسسات بخش اجرا و بخش خصوصی، مطالعه جامعی در حوزه اقتصادی اجتماعی آبزیان صورت گیرد، همچنین می توان تدوین برنامه مدون در اقتصاد بازار آبزیان و تجارت آن را در دستور کار قرار داد. در پایان مقرر شد درخواست ردیف بودجه و اقتصاد فانوس ماهیان با توجه به اهمیت آن و مصرف این محصول به عنوان خوراک آبزیان توسط سازمان شیلات ایران مورد بررسی قرار بگیرد.