امروزه با افزایش روز افزون جمعیت و صید بی رویه و عدم تکافوی صید برای عرضه و تقاضا متخصصین را بر آن داشت در آبزی پروری اهتمام ورزیده تا بخشی از نیاز پروتینی انسان را ازاین طریق تامین نماید. همچنین با این روش بتوانند بخشی از فشار بر روی صید را کاهش دهند. لذا آنچه را که آبزی پروری را توجیه پذیر می سازد، علاه بر داشتن دانش وتکنولوژی آبزی پروری ضروری است که به هزینه تولید نیز توجه گردد تا ضمن امکان تولید رقابتی، روند توسعه ای پایدار باقی بماند. جهت پایداری روند توسعهای مولفه های زیادی موثر بوده که انتخاب گونه یکی از این مولفه های مهم به شمار می آید. تیلا پیا یکی از گونه هایی است که می تواند در روند توسعه پایدار به تولید کمک شایانی نماید. تیلا پیا به معنای عام به خانواده تیلاپیا (Cichlidae) گفته می شود که بیش از 70 گونه را شامل می گردد. اما گونه مهم پرورش آن تیلا پیای نیل (Nile tilapia) با نام علمی Orechromis niloticus می باشد. تیلا پیا که درکه پرورش آن در مصر به 2500 سال قبل از میلاد بر می گردد، به دلیل بعض از خصوصیات بارز و منحصر به فرد از مامن اصلی خود به بیش از 135 کشور جهان گسترش یافته و تولید آن به حدود 5 میلیون تن در سال 2014 رسید که رتبه دومین گونه پرورشی در جهان بعد از کپور را به خود اختصاص داده است.
تولید این گونه به عنوان تولید سبز به دلیل عدم استفاده از ارد ماهی در جیره غذایی، عدم استفاده از انتی بیوتیک ها در دنیا نیز معروف گردد و تقاضای بیشتر در بازار بدست آورد. در آمریکا در سال 2013 بالغ بر 1.2 میلیارد دلار تیلاپیا به فروش رسیده است که بزرگتری واردات این کشور از چین صورت گرفته است. همچنین که در این سخنرانی بیان شد علا رغم افزایش سالانه تولید قیمت سالانه نیز روند افزایش را نشان می دهد و این نشان دهنده افزایش تقاضا و بازارپسندی این گونه را نشان می دهد. همچنین جهت تولید ناخواسته این گونه که نقطه منفی آن محسوب می شود راهکارهایی بیان گردید که برنامه اصلاح نژادی، ژنتیکی، هیبریداسیون و تولید ابر نر ازجمله آنها بودندک که این عوامل می توانند به تولید مناسب و هدف گذاری شده و کنترل این گونه به اکوسیستم های آبی کمک نماید. استراتژی دومی که بیشتر در محافل علمی مطرح است تحقیق بر روی این گونه به عنوان گونه مناسب تحقیق به دلیل خصوصیات بارز آن است. امروزه بیشتر کشورها برنامه های ژنتیک واصلاح نژادی بسیار خوبی روی این گونه داشته اند. موسسه تحقیقات شیلات نیز با توجه به رسالت تحقیقاتی می تواند بر نامه های تحقیقاتی خود را روی این گونه همانند کشورهای مذکور برنامه های ژنتیکی و تولید ابر نررا به عنوان یک استراتژی دنبال نماید تا به عنوان یک تولید کننده ابر نر شناسنامه دار در منطقه مطرح گردد.
آدرس پست الکترونیکی نویسنده: alihajizadeh@yahoo.com