پژوهش حاضر یک مطالعه تجربى می باشد ، فناوری نانو به عنوان انقلابی در شرف وقوع، آینده اقتصادی کشورها و جایگاه آنها در جهان را تحت تأثیر جدی قرار داده است . در سال های اخیر تشویق ها و مساعدت های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و ستادتوسعه نانوفناوری برای سرعت بخشیدن به توسعه نانوتکنولوژی صورت گرفته است.
به کمک این فناوری می توان محصولات جدید و با کار آیی بالایی را تولید نمود. ازجمله این محصولات می توان به نانو الیاف تهیه شده از بیوپلیمر های طبیعی نظیر کتین ، کیتوسان و ژلاتین ماهی به شیوه الکتروریسی با قطر کمتر از 50 نانو متر اشاره نمود. هدف از این تحقیق نیز تولید نانو الیاف زیست سازگار با استفاده از روش الکتروریسی می باشد.
در مطالعه حاضر ابتدا نسبت به تهیه ژلاتین و کیتوزان از بافیمانده های آبزیان اقدام گردید سپس با تهیه نانوالیاف از ژلاتین خالص تهیه شده از ماهیان و مخلوطی از ژلاتین ماهیان و پلی کاپرولاکتون[1] و همچنین کیتوزان خالص و ترکیب کیتوسان/پلى وینیل الکل[2] (PVA/CS ) مورد بررسى قرار گرفته است هدف این مطالعه در گام نخست به دست آوردن مناسبترین روش استخراج کیتین از پوست میگو های پرورشی و صید شده در سواحل آبهای خلیج فارس و دریای عمان، در گام دوم ارزیابـی کیفی کیتوسان و ژلاتین تهیه شده از بافیمانده های آبزیان و در گام سوم نسبت به الکتروریسی آنها و تولید نانوالیاف اقدام گردید. دانش فنی بدست آمده از این پژوهش برای تولید نانو الیاف زیست سازگار از بیوپلیمر کیتوزان از پوست میگو و ژلاتین ماهی می تواند باعث حفظ کیفیت و ارزش غذائی آبزیان از طریق ایجاد پوشش و بسته بندی فیله آبزیان ( حفظ کیفیت پروتئین) ، بالا بردن مدت زمان ماندگاری ماهی و محصولات شیلاتی، بالا بردن ارزش افزوده آبزیان اقتصادی کشور و محصولات تولیدی از آنها می شود. تاکنون مطالعه ای برای استفاده از نانوالیاف کیتوسان ساخته شده از ژلاتین ماهی و کیتوزان به شیوه الکتروریسی جهت حفظ و نگهداری و افزایش زمان ماندگاری فراورده های آبزیان بررسی نگردید است و این اولین بررسی تولید نانوالیاف از بیوپلیمر کیتوزان از پوست میگو با استفاده از دانش فنی بدست آمده در کشور می باشد.
نتایج این تحقیق مشخص نمود که:
1 - تولید و طراحی نانوالیاف زیست سازگار از کیتوزان و ژلاتین ماهی امکان پذیر است.
2 - نانوالیاف زیست سازگار تولیدی در آبزیان و محصولات شیلاتی خشک کاربرد دارد و باعث سهولت مصرف و افزایش زمان ماندگاری محصولات شیلاتی خشک شده میگردد.
3 - نانوالیاف زیست سازگار تولید شده از از کیتوزان و ژلاتین ماهی، قابلیت پوشش و بسته بندی فیله ماهی تازه را ندارد و لیکن قابل خوردن و استفاده می باشد.
[1] - Polycaprolacton (PCL)
[2] - Polyvinyl Alcohol (PVA)