چکیده
این مطالعه به کیفیت آب ورودی و خروجی کارگاه های منتخب پرورش ماهی قزل الای رنگین کمان در استان‌های کهگیلویه و بویر احمد،آذربایجان غربی و مازندران براساس پارامترهای محیطی طی چهار فصل پرداخته است. آب ورودی و خروجی 5 کارگاه منتخب پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان در هر استان، طی سال 1401-1400 نمونه برداری واندازه گیری پارامترهای آب بر اساس روش¬های استاندارد انجام گردید. در کهگیلویه و بویر احمد ، تغییرات دمای آب (0/21-0/3 درجه سانتیگراد)، دمای هوا (0/26-0/5 درجه سانتیگراد)،دامنه تغییرات pH (23/7-8/6)، BOD5 (06/7-6 میلی‌گرم بر لیتر)، COD (0-6 میلی‌گرم بر لیتر)، آمونیوم (57/0-0 میلی‌گرم بر لیتر)، نیتریت (181/0-0 میلی‌گرم بر لیتر)، نیترات (2/19-19/2 میلی‌گرم بر لیتر)، فسفات (38/0-01/0 میلی‌گرم بر لیتر)، TSS (12-585 میلی گرم بر لیتر)، اکسیژن محلول (11/8-10/6 میلی‌گرم بر لیتر) و تعداد کلیفرم مدفوعی (CFU/4-897) بدست آمد. در آذربایجان غربی ، دامنه تغییرات دمای آب (0/22-0/4 درجه سانتیگراد)، دمای هوا (0/24-0/3 درجه سانتیگراد)، DO (16/24-9/6 میلی¬گرم بر لیتر)، BOD5 (00/0-5/0 میلی¬گرم بر لیتر)، COD (00/00-27/3 میلی¬گرم بر لیتر)، TSS (1-685 میلی گرم بر لیتر)، pH (52/15-8/7)، فسفات (32/0-0/0 میلی¬گرم بر لیتر)، آمونیم (9/0-02/0 میلی¬گرم بر لیتر)، نیتریت (389/0-002/0 میلی¬گرم برلیتر)، نیترات (7/22-22/1 میلی¬گرم برلیتر)، تعداد کلیفرم مدفوعی (MPN/100ml 7/5- 6/1) بود. در مازندران ، دامنه تغییرات دمای آب (0/24-0/4 درجه سانتیگراد)، دمای هوا (0/25-0/2 درجه سانتیگراد)، DO (24/16-9/6 میلی¬گرم بر لیتر)، BOD5 (76/24-2/0 میلی¬گرم برلیتر)، COD (7/4-93/2 میلی¬گرم بر لیتر)، TSS (2-288 میلی گرم بر لیتر)، pH (62/44-8/7)، فسفات (206/0-01/0 میلی¬گرم بر لیتر)، آمونیم (538/0-012/0 میلی¬گرم بر لیتر)، نیتریت (426/0-001/0 میلی¬گرم برلیتر)، نیترات (11/18-10/0 میلی¬گرم برلیتر)، تعداد کلیفرم مدفوعی (CFU/9-1000) بود. TSS در برخی مزارع آبزیان بالاتر از استانداردپساب بودند. میانگین فسفرکل پساب و ورودی مزارع با حد مجاز EPA اختلاف معنی‌‌داری را نشان داد. مقادیر کلیفرم مدفوعی مزارع براساس استاندارد پیشنهادی برای دفع پساب ها به آب های برگشتی به آبهای سطحی در محدوده بالاتر از حد مجاز اعلامی قرارداشتند. سایر شاخص ها در محدوده استانداردهای EPA,WHO و محیط زیست ایران قرارداشتند. بطور کلی میانگین و شاخص کیفیت آب (IRWQI) (0/0-91/62) بدست آمد. آب این کارگاه های پرورش ماهی مشکل زیست محیطی و آلودگی برای آب پایین دست خود ایجاد ننمودند و میزان میانگین رها سازی مجموع عوامل نیتروژن و فسفر به ترتیب برای تولید هر تن ماهی قزل آلا در سه استان، 6/9±4/244و 6/5±4/190کیلوگرم می باشد.