بررسی وضعیت فیزیکی و شیمیایی و بیولوژیکی قنوات و چاههای عمیق استان خراسان ( شهرستان
بردسکن ) با هدف پرورش ماهیان سردآبی
علی عابدینی
با همکاری :حجت اله خداپرست ـ کامران زلفی نژاد ـ علینقی سرپناه ـ طاهره محمد جانی
استان گیلان ـ بندر انزلی
پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی
بخش اکولوژی منابع آبی
شماره ثبت
10100/84
وزارت جهاد کشاورزی
سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی
مؤسسه تحقیقات شیلات ایران ـ پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی
چکیده
در طی چهار دور نمونه برداری در فصول مختلف سال 1379 در شهرستان بردسکن ( استان خراسان )،404 منبع آبی شامل قنوات ، چاههای کشاورزی و رودخانه ها ، شناسایی شده و در 47 منبع آبی وضعیت فیزیکو شیمیایی و بیولوژیکی و استعدادهای بالقوه هر منبع بررسی شد .
طبق داده های حاصل و بااستفاده از روشهای طبقه بندی کلاسیک ، ماکروبنتوزهای شناسایی شده از
خانواده های مختلف در سه شاخه بندپایان ، کرمهای حلقوی و نرمتنان قرارمیگیرند . بیشترین پراکنش و فراوانی مربوط به خانواده شیرونومیده است که در تمام ایستگاهها و در تمام فصول سال مشاهده گردید . از فیتوپلانکتونها 30 جنس شناسایی شد که در پنج شاخه جلبکی قرار میگیرند و در بین آنها شاخه کلروفیتا ( جنس Clamydomonas ) و کریزوفیتا ( جنس Cyclotella ) غالب بود . از زئو پلانکتونها یازده گروه شناسایی شد و گروه Rotatoria ( جنس Brachoinus ) غالب بود .
بررسیها نشان میدهد در مناطق شمالی و مرکزی شهرستان بردسکن کیفیت آبهای زیرزمینی مورد استفاده ، شیرین و نرم تا نسبتا سخت با EC کمتر از 7/0 ms/cm می باشد . با نزدیکتر شدن به حاشیه کویر به شوری آب هر چه بیشتر افزوده میشود و در مناطق غربی و جنوبی کیفیت آبهای درحال بهره برداری سخت و شوری در حد آبهای اولیگو سالین تا مزوسالین ( EC از 4/0تاحد 3/7 ms/cm ) میباشد . در کل منابع آبی منطقه pH آب بین 6/8 ـ 2/7 متغیربوده است . میانگین اکسیژن محلول 2/8 میلیگرم در لیتر بوده است . البته با بکار بردن روشهای گوناگون هوادهی می توان بسادگی میزان اکسیژن محلول را تاحد نیاز افزایش داد . با توجه به وضعیت فیزیکی و شیمیایی و بیولوژیک آب و کاربرد های آن در مصارف کشاورزی ، در حال حاضر در منطقه تحت مطالعه پرورش قزل آلا در استخرهای دو منظوره درمحدوده زمانی آبانماه تا فروردین ماه پیشنهاد میگردد .
لغات کلیدی : آبهای زیرزمینی ، قنات ، کیفیت آب ، خراسان ،شهرستان بردسکن