اهمیت، ضرورت، اهداف و روش تحقیق:
امروزه آبزیان در تامین پروتئین حیوانی مورد نیاز مردم از اهمیت بالایی برخوردارند و با توجه به محدود بودن میزان صید از دریا، پرورش آبزیان بخصوص در محیطهای مصنوعی، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. پرورش میگو نیز در همین راستا بعنوان یکی از رشته های آبزی پروری در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه بسرعت در حال گسترش است. اجرای طرحهای پرورش میگو بدلایل زیر همواره با موفقیت همراه بوده است:۱ - نیاز به سرمایه اندک جهت تاسیس و راه اندازی مزارع پرورش میگو در مقایسه با صنایع دیگر
۲ - وجود بازار مصرف و تقاضا در داخل یا خارج کشور ۳ -هزینه پایین تولید در مقایسه با دیگر رشته ها ۴ - سرعت بازگشت سرمایه در این صنعت در مقایسه با صنایع دیگر. ضما میگو وانامی بدلیل تحمل و سازگاری با شرایط مختلف اکولوژیک و نیز تراکم پذیری در شرایط پرورش بعنوان یکی از گونه های مهم برای توسعه آبزی پروری محسوب می گردد.
اهداف طرح:
· تعیین بیونرماتیوهای پرورش میگوی وانامی با آب لب شور دریای خزر در استان مازندران
· امکان سنجی معرفی یک گونه جدید آبزی پرورشی در استان مازندران
· تعیین اثر تراکم ذخیره سازی میگو وانامی در میزان رشد با استفاده از آب لب شور دریای خزر
· تعیین میزان بازماندگی میگو وانامی با تراکم پذیری 45، 50، 55 و 60 عدد در متر مربع در یک دوره سه ماهه پرورش در استخر های بتنی با بستر ماسه ای
· شناسائی وتعیین تراکم فیتوپلانکتون در استخر های پرورش میگو وانامی با آب لب شور دریای خزر
· مقایسه نوع و تراکم فیتوپلانکتون در استخر های مدور در تراکم های ذخیره سازی مختلف میگو وانامی در طول دروه پرورش
روش تحقیق:
میگوی وانامی در تایستان 1391، 1393 و1394 در استان مازندران و در محل پژوهشکده اکولوژی دریای خزر با آب لب شور(ppt43/0±52/10) دریای خزر پرورش داده شد. در این مطالعه اثر تراکم های مختلف (45، 50، 55 و60 عدد در متر مربع) ذخیره سازی اولیه پست لارو میگو وانامی (PL12) بر میزان رشد و بازماندگی و نیز بررسی ساختار جمعیت فیتوپلانکتون در استخرهای پرورش نیز مورد ارزیابی قرار گرفت و همچنین موارد زیر نیز انجام شد:
· آداپتاسیون یست لارو میگوی وانامی از نظر شوری، دما و سپس رهاسازی در استخر ها با تراکم با تراکم های مختلف .
· غذادهی بر اساس فرمولاسیونهای متعارف
· اندازه گیری و ثبت فاکتورهای آب ( pH ،دما،شوری،اکسیژن،عمق ،شفافیت) در دو نوبت صبح (قبل از طلوع آفتاب) و عصر (4بعدازظهر) از ابتدای دوره پرورش
· نمونه برداری از میگوها جهت بررسی رشد و تعیین میزان غذای روزانه بعد از ماه اول پرورش ( 100 نمونه از هر استخر توسط سینی غذا یا تور پرتابی صید) در دوره های 10 روزه و بررسی های بهداشتی (انگلی، باکتریائی)
· برداشت میگو و تعیین میزان محصول استخرهای خاکی و بتونی و محاسبه ضریب تبدیل غذایی، روند تغییرات رشد و بازماندگی میگو وانامی
· ارزیابی روند تغییرات رشد و بازماندگی میگو وانامی در استحرهای مدور (ارزیابی تراکم)
· بررسی تنوع گونه ای فیتوپلانکتون، بررسی کیفی زمان های نمونه برداری در تیمار های مختلف و تراکم فیتوپلانکتون
نتایج:
در استان مازندران علاوه بر تجربه سال 1391 که بعد از پرورش در استخر خاکی طی 85 روز متوسط رشد روزانه 031/0 گرم، میانگین وزن 11/21 گرم، ضریب تبدیل غذایی 79/0 و میزان محصول نهایی 531 کیلوگرم بدست آمد، در سالهای 1393 و 1394 نیز در طی 90 روز پرورش در استخر بتونی با تراکم 40 قطعه در متر مربع، میانگین وزن 20 و 18گرم و ضریب تبدیل 68/0 و 77/0درصد کسب شد.
با افزایش تراکم میزان افزایش وزن و نرخ بازماندگی (SR)، ضریب رشد ویژه (SGR) و ضریب رشد روزانه (ADG) کاهش یافته و همچنین تغییرات ضریب تبدیل غذایی در تیمار ها متفاوت بود (05/0<P) و به تراکم ذخیره سازی اولیه پست لارو بستگی نداشته است. بیشرین میزان رشد (04/0±11=SGR و 01/0±25/0=ADG) و بازماندگی (1/5±3/65 = SR) و محاسبه میزان تولید در واحد هکتار (433±5596) در تراکم 45 عدد در متر مربع مشاهده گردید. در این تحقیق 20 جنس فیتوپلانکتون از پنج شاخه فیتوپلانکتونی شناسایی شد. شاخه Cyanophyta با 30 درصد از کل جنس های شناسایی شده بیشترین فراوانی را بخود اختصاص داد. جنس کلرلا از جلبک های سبز شاخه کلروفیتا در همه استخر های نمونه برداری در زمان های مختلف حضور داشت. میزان تراکم فیتوپلانکتون در شهریور ماه حداکثر و در تیرماه کمترین میزان را دارا بوده است، اما رشد سلولی میکرو جلبک ها در یک زمان تقریبا برابر بود. در ماه های تیر، مرداد و شهریور بیشترین تراکم فیتوپلانکتون متعلق به شاخه کلرفیتا بوده است. بنابر این بر اساس نتایجی که بدست آمد ملاحطه می گردد که میگوی سفید غربی در آب لب شور دریای خزر بخوبی رشد می کند و بنظر میرسد در استان مازندران بدلیل شوری مناسب آب دریا، اکسیژن کافی، دما و کدورت مناسب و نیز غنی بودن از غذای زنده نتیجه بهتری در مقایسه با استانهای دیگر بدست می آید.
دستورالعمل فنی و توصیه ترویجی:
با عنایت به کسب نتایج عالی پایلوت تحقیقاتی در سالهای 91 ،93 و 94 در مقایسه با استانهای جنوبی و استان گلستان، معرفی گونه جدید آبزی پرورشی در جهت اقزایش تولید محصولات شیلاتی و نیزتامین تعدادی فرصتهای شغلی و استفاده بهینه از منابع بویژه آب لب شور دریا ی خزر و زمینهای بلا استفاده از نظر کشاورزی در استان، ترویج آن توصیه میشود
ویژگی مناطق کاربرد توصیه ترویجی:
در سواحل دریای مازندران ودر ترجیحا در زمینهایی که مناسب فعالیتهای کشاورزی نیستند توصیه میشود