مونیتورینگ ( بیولوژی وصید) کیلکا ماهیان در مناطق صید تجاری (83-1381)
مجری :
حسن فضلی
شماره ثبت
842/85
وزارت جهاد کشاورزی
سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی
مؤسسه تحقیقات شیلات ایران ـ پژوهشکده اکولوژی دریای خزر چکیده
در دهه اخیر، سه گونه کیلکا گونه های اصلی صید در دریای خزر تشکیل میدادند ولی صید و فراوانی آنها تغییر یافته است. این تغییرات بعنوان یک فرآیند تغییر اکولوژیک ناشی از هجوم شانه دار (Mnemiopsis leidyi) در دریای خزر رخ داده است. در این تحقیق که در مناطق صید کیلکا ماهیان طی سالهای 83-1381 در سواحل ایران انجام شد، صید، صید در واحدتلاش و خصوصیات زیستی شامل ترکیب گونه ای، طول، وزن، سن، جنسیت، مرحله رسیدگی جنسی کیلکا ماهیان مورد بررسی قرار گرفت. طی سالهای 83-1381، میزان صید 26000-15000 تن و صید در واحد تلاش 474/1-077/1 تن بازا هر شناور در هر شب متغیر بود. فراوانی نسبی کیلکای آنچوی از 5/69 درصد در سال 1381 به 9/26 درصد در سال 1383 رسید. فراوانی نسبی کیلکای معمولی طی سالهای 1381، 1382 و 1383 بترتیب 4/30، 9/48 و 9/71 درصد برآورد شد. کیلکای چشم درشت درصد ناچیزی از صید را بخود اختصاص داد. میانگین طولی چنگالی کیلکای آنچوی از 4/100 میلیمتر در سال 81 به 105 میلیمتر و وزن بترتیب از 4/6 به 4/8 گرم افزایش یافت. میانگین طولی چنگالی کیلکای معمولی نیز بترتیب از 87 میلیمتر به 8/93 میلیمتر و وزن بترتیب از 2/5 به 4/7 گرم افزایش یافت. تخمریزی کیلکای آنچوی از بهار آغاز شده و تا آخر پاییز ادامه دارد ولی اوج تخمریزی در پاییز مشاهده شده است. تخمریزی کیلکای معمولی در بهار شروع شده و تا اواسط تابستان ادامه دارد. ماهیان کلاس سنی 3 سال کیلکای آنچوی در سالهای 1381 و 1382 در صید غالب بودند (بترتیب 3/55 و 1/52 درصد از وزن کل صید) ولی در سال 1383 ماهیان 4 ساله غالب بودند (5/42 درصد). برای ماهی کیلکای معمولی ماهیان 3 و 4 ساله غالب بودند (بترتیب 2/67، 0/62 و 1/69 درصد). بر اساس شاخص صید در واحد تلاش و شاخصهای زیستی بدست آمده، ذخایر دو گونه کیلکای چشم درشت و آنچوی پس حضور شانه دار در دریای خزر بشدت لطمه خورده است .