اهمیت، ضرورت و اهداف:
در دو دهه اخیر، بیماری به یک معضل اساسی در صنعت پرورش میگوی تبدیل شده است. به ویژه از زمان ظهور بیماری لکه سفید، تولید میگو به میزان معنی داری در بسیاری از کشورها از جمله ایران کاهش یافت و ادامه این صنعت با دشواری های زیادی مواجه شد. مدیریت وحفظ کیفیت آب در استخرهای پرورش میگو و همچنین مدیریت غذا و غذادهی به طور گسترده ای به هم وابسته و دارای اثرات متقابل بوده و در تولید پایدار میگوی پرورشی و در آمد زایی آن نقش اساسی ایفا می نمایند. گام نخست در موفقیت پرورش آبزیان به مدیریت بهداشتی آن بستگی دارد. روشهای مختلفی برای پیشگیری از بیماری لکه سفید ارائه گردیده است که مهمترین آن عبارت است از استفاده از مکملهای سیستم ایمنی از جمله گیاهان دریائی و مخمرها. همچنین اسنفاده از پرتوهای گاما در کاهش حدت ویروسها نیز کاربرد وسیعی در پیشگیری از بیماری پیدا نموده است. در این طرح تحقیقی استفاده از جلبک گراسیلاریا کورتیکاتا، مخمر ساکارومایسیس سروزیه و ویرس تخفیف حدت یافته با اشعه گاما برای پیشگیری از بیماری لکه سفید و کاهش تلفات مورد آزمایش قرار گرفت .
روش تحقیق
در این طرح ابتدا نسبت به عصاره گیری از جلبک اقدام و سپس به میزان 2 گرم در یک کیلو باغذا مخلوط گردید. همچنین مخمر به میزان 2% به غذا افزوده و ویرس لکه سفید با اشعه گاما تخفیف حدت داده شده و به میزان µL/g10به عنوان دوز موثر شناختهشد. سه گروه میگو به عنوان تیمار ، گروه اول با جلبک (T1)، گروه دوم با مخمر (T2) ، گروه سوم با پرتوهای گاما (T3) و گروه چهارم به عنوان شاهد انتخاب و ابتدا میگوها به مدت 10 روز با مخمر و جلبک تغذیه (2%) و گروه سوم با ویروس تخفیف حدت یافته با اشعه گاما مواجهه و بعد از 10 روز با ویروس لکه سفید مواجهه و با غذای تجاری تغذیه گردیدند. به منظور تعیین خاصیت ضد ویروسی حلبک، مخمر، ویروس تخفیف حدت یافته نسبت به اندازه گیری مرگ و میر و فاکتورهای ایمنی THC، TPP، PO، POD و SOD اقدام گردید. میزان مرگ ومیر در کلیه تیمارها و فاکتورهای ایمنی با تیمار شاهد مقایسه و بررسی گردید.
نتایج:
نتایج آزمایش نشان داد که بعد از 25 روز میزان بقا در تیمار T4 برابر 3.52±57.05% ، در تیمار T3 میزان بقا 0.5±22.5%، در تیمار T3 بقا برابر1.05±15% و در تیمار T1میزان بقا 0.0% گزارش گردید. بیشترین میزان فاکتورهای ایمنی در تیمار T4 در انتهای دوره آزمایش دیده و گزارش گردید. این مطالعه نشان داد که ویروس تخفیف حدت داده شده دارای اثرات محافظتی بیشتری نسبت به جلبک و مخمر بوده و قدرت تحریک کننده بالائی سیستم ایمنی میگو در مقایسه با حلبک و مخمر در مواجهه با ویروس لکه سفید میباشد.
دستور العمل فنی و توصیه ترویجی:
استفاده از جلبکهای دریائی، مخمر و ویروس تخفیف حدت یافته با اشعه گاما در پیشگیری از بیماری لکه سفید میتواند به صورت دستورالعملهای ترویجی در دستور کار قرار گرفته ومورد استفاده در کارخانه های غذا و پرورش دهندگان میگو قرار گیرد.
ویژگی مناطق کاربرد توصیه ترویجی:
مراکز و مناطق مورد استفاده باید مزارع پرورشی و کارخانه های غذای میگو بوده تا زمینه ارتقا سیستم ایمنی و کاهش خطرات در برابر بیماری لکه سفید را به همرا داشته باشد.