اهمیت، ضرورت، اهداف و روش تحقیق :
پایگاه اطلاعاتی آزمایشگاههای موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور نیز مجموعه ای سازمان یافته از کلیه اطلاعات آزمایشگاههای موسسه تحقیقات علوم شیلاتی بوده که با اهداف اعمال مدیریت بهینه و مطلوب در زمینه های مختلف آزمایشگاههای موسسه ، طراحی و پیاده سازی شده که ارتقاء این سیستم و ارتباط آنلاین مشتریان با ستاد موسسه و مراکز مزایای متعددی دارد که عبارتند از:
اطلاع رسانی سریع در خصوص پرسنل آزمایشگاه، بخشهای تخصصی و دسترسی به اطلاعات کامل هریک با توجه به رشته تحصیلی و تخصص و آزمایشگاه مربوطه و نیاز سنجی دوره های آموزشی و کاربردی برای هریک از پرسنل در بخشهای تخصصی در زمان مناسب و......
اطلاع رسانی سریع در رابطه با تجهیزات آزمایشگاهی ، نوع دستگاه و تعداد آنها در مرکز ( حتی برای استفاده سایر مراکز از دستگاه فوق) . اطلاعات کامل در خصوص کارایی دستگاهها ، اعلام و اطلاع رسانی در صورت نیاز به تعمیر برای هریک از دستگاهها و یا از رده خارج کردن آنها، همچنین تاریخ کالیبراسیون دستگاهها و تجهیزات از طریق پایگاه اطلاعاتی و هشدار به ستاد و مراکز به کاربران . تعیین تعرفه واحد برای خدمات آزمایشگاهی مراکز با در نظر گرفتن کلیه موارد به ازمایش برای استفاده همکاران موسسه ، عموم ، دانشجویان و.....
اطلاع رسانی در خصوص مواد شیمیایی و موارد استفاده آنها در آزمایشهای مربوطه در خصوص تاریخ تولید و مواردی که تاریخ مصرفشان گذشته و یا در آستانه انقضاء هستند از طریق دادن پیام یا اخطار در پایگاه اطلاعاتی ستاد و مراکز و همچنین کاربران
بروز رسانی ازمایش های مختلف در رابطه با روشهای شناسایی ، اندازه گیری و آنالیز نمونه ها و امکان حذف موارد تکراری و اضافه کردن موارد ضروری در خصوص پارامترهای مختلف و تعریف شده از سوی مراکز و.. که همگی از طریق ارتقاء سییستم پایگاه اطلاعاتی داده ها به صورت جامع ، بدون هزینه و در سریعترین زمان ممکن قابل دسترسی و استفاده میباشد و با ارتقاء سیستم میتوان صرفه جویی بسیاری در زمان، هزینه منابع و.. انجام داد که از دلایل توجیهی انجام پروژه فوق بوده و به جنبه های اقتصادی- اجتماعی پروژه بیش از پیش توجه نموده است.
هدف از اجرای این پروژه:
- گسترش و ارتقاء شبکه پایگاه اطلاعاتی ازمایشگاههای مو سسه تحقیقات علوم شیلاتی
- دسترسی سریع و اسان سطوح مختلف کاربران به کلیه اطلاعات آزمایشگاههای موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
- مدیریت بهینه و مطلوب بخشهای مختلف پایگاه اطلاعاتی آزمایشگاههای موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور میباشد که از طریق نیاز سنجی سپس تحلیل داده ها و در نهایت طراحی و پیاده سازی موارد مربوطه انجام شد و در مرحله بعد تحلیل صورت میگیرد که در این مرحله جزئیات مورد نظر در رابطه با هریک از موارد نیاز سنجی شده به تفکیک ، جهت طراحی بخشهای مختلف پایگاه اطلاعاتی مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد و در مرحله نهایی پیاده سزی در سه مرحله انجام میشود.
نتایج :
ارتقاء پایگاه اطلاعاتی آزمایشگاهها از طریق نیاز سنجی ، تحلیل داده ها و در نهایت طراحی و پیاده سازی انجام شد . مواردی اعم از تجهیزات، پرسنل ، مواد شیمیایی ، روشهای آزمون، تعرفه خدمات آزمایشگاهی و.... همگی زیر مجموعه بخش آزمایشگاه می باشند که به عنوان مثال هریک از پرسنل آزمایشگاهها در بخشهای مختلف مراکز تحقیقاتی دارای شناسنامه آنلاین بوده که شامل اطلاعات تحصیلی، سوابق تحقیقاتی، عکس پرسنلی، رتبه اداری و آزمایشگاهی که درآن خدمت می کنند می باشند که همه اطلاعات ، موجود و قابل دسترس می باشد و با ارتقاء سیستم ویرایش موارد اعم از حذف و اضافه کردن اطلاعات تخصصی تر و ارتقاء سطح تخصصی از طریق دوره های آموزشی و کاربردی و.... وجود دارد.درخصوص تجهیزات آزمایشگاهی این موارد با لیست بندی در دسته های مشخص و اطلاعاتی از قبیل نام دستگاه ، بخش، تصویر دستگاه و.... قابل دسترسی میباشد که در واقع یک شناسنامه آنلاین برای تجهیزات آزمایشگاهی است که در ارتقاء سیستم، مواردی تکمیلی تر اعم از متعلقات دستگاه ، قیمت و تاریخ خرید ، وضعیت دستگاه در حال حاضر و در صورت عدم کارایی ، از رده خارج کردن دستگاه ، تاریخ تعمیر دستگاه، تاریخ کالیبراسیون و....در سیستم تعبیه شد. در خصوص مواد آزمایشگاهی نیز اطلاعات مواد اعم از نام ، فرمول، نام تولید کننده ، تاریخ خرید و.. به صورت شناسنامه آنلاین قابل مشاهده و دسترسی است که در ارتقاء سیستم هشدار جهت نزدیک شدن به زمان انقضاء و یا از رده خارج کردن ماده از لیست و آزمایشگاه مربوطه با علامت هشدار و نشانه به کاربر اطلاع رسانی گردد. در خصوص تعرفه خدمات آزمایشگاهی مراکز تحقیقاتی ، موارد به صورت تفکیک شده برای هر مرکز تعریف شده که در ارتقاء سیستم تعرفه واحدی برای هریک از خدمات آزمایشگاهی تعریف، یکسان سازی و بهنگام سازی شد که قابل استفاده برای کلیه سطوح کاربران می باشد و کلیه موارد به کاربران آموزش داده شد.
دستور العمل فنی و توصیه ترویجی :
امروزه در تمامی علوم ، ذخیره اطلاعات و به روز رسانی اطلاعات مربوط به هر موضوع نقش اساسی و مهمی را در تمامی مسائل زندگی اعم از شخصی و تخصصی دارد و سیستم های مدیریتی موفق در سراسر جهان با استفاده از اطلاعات به روز ، جامع و صحیح پیشرفت های قابل ملاحظه ای داشته و نقش اساسی را در تحرک و پویایی جامعه ایفاء می نمایند .در همین راستا ، این موسسه پایگاه اطلاعاتی شبکه آزمایشگاههای موسسه تحقیقات علوم شیلاتی ایران را راه اندازی نمود که علاوه بر موارد فوق باعث صرفه جویی اقتصادی و مانع از هدر رفت بسیاری از امکانات، مواد و تجهیزات نیز در راستای اقتصاد مقاومتی گردد.در استفاده از امکانات و تجهیزات آزمایشگاهی می توان اشاره نمود دربرخی آزمایشگاهها تجهیزاتی موجودند که به دلیل داشتن قیمت بالای ارزی در تمامی پژوهشکده ها و مراکز تابعه موسسه علوم شیلاتی موجود نمی باشد و از طریق پایگاه اطلاعاتی و دانستن اطلاعات کافی در این خصوص و با انتقال نمونه به آزمایشگاههای دیگرعضو شبکه میتوان هزینه های انجام آزمایش را تا حد زیادی کاهش داد یا می توان قبل از اینکه ماده شیمیایی و یا محیط کشت و..... در مرکزی که در آن زمان به آن نیاز نداشته و آن ماده به زمان انقضایش نزدیک شود از طریق ایجاد شبکه آزمایشگاهی ، آنها را بین آزمایشگاهها ی دیگر که به آن نیاز دارند توزیع نمود تا استفاده بهینه از مواد آزمایشگاهی صورت پذیرد چرا که در پژوهشکده ها یا مراکز تابعه موسسه تحقیقات علوم شیلاتی آزمایشگاه های متعددی وجود دارد ( آزمایشگاه ژنتیک، ویروس شناسی، انگل شناسی و.تغذیه، میکروبیولوژی پلانکتون شناسی ، بنتوز ،ماهی شناسی ، جلبک شناسی و....) و هر کدام از این آزمایشگاهها جهت اجرای پروژه هایشان مجبور به استفاده از مواد شیمیایی گران قیمت می باشند با استفاده از روش انتقال مواد در بین آزمایشگاهها از طریق پایگاه اطلاعاتی میتوان میلیارد ها ریال صرفه جویی نمود که می تواند در راستای کمک به اقتصاد مقاومتی نیز بسیار مفید و موثر باشد و نظر به اینکه طرح این موضوع و ایجاد چنین شبکه ای برای اولین بار در سطح موسسات وابسته به وزارت جهاد کشاورزی مطرح می گردد میتوان الگوی مناسبی برای سایر موسسات وابسته باشد تا بتوان با استفاده بهینه از امکانات موجود کاهش هزینه ها را مد نظر قرار داد و سالانه میلیاردها ریال را صرف کارهای دیگر در کشور مقدسمان نماییم.
ویژگی مناطق کاربرد توصیه ترویجی :
ایجاد پایگاه اطلاعاتی در زمینه های مختلف اعم از ماهیان شمال، جنوب ، آبهای داخلی- پلانکتون اعم از فیتو، زئو و ایکتیو به تفکیک درآبهای شمال، جنوب و داخلی – پستانداران آبزی- سخت پوستان – نرمتنان و........که اطلاعات آنها طی انجام پروژه و طرح و پایان نامه های دانشجویی در مقاطع مختلف در سالهای متمادی گردآوری شده و در موسسه موجود میباشد میتواند گامی موثر در دسترسی کاربران به اطلاعات موجود و مفید و همچنین صرفه جویی در هزینه و زمان گردد . علاوه بر اینکه نواقص و کاستی های اطلاعات در طی انجام در این سالها مشخص شده و میتوان در جهت تعریف طرح و پروژه های جدید در راستای رفع خلا های موجود اقدام نمود.