شنبه 7 آذر 1394

عنوان طرح / پروژه: بررسی رژیم غذایی،تولید مثل و پارامترهای زیستی ماهیان کیلکا در آبهای ایرانی دریای خزر

شماره مصوب: 91142-12-76-2 واحد اجرا: بیولوژی و مدیریت ذخایر محل اجرا: پژوهشکده اکولوزی دریای خزر نام هماهنگ کننده / مجری مسئول / مجری: علی اصغر جانباز سال شروع: 91/7/1 سال خاتمه: 93/12/28
وضعیت اجرا شده | طرحها و پروژه های سالهای 1398 و قبل | بازدید: 2802 مرتبه | 0 نظر

اهمیت، ضرورت، اهداف و روش تحقیق:

صید بی رویه وماهیگیری غیرمسئولانه کیلکا موجب شد که شاهد کاهش رو به افول صید در سالهای اخیر باشیم بطوریکه صید آن از 95 هزار تن به کمتر از 20 هزار تن طی سالهای اخیررسیده است . هجوم شانه دارi M.liedy به دریای خزرو اثرات تخریبی محرز آن بر اکوسیستم دریای خزر بخصوص ماهیان پلاژیک مزید بر علت شده و همسو با آن تبعات و خسارات اقتصادی ، اجتماعی غیر قابل جبرانی بر جامعه صیادی ، عمل آوران و دیگر مشاغل مرتبط با این صنعت را در پی داشته است. مضافا اینکه پی آمد شرایط فوق ساختار جمعیتی کیلکا ماهیان همچون سن ، رشد و سایر پارامتر های بیولوژیک نیز دستخوش تغییراتی شده است. بدین ترتیب تلاش برای حفظ و پایداری ذخایر ضروری بوده و نیاز است که هر سال مطالعه و بررسیهای لازم در خصوص روند تغییرات شاخصهای بیولوژیک ، صید و صید در واحد تلاش ، بررسی وضعیت رسیدگی جنسی ، تعیین رشد این گونه در سنین و گروههای طولی مختلف انجام شود.

نتایج:

میزان صید کیلکا در کل سواحل ایرانی دریای خزر در سال 1391 معادل 24080 تن بوده که با 6/4 در صد کاهش به 22969 تن در سال 1392 رسیده است. صید در واحد تلاش طی سالهای مذکور تغییرات قابل ملاحظه ای نداشته و معادل 7/2 تن بازاء هر شناور در شب بوده است. در سال 1391 و 1392 در تمام ماههای سال کیلکای معمولی در صید غالب و فراوانی آن بترتیب معادل 1/98 و 9/98 درصد بوده است. طی این مدت میانگین ( ± انحراف معیار ) طولی کیلکای معمولی بترتیب 5/10±4/104 و 2/11±6/101 میلیمتربوده و ماهیان با طول چنگالی 5/117-5/92 میلیمتر ( حدود 75 درصد) در جمعیت غالب بودند. فراوانی نسبی ماهیان با طول کمتر از 5/77 میلیمتر و بیشتر از 5/127 میلیمتر بسیار کم بوده است. فراوانی سنی این گونه در سالهای مورد بررسی دارای تغییراتی قابل ملاحظه ای نبوده و همواره ماهیان با گروه سنی3 و 4 سال بترتیب با 6/73 و 5/73 درصد بیشترین فراوانی را داشته اند. معادله رشد کیلکای معمولی­ به صورت برآورد شد. ضریب مرگ و میر طبیعی (M) ، 506/0 در سال بود. ضریب مرگ و میر صیادی (F) و ضریب مرگ و میر کل ((Z بترتیب معادل 694/0 و 2/1 در سال برآورد شد. نرخ بهره برداری ((Exploitation rate در سالهای مورد مطالعه تغییراتی بین 50/0- 41/ 0 داشت. کیلکای معمولی عمدتا از راسته Copepoda تغذیه نموده و گونه زئوپلانکتونی Acartia tonsa بطور میانگین با احتساب فراوانی بیش از 80 در صد جزء طعمه های اصلی این گونه محسوب میشود. بنظر میرسد ماهی کیلکای معمولی با توجه به کاهش فراوانی گونه های دیگر زئوپلانکتونی بیش از پیش به این گونه وابسته شده که احتمالا از طعمه های اجباری این ماهی نیز محسوب میشود.

دستورالعمل فنی و توصیه ترویجی:

1- تعدیل ناوگان صیادی کیلکا گیر بمنظور برداشت بهینه از ذخایر

2- رعایت محدودیتهای زمانی و مکانی صید بمنظور حفظ ذخایر کیلکاماهیان

3- رعایت سقف برداشت از ذخایر بر اساس نتایج تحقیقاتی انجام شده

ویژگی مناطق کاربرد توصیه ترویجی:

گزارش پروژه
مشخصات پیمانکار
مشخصات همکاران
اهداف طرح
زمانبندی طرح
روش تحقیق و اجرا
اطلاعات جغرافیایی
هزینه های اجرای پروژه
نتایج