چهارشنبه 29 بهمن 1393

تعیین تنوع جنسیتی و ژنتیکی نسل های ایزومورفیک جلبک قرمز Gracilaria corticata با استفاده از مارکر های مورفولوژیکی و مولکولی ISSR در سواحل خلیج فارس

موسسه مجری و موسسه همکار طرح:موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور و گروه زیست فناوری موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور نام مجری طرح: سید عباس طالب‌زاده نام همکاران طرح: سید محسن حسام زاده حجازی ، سهراب رضوانی، یزدان مرادی، احمد غرقی ،تورج ولی نسب ، حسین رامشی،بیژن آژنگ،ایرج رجبی،کیومرث روحانی، عیسی کمالی،یوسف آفتاب سوار، سوسن شاهرخی،فرزین شیخ حسنی زمان اجرای طرح: 1392/1/1 لغایت 1393/6/29 تعداد طرحهای تحقیقاتی منجر به دستاورد: محل های اجرای تحقیق: سواحل خلیج فارس(بستانه) و دریای عمان(لیپار)
وضعیت اجرا شده | طرحها و پروژه های سالهای 1398 و قبل | بازدید: 3655 مرتبه | 0 نظر

چکیده (مسئلهتحقیق-اهمیتتحقیق-اهدافتحقیق):

جلبک قرمز از نظر غذایی ، دارویی و صنعتی حائز اهمیت می باشد وتولید آگار مهمترین ویژگی آنها محسوب می شود. کیفیت آگار استحصالی به گونه ، زمان و تناوب نسل ایزومورفیک آنها بستگی دارد .تشخیصمراحلایزومورفیکجلبکمورردبررسیتوسط تشریحساختارآناتومیو بکمکمیکروسکوپتنهادرموردبالغیناینگونهکاربرددارد .بهمنظورتفکیکجنسیتیجلبکقرمزG. corticataدرمراحلزندگیبابکارگیریمارکرمولکولیابتدانیازبهتعیینجنسیتتعدادیازجلبکهایبالغازطریقساختارمورفولوژیکیآنمیباشدتابتوانازآنبعنوانشاهدواستانداردبانمونههاییکهازطریقمارکرتفکیکمیگردند،مقایسهوبهیقیندستیافت.دراینبررسی نمونههایجلبکازسواحلصخرهایبستانهولیپارجمعآوریشد.نمونههابهمنظورمشاهدهمراحلمختلفزندگیدرمحیطکشتPESپرورشیافت.ساختارآناتومیوتشریحیریسههای گیاهموردبررسیقرارگرفت.تترااسپوروفیتدیپلوئید،اسپرماتانژهادرریسههایگامتوفیتگیاهنروکارپوسپوروفیتوسیستوکارپگامتوفبت گیاهمادهمشخصگردید.جهتاستخراجDNA،انگلواپیفیتهاازسطحریسههاپاک،وبافتهایمطلوبوبخشهایدرحالرشدبااستفادهازنیتروژنمایعخردوسائیدهشدتاپلیساکاریدهایمحلولچسبناکمتصلبهDNAآزادشوند.استخراجDNAبهدوروشCTABوSDSانجامشد .پسازاستخراجDNAبااستفادهاز 20پرایمرمختلفبراساسنشانگرمولکولیISSRتنوعجنسیتیوژنتیکیاینجمعیتهابررسیگردیدوباتوجهبهقابلیتپرایمرهادرنشاندادنپلیمورفیسمیدرنهایتازچهارپرایمرجهتبررسیتنوعجنسیتیوژنتیکیاستفادهشد.نتایجحاصلبراساسنرمافزارهایGenAlexوPopGenموردتجزیهوتحلیلقرارگرفت .انتظارمیرودکهدستاوردهایاینپژوهشبتواندکمکموثریدرحلبخشیازابهاماتموجودفراراهبهرهبرداریومدیریتپویایذخایراینآبزیدرآبهایجنوبیکشوربنماید.پژوهشحاضرتلاشیاستدرراستایدستیابیبهاهدافزیر:

· تشخیصتنوعجنسیتیبااستفادهازمارکرمولکولی ISSR

· ارزیابینشانگرهایISSRدرتشخیصمراحلمختلفزندگیدرجنسهاینرومادهوتترااسپوروفیت

· بررسیتنوعژنتیکیبینافراددرونجمعیتهایمختلفG.corticata

نتایجودستاوردها (مزایاواثربخشی):

در این بررسی ساختار آناتومی و تشریحی ریسه های رویشی و زایشی گیاه مشخص گردید. پس از استخراجDNA با استفاده از 20 پرایمر مختلف بر اساس نشانگر مولکولیISSR تنوع جنسیتی و ژنتیکی این جمعیت ها بررسی گردید و. در کل تعداد 75 نوار تکثیر شد که تمام نوارها پلی مورفیسم بودند. بنابر این درصد چند شکلی توسط تمام آغازگرها 100% بود. بر اساس شاخصPIC درصد تفکیک پلی مورفیسم پرایمرC (33/0 ) نسبت به سایر پرایمر ها بیشتر بود که نشان دهنده بالاتر بودن قدرت تفکیک بیشتر این پرایمر نسبت به سایر پرایمرها می باشد. شاخص نشانگری بین 48/4 تا 51/6 و میانگین شاخص شانون نیز 46/0 برآورد گردید. نتایج بررسی ها نشان می دهد که شباهت ژنتیکی جمعیت این جلبک در مناطق بستانه و لیپار ، 96% بود . تنوع ژنتیکی بین و درون جمعیت ها اختلاف معنی داری داشت بطوری که 83% از تنوع کل ، مربوط به تنوع درون جمعیت ها و 17% مربوط به تنوع بین جمعیت ها می باشد که درصد بالایی از تنوع کل ، مربوط به تنوع درون جمعیت ها است . بیشترین فاصله ژنتیکی مربوط به نمونه های 5 و35 به ترتیب متعلق بهمناطق بستانه و لیپار می باشند و این امر بیانگر وجود تنوع بین جمعیتی علاوه بر تنوع بالای درون جمعیتی می باشد. بنابر این می توان این نمونه ها را در صورت منطبق بودن صفات مورد اصلاح به عنوان والد در برنامه های دو رگ گیری برای اصلاح گونه ها و بدست آوردن حداکثر هتروزیس در جهت سازگاری با شرایط محیطی استفاده نمود.در تجزیه خوشه ایward ، با برش دندروگرام در فاصلهمتریک 18/12 فازهای ایزومورفیک در 5 دسته از یکدیگر تفکیک شدند. آنالیزPCA به عنوان روش مکمل نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای را تایید نمود. در این بررسی آغازگرهایISSR توانستند گامتوفیت های نر و ماده و تتراسپوروفیت های دیپلویید را ازهم تشخیص دهند بطوریکه پرایمرA دو باند 1200 وbp 1700ویژه تترااسپوروفیت دیپلوئید و باندbp 300 ویژه نر ایجادکرد. پرایمرC دو باند 820 وbp 900 ویژه تتراسپوروفیت ها ی دیپلوئید و باندbp 500 نیز ویژه گامتوفیت ماده ایجاد کرد. پرایمرAB باندbp 990 ویژه نر و قطعهbp 520 ویژه ماده و باندهای 1600 وbp 1900 ویژه تترااسپوروفیت ایجاد کرد . پرایمرABCقطعهbp 1100 ویژه نر و قطعهbp 500 ویژه ماده و تترااسپوروفیت ها ی دیپلوئید دو باند 1200 وbp 1500تولید کرد .

نحوهانتقالدستاورد:

تمایزجنسیتیدرجلبکدریاییدرپرورشآنهاجهتانتخابنژادبرایاصلاحکیفیتمقادیربیشترمحصولاتآنهاسودمنداست.بهاینترتیبتوسعهیکروشمولکولیمناسبوقابلاعتمادبرایشناساییونمایشمرحلهزندگیایزومورفیکمنجربهبهبودمحصولدرپرورشصنعتیآنخواهدگردید. باتوجهبهنتایجحاصلازاینپروژهمشخصگردیدمارکرمولکولیISSRابزارمناسبیدرتمایزجنسیمراحلاولیهزندگیاینگونه میباشد .درنتیجهبابکارگیریاینمارکرمیتواناقدامبهتهیهنهالمناسبدربرنامههایپرورشینمود وباتوجهبهاینکهکیفیتآگاردرجنسهاینر،مادهوتتراسپوروفیتمتفاوتبودهمیتوانباتهیهریسههایمناسباز این جلبک اقدام به پرورش و تکثیرآن در مقیاس های وسیع نمود. شناسایی فازهای زندگی در طول مراحل اولیه توسعه ای با استفاده از مارکر مولکولی جهت تشخیص زودرس جنسیت به منظور انتخاب نهال مناسب و اصلاح ژنتیکی برای کاربرد در امر تکثیر و پرورش و توسعه کشت گراسیلاریا جهت تولید صنعتی آگار و شرکت های تولید کننده غذا و مکمل های غذایی در دام و طیور و غذای انسانی و شرکت های صنایع دارویی و داروسازی و آرایشی کاربرد دارد.

*تبصره:حداکثردردوصفحهکلیهمواردفوققرارگیرد.

گزارش پروژه
مشخصات پیمانکار
مشخصات همکاران
اهداف طرح
زمانبندی طرح
روش تحقیق و اجرا
اطلاعات جغرافیایی
هزینه های اجرای پروژه
نتایج