بررسی لیمنولوژیک و شناسایی استعدادهای شیلاتی دریاچه سد کرخه
مجری : منصور خلفه نیلساز
شماره ثبت
1210/85
وزارت جهاد کشاورزی
سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی
مؤسسه تحقیقات شیلات ایران – مرکز تحقیقات آبزیپروری جنوب کشور چکیده
نمونه برداری بصورت ماهانه از دی 1381 تا آذر 1382 به مدت یکسال در 3 ایستگاه درون دریاچه سد کرخه دراعماق مختلف و 2 ایستگاه ورودی و خروجی انجام شد.میانگین حجم و سطح مخزن به ترتیب برابر با 2870 میلیون متر مکعب و 10427 هکتار است.متوسط عمق در ایستگاه 2،3 و 4 به ترتیب 07/36 ،42/53،71/31 متر است.مقدار اکسیژن اغلب در حد مطلوب و بیشترین مقدار نیتریت،TSS,TDS در لایه 20 متری است.دامنه تغییرات مواد مغذی، نیترات8/31-2/1، فسفات11/2-01/0، سیلیس7/18-1/2 میلیگرم در لیتر میباشد. دامنه µs/cm EC 1629-599 ودامنه pH برابر78/8-42/7 میباشد.در اکثر طول سال مقدار آمونیاک و Co2 بسیار پایین یا در حد صفر است. مقدار BOD5 عمدتاً زیر 5 میلیگرم در لیتر است که شاخص آبهای تمیز تا متوسط بشمار میرود.آب دریاچه سد کرخه جزو آبهای سخت تا خیلی سخت طبقه بندی میشود.میزان سایر فاکتورهای دیگر در حد مجاز است.
فراوانترین رده های فیتوپلانکتونی به ترتیب سیانوفیسه،باسیلاریوفیسه،دینوفیسه،کلروفیسه و کریزوفیسه با 04/72،39/12،46/10،88/4و22/0در صد می باشد.فراوانترین جنس ها از هر گروه جنس Chroococcus، Cyclotella ، Melosira، Peridinium ،Scenedesmus ، Gelocapsa هستند.سیانوفیسه در سطح و 20 متری و سایر رده ها در عمق 20 متری یافت می شوند. فراوانترین گرو ههای زئوپلانکتونی به ترتیب کوپه پودا،پروتوزوا،روتیفرا و کلادوسرا به ترتیب 8/44،32/27،45/22 و 43/5در صد می باشد.فراوانترین جنس های زئوپلانکتون Cyclops ،Tintinopsis ، Keratella و Brachionus ، Daphnia هستند.پروتوزوا در عمق 20، کلادوسرا در 20و 40 و کوپه پودا در عمق 60 متری بیشتر یافت میشوند. میزان کلروفیلa در ایستگاههای درون دریاچه(3و4) بیشتر از ایستگاه 2 میباشد.میانگین تولید اولیه gC/m2/day و کل به ترتیب32/0 و gC/m2/year 44/93است.
فراوانترین گروههای بنتیک Oligocheat (74درصد)، Ephemeroptera (13درصد) و Chironomidae (5درصد) و سایرین (8درصد) است .بیشترین فراوانی ماکروبنتوز در بهمن و کمترین آن در آبان است. کمترین تراکم در عمیق ترین ایستگاه (3) می باشد و ایستگاه 4 دارای کمترین مقادیر silt –clay و مواد آلی و ایستگاه 3 بیشترین مقدار مواد آلی را داراست.
آبزیان شناسایی شده شامل 18 گونه متعلق به شش خانواده، کپور ماهیان (13 گونه)، کفال ماهیان (1 گونه)، مار ماهیان (1 گونه)، گربه ماهیان (1 گونه)، خرچنگ Grapsida (1 گونه)، Bagrida (1 گونه) است. در میان گونه ها ماهیان توینی (Capota trutta) با 4/25درصد، بوتک (Cyprinion macrostmum) با 3/18درصد و عنزه (Barbus esocinus) با 4/15درصد بیشترین فراوانی ها را به خود اختصاص داده اند و سایر گونه ها با 9/40درصد از کل را شامل میشوند.
توان تولید ماهی در دریاچه سد کرخه بر اساس میزان تولید اولیه 7/102 کیلوگرم در هکتار در سال میباشد.از نظر سطح تروفیکی(TSH) برابر 06/16 است و جزو طبقه آبهای اولیگوتروف محسوب می شود.