بررسی وضعیت پرورش میگوی منطقه دلوار بوشهر

تحقیق حاضر به بررسی وضعیت پرورش میگو در مجتمع دلوار می پردازد که 3 سال از فعالیت آن می گذرد . دلایلی همچون نبود مطالعات جامع بر پرورش میگوی دلوار ، رشد نامناسب و پائین بودن میزان تولید استخرهای پرورشی نسبت به استانداردهای اعلام شده ، بررسی تاثیرعوامل فیزیکو شیمیایی ، زیست محیطی و مدیریتی ، سبب طرح و اجرای این پروژه گردید .

چکیده

عملیات میدانی از اواخر اردیبهشت 1380 تا اوایل دیماه همان سال در 5 مزرعه بخش خصوصی اخوان ، سپهر ، صدف ، ساحل و دلتا انجام گردید . مجتمع پرورش میگوی دلوار در 35 کیلومتری بوشهر واقع و در دو بخش 14 و 18 طرحی احداث گردیده است . همه اراضی به وسیله بخش خصوصی و تعاونی زیر کشت رفته و در کنار این مجتمع دو مرکز تکثیر میگو تأسیس شده است . مساحت زیر کشت سال 80 ، 2/396 هکتار و مقدار برداشت ( تحویلی به شرکتهای عمل آوری ) 706 تن بوده است ( معاونت تکثیر و پرورش آبزیان بوشهر ). میانگین برداشت در هر هکتار 1782 کیلوگرم ، معادل 6/22 درصد از صید تحویلی مراکز پرورشی میگوی استان ( حله ، بویرات ، مند و رود شور ) می باشد . در این بررسی دو مزرعه از دلوار 14 و 3 مزرعه از دلوار 18 و از هر کدام دو استخر انتخاب گردید. در استخرهای مورد بررسی به مساحت 12 هکتار 3265750 قطعه پست لارو ( (PL12) ذخیره سازی گردید . دوره پرورش از 145 روز تا 193 روز گذرانده شد . بالاترین FCR 2/2 و کمترین آن 2/1 ، بیشترین میزان تولید 3600 و کمترین 1900 کیلوگرم و بالاترین تراکم ذخیره سازی 33 و کمترین 18 قطعه در متر مربع بود . کلیه لاروها منشاء مولد وحشی ( دریایی ) داشتند . بیشترین میانگین وزن برداشت شده 44 /13 گرم ، کمترین 10 گرم ، بالاترین درصد بازماندگی 86 % و کمترین 50% به دست آمده است . 80% بستر استخرهای مورد بررسی از جنس لوم و لای و 20% ماسه ای بودند . میزان مواد آلی رسوبات بستر نیز طی دوره پرورش روند نزولی نشان می داد .

با تغییر ناگهانی هوا و کاهش دما در نیمه دوم آبان ، بعضی استخرها دچار تلفات شدند و حدود 48 تن تلفات گزارش گردید ( معاونت تکثیر و پرورش آبزیان بوشهر ) .

از ده استخر مورد بررسی 3/26980 کیلوگرم برداشت شد که متوسط تولید در هر هکتار 2248 کیلوگرم می باشد . در این تحقیق، پارامترهای زیست محیطی میگو مانند شوری ، اکسیژن محلول ، pH و شفافیت که بر کیفیت آب استخر تأثیر می گذارند، در دو نوبت قبل از طلوع آفتاب و 3 بعد از ظهر اندازه گیری و ثبت گردید . همچنین فاکتورهای کلروفیل a ، ازت آلی ، آمونیاک ، T.D.S ( کل مواد محلول ) T.S.S ( کل مواد معلق ) آب استخرها هر ماه دو بار و پارامترهای pH ، ازت کل و درصد مواد آلی بستر استخرها هرماه یک بار اندازه گیری شد .

میزان شوری و pH کانال ورودی دریا و کانال های آبرسان دلوار 14 و 18 ضمن نمونه برداری از استخرها اندازه گیری و ثبت می گردید . همچنین تعیین بافت استخرها از روش دانه بندی در دو مرحله قبل از آبگیری و بعد از برداشت صورت گرفت .

در مجتمع دلوار کمبود آب و میزان پایین پمپاژ مزارع از مهمترین معضلات پرورش دهندگان است . سیستم و سازه های انتقال آب ( کانال های آبرسان و زهکشها ) مشکل زیر بنایی دارد . این معضل سبب افزایش شوری و تاثیر در رشد میگوی پرورشی دلوار می گردد . رشد میگو در این منطقه به علت بالا بودن شوری ، کمتر از حد معمول است که باید در میزان ذخیره سازی ، مدیریت آب ( کنترل شوری ، شفافیت ، PH، اکسیژن ، دما ) روشهای مناسبی اتخاذ نمود .

طی دوره پرورش، دامنه تغییرات شوری استخرها از 44 تا 64pptدر نوسان بود بطوری که پرورش دهندگان بزحمت شوری استخرها را در حد 50 pptحفظ می کردند . به هنگام جزر به علت تبخیر زیاد و تجمع نمک در بستر کانال های آبرسان میزان شوری آب مزارع واقع در انتهای کانال تا حد بسیار زیادی بالا می رود . بر اساس نتایج حاصله، دامنه تغییرات شوری و طول دوره پرورش خارج از محدوده طبیعی رشد میگو می باشد. همچنین استخرهایی که دارای تراکم پائین ذخیره سازی ( 18 و 19 قطعه در متر مربع ) بودند، در پایان دوره پرورش ضریب تبدیل غذایی ، بازماندگی ، رشد و ارزش محصول بهتری داشتند . با وجود آنکه راهکارهای اصول حفاظت از آب و خاک مشخص می باشد اما پرورش دهندگان بندرت اصول علمی پرورش را رعایت می کردند .

نتایج به دست آمده از اطلاعات جمع آوری شده در خصوص وضعیت پرورش و میزان تولید و تأثیر فاکتورهای فیزیکو شیمیایی آب بیانگر آن است که مدیریت اجرایی مناسب عامل مؤثر بر تولید و بازدهی مطلوب مزارع می باشد .

بررسی وضعیت پرورش میگوی منطقه دلوار بوشهر

سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی

حسن توکلی ریشهری

بررسی وضعیت پرورش میگوی منطقه دلوار بوشهر

چکیده