چکیده
برنامهريزي آبزيپروري براي منابع آبي براساس وضعيت خاص جغرافيايي، عوامل دروني و بيروني آنها انجام میشود. شناخت توان توليد ماهي در درياچهها توان پيشبيني در تصميمگيري را براي بهرهبرداري (ماهیگیری) و بازسازي ذخيرههای آن ميدهد. توليد طبيعي در تنههای آبي همارز با ظرفيت توليد ماهي در آنها است. هدف از اين پژوهش برآوردکردن توليد اوليهي درياچهي سد سلمان فارسي است، تا برپایهی آن اندازهي توان توليد ماهي ارزيابي، و توسعهي آبزيپروري در آن برنامهريزي شود. سد مخزني سلمان فارسي (قير) در استان فارس و 200 كيلومتری جنوب شيراز بر رودخانهي قرهآغاج ساخته شده است. نمونهبرداری برای سنجش اكسيژن محلول، دماي آب، پیاچ، هدایت، شفافيت، فسفر کل، نیتروژن کل، و کلروفیل در سه برش عرضی در طول دریاچه ناحیههای كنارهيي، سطحی، و عمقی آزادآب با سه تکرار در چهار فصل در سال 1402 انجام شد. شرايط تروفي با مدلهای TSI برآورد شد. تولید کل دریاچه با دو مدل برامیک-لِمکه و کوشِل، و تولید ماهی در دریاچه با مدل برامیک-لمکه و داونینگ محاسبه شد. میانگین سالانهی اکسیژن محلول دریاچه ppm 2/8، شفافیت m 1/4، هدایت الکتریکی µScm-1 1387، پیاچ 3/8، فسفر کل ppm 174/0، و غلظت کلروفیل ppm 38/1 بود. میانگین شاخص وضعیت تروفیک بر پایهی شفافیت 40، بر پایهی فسفر 78، بر پایهی کلروفیل 33 و شاخص تروفی کارلسون 50 بود. اندازهی تولید اولیه در دریاچه gCm-2.y 292 بهدست آمد. توان تولید ماهی بر پایهی تولید اولیه Kg.ha-1.y-1 39، و بر پایهی فسفر Kg.ha-1.y-1 33، با میانگین Kg.ha-1.y-1 36 محاسبه شد. با درنظر گرفتن مساحت 2000 هکتار برای زیست ماهیان در دریاچه اندازهی کل ماهی تولیدشده در این سال در دریاچه 8/71 تن برآورد شد. با شرایط کنونی دریاچه اندازهی ماهیگیری مجاز از دریاچه 7 تن تا 11 تن ماهی در سال براورد شد. تعيين وضعيت توان توليد و سطح تروفي ميتواند به تعیینکردن بیشینهی بهرهبرداری کمک کند، و اثرهاي اكولوژيايي و خطرهاي احتمالي بازسازي ذخاير و ماهيگيري مانند واردکردن شمار بیش از اندازهی بچهماهی به دریاچه را كاهش دهد.