وزارت جهاد کشاورزی
سازمان تحقیقات و آموزشکشاورزی
مؤسسه تحقیقات شیلات ایران ـ مرکز تحقیقات ذخایر آبزیان آبهای داخلی
01 ـ 0710344000 - 80
حسن محمد خانی
با همکاری :
طاهر پور صوفی ـ عبدالوهاب بینایی ـ سید یوسف پیغمبری ـ عبدالرزاق زمانی ـ
سید عباس حسینی
1382 ـ 1380
بررسـی بیولوژیکـی و تعییــن
پراکنش میگوهای دریای خــزر
در سواحل استان گلستان ( فاز ١ )
استان گلستان
مرکز تحقیقات ذخایر آبزیان آبهای داخلی
گروه مدیریت ذخائر
شماره ثبت
874/84
چکیده
در این مطالعه از تابستان 1381 چهار گشت تحقیقاتی در خلیج گرگان و حوزه جنوب شرقی دریای خزر انجام شد که به علت وضعیت جوی ( بارندگی و طوفانی بودن هوا ) گشت چهارم تا فروردین ماه سال 1382 طول کشید. تورکشی بوسیله تور ترال قایقی ( نقشه ضمیمه ) و منطقه نمونه برداری خلیج گرگان ناحیه بین عرض های جغرافیایی َ47 ْ38 ، َ54 ْ 38 و طولهای جغرافیاییَ 37 ْ 53 ،َ 02 ْ54 بود و قسمتی از ناحیه جنوب شرقی دریای خزر که در این بررسی مورد مطالعه قرار گرفته است، مساحت آن 1/341 کیلومتر مربع بود .
گشت های انجام شده عبارتند از :
1- گشت اول ( از شهریور تا اوایل مهر ماه 81 )
2- گشت دوم ( اواخر مهر ماه تا اوایل آبان 81 )
3- گشت سوم ( اواخر آبان تا اوایل دی ماه 81 )
4- گشت چهارم ( اواخر اسفند تا اواخر فروردین 82 )
در این مطالعه بعد از شناسایی گونه های Palaemon adspersus و Palaemon elegans ، به تفکیک هر گشت تحقیقاتی بررسی های مربوط به فراوانی طولی ـ رابطه طول ـ وزن ، پراکنش و بیوماس آنها در خلیج گرگان و حوزه جنوب شرقی دریای خزر انجام شد که اطلاعات مربوط به میگوی P.adspersus در ذیل آمده است:
حداقل وحداکثر طول کارا پاس میگوی P.adspersus در گشت اول در خلیج گرگان به ترتیب 50/11 و 40/18 میلی متر ( جنس ماده ) ، 60/9 و 70/15 میلی متر ( جنس نر ) بود . که میانگین آنها و انحراف معیار
( SD ± X ) برای جنس های ماده ونر بترتیب 51/1± 99/13 و 37 /1± 61 /13 میلی متر بود ، حداقل و حداکثر وزن کل این گونه در گشت اول در خلیج گرگان بترتیب 7/0 و 3 گرم ( جنس ماده ) ، 2/0 و80/1 گرم
( جنس نر ) بود که میانگین و انحراف معیار ( SD ± X ) آنها بـرای جنس های ماده و نر بترتیب 51/0 ± 36/1 و 32/0 ± 23/1 بود .
رابطه طول کاراپاس _ وزن کل گشت اول خلیج گرگان برای جنس هـای مـــاده و نر به ترتیب
8418/2 CL0007/0 =TW و 762/0 =2 R و 5872/2 CL 0014 /0 =TW 5402/ 0 =2R بدست آمد . نسبت جنس نر به ماده در گشت فوق 18/1 به 1 یعنی (71 به 60 )بود ( یعنی تعداد کل میگو 131 عدد در این گشت بوده است ) .
پراکنش در گشت اول در قسمت شرق و جنوب شرقی در فاصله نزدیک ساحـل (کمتر از یک مایل دریایی ) بود . در گشت دوم در خلیج گرگان حـداقل وحداکثر طول کـاراپاس میگویP . adspersus بترتیب 70/8 و70/18 میلی متر ( جنس ماده ) ، 70/8 و 60/15 میلی متر (جنس نر ) بود که میانگین آنها بترتیب برای جنس های ماده و نر بترتیب 04/2 ± 89/13 و 62/1 ± 59/11 میلی متر بود . حداقل و حداکثر وزن کل این گونه در گشت دوم 6/0 و 80/3 گرم( جنس ماده ) ، 5/0 و 70/2 گرم ( جنس نر ) بود که میانگین آنها برای جنس های ماده و نر بترتیب 7/0 ± 13/2 و 43/0 ± 22/1 گرم بود .
رابطه طــول کاراپاس وزن کل در گشت فوق برای جنس های ماده و نر بترتیب 1847/2 CL0066/0 =TW و 8149/0 =2 R و 2859/2 CL 0044 /0 =TW ، 8146/ 0 =2R بدست آمد . نسبت جنس نر به ماده در گشت دوم 44/0 یعنی 26 به 59 بود . پراکنش در این گشت در خلیج گرگان در قسمت شمال شرقی ، شمال و جنوب به دست آمد و پراکنش ساحلی یا تقریباً ساحلی بود .
در حوزه جنــوب شــرق دریــای خزر حــداقـل و حــداکثر طول کاراپاس میگوی P . adspersus بترتیب 6/5 میلی متر ( گشت اول ) و 50/17 میلی متر ( گشت های سوم و چهارم ) بود.
رابطه طول کاراپاس و وزن کل در گشت های سوم و چهارم بترتیب: 6037/2 CL0019/0 =TW و
7814/0 =2 R و 5475/2 CL 0023 /0 =TW 8804/ 0 =2R بدست آمد و تعداد میگوها در گشت های اول و دوم کم بود .
پراکنش تقریباً در همه اعماق وجود داشت . با سرد شدن هوا حضور این گونه در آبهای با عمق متوسط
(2 تا 5 متر) و عمیق (5 تا 10 متر) بیشتر شده است . نسبت جنسی در حوزه جنوب شرق دریای خزر در گشت های اول تا چهارم بترتیب 1 به 1 ، 1 به 1 ، 52/0 به 1 و 02/1 به 1 بود .
در مورد P.elegans شایان ذکر است که تعداد فوق العاده کم بود ،لذا Cpua و بیوماس آنها محاسبه گردیده است و درپایان گزارش در یک نگاه کلی بررسی شده است .
مـیزان بیــوماس P.adspersus در خلیج گرگان 75/1998 کیلوگرم و در دریای خزر ( جنوب شرقی ) 3/1160 کیلوگرم محاسبه شد .
میزان بیوماس P.elegons درخلیج گرگان 64/46 کیلوگرم و در دریای خزر ( جنوب شرق) 62/97 کیلوگرم محاسبه شد .
وزارت جهاد کشاورزی
سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی
مؤسسه تحقیقات شیلات ایران ـ مزکز تحقیقات ذخایر آبزیان آبهای داخلی
عنوان پروژه / طرح : بررسی بیولوژیکی و تعیین پراکنش میگوهای دریای خزر در سواحل استان گلستان ( فاز ١ )
شماره مصوب : 01 ـ 0710344000 ـ 80
نام و نام خانوادگی نگارنده/ نگارند گان : حسن محمد خانی
نام و نام خانوادگی مجری مسئول ( اختصاص به پروژه ها و طرحهای ملی و مشترک دارد ) : -
نام و نام خانوادگی مجری / مجریان : حسن محمد خانی
نام و نام خانوادگی همکاران : طاهر پور صفوی ـ عبدالوهاب بینایی ـ سید یوسف پیغمبری ـ عبدالرزاق زمانی ـ سید عباس حسینی
نام و نام خانوادگی مشاور (ان ) : سید حسن قدیر نژاد ، صادق خطیب
محل اجرا : مرکز تحقیقات شیلاتی گلستان
تاریخ شروع : 1380
مدت اجرا : دو سال
ناشر : مرکز چاپ و نشر مؤسسه تحقیقات شیلات ایران
شمارگان ( تیتراژ ) : 30 نسخه
تاریخ انتشار : سال 1384