چکیده
آرتمیا به عنوان یکی از مهمترین غذاهای زنده می تواند در اشکال مختلف خود (سیست دکپسوله، ناپلی و آرتمیا بصورت زنده و یا منجمد) براي تغذیه مراحل اولیه لاروي و نیز مراحل بعدی انواع آبزیان مورد استفاده قرار گیرد. به دلیل حساسیت زیاد توده آرتمیا نسبت به فساد، حتی طی نگهداری به صورت منجمد نیز این محصول دستخوش تغییرات کیفی شده و ارزش تغذیه این محصول برای آبزیان به شدت کاهش مییابد. هدف از تحقیق حاضر، بدست آوردن فرمولاسیون افزایش دهنده ماندگاری بیوماس آرتمیا اورمیانا حین نگهداری در دمای انجماد (°C ۱۸-) بر پایه عصاره هیدروالکلی سیر و سوپرناتانت باکتری Lactobacillus plantarum می باشد. در این تحقیق 3 گروه آزمون شامل عصاره هیدروالکلی سیر با تیمارهای غلظتی 20، 60 و 100 درصد با 3 تکرار ، گروه آزمون سوپرناتانت باکتری L. plantarum با 3 تیمار غلظتی 20، 60 و100 درصد و گروه آزمون شاهد مورد ارزیابی قرارگرفت. آرتمیای تازه صید شده با غلظت های مختلف عصاره سیر (۲۰، ۶۰ و ۱۰۰ ٪) و سوپرناتانت باکتری (۲۰، ۶۰ و ۱۰۰ ٪) تیمار شد و اثر این تیمارها در افزایش زمان ماندگاری آرتمیا طی نگهداری به صورت منجمد از طریق اندازه گیری آزمایش های ترکیب شیمیایی (رطوبت، پروتیین، چربی، خاکستر)، پروفایل اسیدهای چرب، آزمایش های شیمیایی تعیین فساد (مجموع بازهای نیتروژنی فرار، مقدار پراکسید، مقدار تیوباربیتوریک اسید، مقدار اسیدهای چرب آزاد، pH) بررسی شد. نتایج نشان داد که استفاده از عصاره سیر و سوپرناتانت باکتری به طور معنی داری روند فساد و افت کیفیت را با تاخیر مواجه می کند، به طوریکه مقادير پراکسايد، تيوباربيتوريک اسيد، اسيدهاي چرب آزاد، مجموع بازهاي نيتروژني فرار و pH در نمونههاي تیمار شده با نگهدارندههای مورد استفاده در مقايسه با گروه شاهد بطور معنيداري وضعیت کیفی مطلوبتری داشتند (05/0>p). مقایسه نتایج بدست آمده نشان دهنده افزايش مدت ماندگاری به همراه حفظ کیفیت با افزایش میزان درصد عصاره سیر و سوپرناتانت باکتری بود. بیشترین مدت ماندگاری با کمترین افت کیفی در گروه آزمون عصاره سیر و سوپرناتانت باکتری با غلظت ۱۰۰ درصد و همچنین ترکیب این دوغلظت بدست آمد. در جمع بندی، استفاده از عصاره سیر و سوپرناتانت باکتری برای حفظ کیفیت و ماندگاری آرتمیا حین نگهداری به صورت منجمد انتظار میرود بعد از تغذیه آبزیان با این محصول نیز به دلیل اثرات ناشی از دریافت سیر و سوپرناتانت باکتری به میزبان بتواند از این نظر نیز اثرات مثبتی را بر روی رشد، مقاومت به بیماریها نشان دهد.