چکیده
امنیت غذایی وقتی تحقق مییابد که مردم به غذای کافی و مقوی دسترسی داشته باشند. ماهی و سایر گونههای آبزی میتوانند نقش موثری در ذائقه و تامین ویتامینها و مواد مورد نیاز سلامت مردم داشته باشند. علاوه بر جنبه غذایی ماهی میتوان به بخش شیلات و آبزیان از دیدگاه اقتصادی به عنوان یک منبع عمده درآمد و همچنین اشتغال نگاه کرد. در کشورهای پیشرفته ماهی مقبولیت بسیاری دارد بطوریکه از۴۰ کشوری که ماهی منبع عمده پروتئین حیوانی آنها به شمار میآید، ۳۹ کشور آن شامل کشورهای در حال توسعه است. داشتن دریا و برخورداری از پتانسیل آن یکی از امتیازات اقتصادی برای کشورها محسوب میشود به طوری که از این بخش میتوان در زمینههای اقتصاد و اشتغال استفاده کرد. ایران نیز با داشتن منابع دریایی خزر، عمان و خلیج فارس یکی از کشورهای شاخص در حوزه دریایی به شمار میآید و این درحالی است که متوسط سرانه مصرف ماهی در ایران قریب به 14 گیلو گرم است که نسبت به متوسط جهانی شرایط مناسبی ندارد. باتوجه به اهمیت تولید آبزیان در حوزه ماهیان سردآبی و این تحقیق به دنبال بررسی راهکارهای توسعه کارآفرینی و کسب و کارهای نوپای در حوزه ماهیان سردآبی است. امروزه نكاتي مانند بالا رفتن رفاه عمومي و رشد تقاضاي دسترسي به مواد و غذاهاي متنوع تر و نيز مسايل اقتصادي در توليد و مصرف گوشت احشام و ماكيان باعث شده است به تدريج و با شيب ملايمي مصرف ماهي و ساير آبزيان رو به توسعه باشد. به دليل محدوديت منابع آبي درآبهاي داخلي وكاهش صيد برخي از گونه هاي دريايي، پرورش ماهيان و سایر آبزيان دريايي به عنوان راهكار مطمئن و مقرون به صرفه در تامين پروتئين مورد نياز معرفي شده است. قابليت توليد منظم، شرايط مناسب پرورشي، عدم آلوده سازي محيط، هزينه سرمايه گذاري نسبتا كم و بازدهي اقتصادي مناسب از ديگر مشوقهاي اين امر هستند. به لحاظ تجاري نيز اين روش مي تواند محصول خود را با كميت و كيفيت مطلوب به بازار عرضه كند. طبق طبقه بندی ICOLD (کمسیون بین المللی سد های بزرگ)، سد بزرگ سدی است که با ارتفاع 15 متر یا بیشتر از پی داشته باشد. اگر سدهایی بین 5 تا 15 متر ارتفاع داشته باشند و حجم مخزن آن¬ها بیش از سه میلیون متر مکعب باشد نیز به عنوان سدهای بزرگ نیز طبقه بندی می شوند. تنوع اقلیم معیار مهمی در ساماندهی مزارع تلقی میشود که تنوع گونه ای را بهدنبال دارد. بنابراین، بر اساس اقلیم های متنوع موجود در کشور و استقرار سدها در موقعیت های جغرافیایی متعدد، می بایست بر اساس اقلیم ها به پرورش گونههای مناسب مبادرت ورزید . در این ارتباط و به منظور ساماندهی مزارع پرورش ماهی در قفس های پشت سد های کشور دو اقلیم البرز شمالی و البرز جنوبی برای پرورش انواع کپور ماهیان و اقلیم های زاگرس میانی و شمالی برای پرورش ماهیان سرد ابی و بویژه قزل آلا توصیه می گردد.