چکیده
بمنظور بررسی امکان تمایز ژنتیکی و مقایسه ساختار ژنتیک جمعیت ماهی سفید و کفال طلایی با استفاده از روشهای تعیین توالی DNA (DNA sequencing) ، تعداد 30 عدد ماهی سفید از مناطق شرقی، مرکزی و غربی دریای خزر (سواحل استان گیلان) و 24 عدد ماهی کفال طلایی از مناطق مذکور صید گردید.DNA سه نمونه از هر منطقه و هر گونه با استفاده از روش استات آمونیوم استخراج شد و کمیت و کیفیت آنها با استفاده از ژل آگارز 1 درصد و دستگاه نانودراپ (مدل ND1000) تعیین گردید. دو جفت پرایمر (Forward و Reverse) ژن 16SrRNA با استفاده از نرم افزار GeneRuner طراحی و سنتز شد. جهت تعیین توالی ژن 16SrRNA، پس از استخراج DNA و PCR، محصول PCR بر روی ژل آگارز 1 درصد ران گردید و باندهایی در محدوده 500 – 600 جفت باز برای ژن 16SrRNA تولید نمود. اختلاف تکاملی، درجه خویشاوندی و روابط فیلوژنی با استفاده از نرم افزار MEGA11 بدست آمد. نتایج حاصله نشان می دهد که نمونه های ماهی سفید در سه منطقه صید شده دارای 95-97 درصد شباهت بوده و 5-3 درصد با یکدیگر اختلاف تکاملی دارند. همچنین نمونه های کفال طلایی در مناطق صید شده دارای 96 درصد شباهت بوده و 4 درصد با یکدیگر اختلاف تکاملی دارند. درخت فیلوژنی نمونه های ماهی سفید و کفال با استفاده از روشهای Maximum parsimony، Maximum Likelihood و Neighbor-Joining ترسیم گردید. در مقایسه بین سه روش بررسی روابط فیلوژنی ماهي سفيد از سه منطقه نمونه برداری شده در هر سه حالت (Maximum Parsimony, Maximum Likelihood, Neighbor-Joining)، نمونه های مناطق غربی و شرقی هر کدام بر روی یک کلاستر مجزا قرار دارند ولی نمونه های منطقه مرکزی بر روی کلاسترهای مجزا و شاخه های متفاوت می باشند که این می تواند نشانه تمایز جمعیت‌ها بر اساس ژن 16SrRNA باشد. در مقایسه بین سه روش بررسی روابط فیلوژنی ماهي کفال طلایی از سه منطقه نمونه برداری شده، در هر سه حالت (Maximum Parsimony, Maximum Likelihood, Neighbor-Joining)، نمونه های مناطق غربی و مرکزی بصورت مشترک در یک کلاستر و روی یک شاخه قرار دارند که نشان دهنده تمایز اندک این دو جمعیت بر اساس ژن 16SrRNA می‌باشد.