چکیده
آنزیم لیپاز یکی از مهم ترین آنزیم های گوارشی است و بعنوان کاتالیزور زیستی و آبکافتی ، تری‌گلیسریدها را به اسیدهای چرب و گلیسرول تجزیه می کند. حدود 7 تا 8 درصد وزن بدن تون ماهیان را امعاء و احشاء تشکیل می دهد در این پروژه آنزیم لیپاز از کبد، روده و پانکراس هوور مسقطی (Katsuwenus pelamis) و هوور دم دراز (Thunnus tonggol) با استفاده از سولفات آمونیوم با 30، 45 و60 درصد اشباعیت استخراج، و برای تخلیص از فیلتراسیون، اولترا فیلتراسیون، دیالیز و ستون کروماتوگرافی با سفادکس جی– 100 استفاده گردید سپس بازده استخراج، پروتئین، فعالیت ویژه آنزیم، دما و pH بهینه و پایداری، وزن مولکولی، عوامل بازدارنده یا تقویت کننده فعالیت آنزیم، حداکثر فعالیت آنزیمی (Vmax)، ثابت مکائیلیس منتن Km و ثابت کاتالیزوری Kcat و Kcat × Km-1) اندازه گیری و با ویژگی های آنزیم لیپاز تجاری و لیپاز با کاربرد آزمایشگاهی با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 22 مقایسه گردید. آنزیم های لیپاز پانکراس و کبد، ویژگی های شیمیایی و سینتیکی بهتری نسبت به آنزیم های لیپاز روده داشت. آنزیم لیپاز پانکراس استخراج شده با سولفات آمونیوم 60 درصد، دارای وزن مولکولی، دما و pH بهینه، فعالیت کل و اختصاصی آنزیمی به ترتیب، KDa (1/48-6/35)، °C 48 و 5/5، U/ml 4/134 و U/mg 16 بود و مقدار فعالیت کل و اختصاصی به ترتیب در لیپاز تجاری (U/mg 9/13 و U/ml 7/66) و لیپاز آزمایشگاهی (U/mg 25 و U/ml 5/137) بود که دارای تفاوت معنی دار (05/0p<) بود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که از آنزیم‌های لیپاز استخراج شده از پانکراس، کبد و روده تون ماهیان بعلت داشتن ویژگی های بیوشیمیایی و سینتیک مطلوب، برای کاربرد در صنایع شیمیایی، غذایی، کشاورزی و صنایع با فناوری بالا استفاده نمود.