چکیده
امروزه اﺳﺘﻔﺎده گسترده‌‌تر از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺧﺎك و آب ﻏﻴــﺮ ﻗﺎﺑــﻞ اﺳــﺘﻔﺎده ﺑــﺮاي ﻛــﺸﺎورزي، ﺻــﻨﻌﺖ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺑﺎ امكان ﺗﻮﺳﻌﻪ آﺑﺰي ﭘﺮوري ﺑﻪ ﻋﻨﻮان راﻫﻜﺎری ﻣﻨﺎﺳﺐ براي توليد غذا و ايجاد اشتغال ﻣﻄﺮح است. در دنيا گرايش به ماهياني که مناسب پرورش در آب هاي لب‌‌شور و شور باشند از مدت‌‌ها قبل ﻣﻮرد ﺗﻮﺟـﻪ بوده و پرورش ماهي در اين شرايط از ﮔﺴﺘﺮش و تنوع ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ به دليل وجود منابع آبي شور برخوردار مي باشد، بطـﻮريکه در سال 2012 ميلادي ﺣـﺪود ﻧﻴﻤﻲ از ﺗﻮﻟﻴﺪات آﺑﺰي ﭘﺮوري ﺟﻬﺎن ﺑـﻪ ﻣﺤـﻴﻂﻫـﺎي آﺑـﻲلب شور و شور اﺧﺘـﺼﺎص داشته است. پرورش ماهي در قفس روش مناسبي براي پرورش بسياري از گونه هاست و قفس‌‌ها نشان دادند كه روش مناسبي براي پرورش در مقايسه با حوضچه ها هستند. پرورش در قفس به سادگي مي‌‌تواند براي پرورش ماهي با كيفيت و بهره برداري مناسب از منابع آبي مورد استفاده قرار گيرد. از جمله معیارهای اصلی که در پرورش ماهی در قفس بسیار حایز اهمیت هستند می‌توان به انتخاب سازه مناسب قفس، انتخاب مکان مناسب و انتخاب گونه مناسب اشاره نمود. بر اساس تحقیقات انجام شده در کشورهای صاحب نام و سازمان فائو برای انتخاب گونه مناسب باید 3 شاخص اصلی ، اکولوژیک، بیولوژیک و اقتصادی- اجتماعی را مدنظر قرار داد. لذا تیمی از محققین موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان شیلات ایران و دانشگاه تشکیل شد و معیارهای مهم برای انتخاب گونه استحصال و وزن‌‌دهی انجام گردید. در نهایت بر اساس دسترسی به بیوتکنیک تکثیر و پرورش، معیارهای اکولوژیک گونه و بازار، الویت ماهیان جهت پرورش در قفس در دریای خزر بترتیب فیل ماهی، قزل‌‌آلا، ماهی آزاد دریای خزر و در جنوب کشور برای پرورش در قفس در خلیج فارس و دریای عمان ماهی صبیتی، سی‌‌بس، سوکلّا، شانک و میش‌‌ماهی انتخاب گردیدند. با توجه به دسترسی به میزان کافی بچه‌‌ماهی جهت ذخیره‌‌سازی در قفس و عدم اصلاح نژاد گونههای بومی و رشد نامناسب، برای دوره‌‌های زمانی 1 تا 3 ساله ، 3 تا 5 ساله و 5 تا 10 ساله در جنوب کشور به ترتیب الویت ماهی سی‌‌بس، شانک و صبیتی ، هامور و سوکلّا پیشنهاد می‌‌گردد. در شمال کشور برای دوره‌‌های زمانی مذکور بترتیب اولویت، قزل‌‌آلا، فیل‌‌ماهی و ماهی آزاد دریای خزر و ماهی سوف و سفید پیشنهاد می‌‌گردد.