چکیده
شروع فعاليت پرورش ماهي در قفس در كشور ايران حدوداً مقارن با توسعه تجاري اين صنعت در جهان بوده است. پرورش ماهي در قفس‌هاي شناور در ايران در سال 1349 در خليج گرگان آغاز شد. اما متأسفانه در چهار دهه گذشته توسعه آبزی پروری دریایی با جدیت لازم پیگیری نشد. اما در دهه اخیر به سبب ضرورت تأمین پروتئین سالم با توجه به افزایش نرخ جمعیت کشور و محدودیت استفاده از آب شیرین، توسعه آبزی پروری مجدداً در اولویت فعالیت های وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته و برنامه¬های مختلفی برای توسعه آن در وزارت خانه ها، نهاد ها و سازمان های مختلف با محوریت سازمان شیلات ایران تنظیم گردید. اما در عمل، اجرای برنامه¬ها و اهداف تعیین شده با مشکلات مختلفی روبرو شد. در این گزارش در ابتدا اهمیت و ضرورت توسعه آبزی پروری دریایی در کشور ایران تبیین شد و سپس به مزایا و مخاطرات احتمالی آن با محوریت توسعه آن در شمال کشور ( منطقه جنوب دریای خزر) اشاره شد. همچنین برنامه¬ریزی و عملکرد طرح ملی و اقتصاد مقاومتی آبزی پروری دریایی سازمان شیلات ایران تشریح شد. این فعالیت ها با همکاری سازمان حفاظت ومحیط زیست، سازمان بنادر و کشتیرانی، سازمان دامپزشکی و نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی و موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور صورت گرفت و عملکرد آن ها منعکس شد. در این گزارش عملکرد برنامه های عملیاتی توسعه آبزی¬پروری دریایی در شمال کشور به تفکیک استان¬های شمالی (مازندران، گیلان و گلستان) در منطقه جنوب دریای خزر صورت گرفت و نتایج آن ارائه شد. سپس مشکلات آبزی پروری دریایی در جنوب دریای خزر مشخص گردید و راهکارهایی برای توسعه بهینه آبزی پروری دریایی در جنوب دریای خزر ارائه شد. این پیشنهادیه در قالب برنامه و آینده پژوهی در توسعه آبزی¬پروری دریایی در منطقه جنوب دریای خزر در سه دوره نزدیک، میان مدت و بلند مدت ارائه شد.