چکیده
با توجه به كمبود منابع آبي در كشور از یک سو و ضرورت تامین غذای سالم برای جمعیت رو به رشد از سوی دیگر، همچنین با عنایت به نقش مهم آبزیان در ارتقاء امنیت غذایی مردم ، اقدامات موثر در راستای حفظ این منابع آبی ارزشمند و درعین حال بهره برداری بهینه و پایدار از آن ها بسیار مهم و حیاتی می باشد. توسعه آبزی پروری در کشور یک ضرورت اقتصادی است، زیرا ذخایر طبیعی آبزیان چه در آبهای داخلی و چه در آبهای سرزمینی کشور شدیدا تحت فشار می باشند و به نظر می رسد در آینده نزدیک جوابگوی بازار تقاضا نخواهند بود. از اینرو آبزی پروری میتواند فشار صید بی¬رویه آبزیان را بر منابع آبی داخلی و دریایی کشور کاهش دهد و از این طریق به حفظ ذخایر طبیعی آبزیان کمک کند. امروزه با توجه به گسترش شبکه های آبیاری و مخازن پشت سدها، توجه فزاینده ای به استفاده بهینه از این منابع از جنبه آبزی پروری در سطح جهانی معطوف شده است. در کشور ما با توجه به اینکه در چند سال گذشته منابع آبی فراوانی از این دست مورد بهره برداری قرار گرفته اند و شمار زیادی نیز درحال اجرا و احداث می باشند، لذا پتانسیل بالقوه قابل توجهی جهت آبزی پروری موجود می باشد. تولید آبزیان در مخازن سدها، به دلیل عدم نیاز به سرمایه گذاری ثابت ، از اقتصادی ترین روش های تولید آبزیان محسوب می گردد. موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور در طی دو دهه اخیر بیش از بیست مخزن سدهای مختلف کشور را از منظر ظرفیت سنجی کاربری های شیلاتی مورد مطالعه قرار داده است و نتایج حاصله را در قالب گزارشات علمی- کاربردی ارائه نموده است. شواهد حاکی از آن است که در مواردی که به توصیه های ارائه شده توسط این موسسه توجه شده است، نتایج کاملا مثبتی در مسیر ارتقاء بهره وری و تولید پایدار حاصل شده است. پیشنهاد می گردد سازمان شیلات ایران با مشارکت موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور در اسرع وقت نسبت به تدوین یک برنامه دراز مدت به منظور بهره برداری بهینه و پایدار از این منابع آبی ارزشمند (با مد نظر قرار دادن ظرفیت برد اکولوژیکی، ملاحظات زیست محیطی و مبانی توسعه پایدار) اقدام نماید.