چکیده
هر چند حضور گسترده میکروپلاستیک‌ها در محیط زیست در مطالعات زیادی نشان داده شده‌است، اما مقدار و منابع تولید آنها چندان مشخص نیست. در این میان، اغلب تصفیه‌خانه‌های فاضلاب به‌عنوان یکی از منابع اصلی تخلیه میکروپلاستیک‌ها به محیط در نظر گرفته می‌شوند. این پژوهش برای اولین بار گزارشی از مقدار میکروپلاستیک‌ها در یک تصفیه‌خانه فاضلاب شهری در شهر بندرعباس ارائه می‌دهد. در این راستا به منظور بررسی روند تغییرات تراکم میکروپلاستیک ها از ورودی تا خروجی تصفیه‌خانه فاضلاب بندرعباس، تعداد 5 ایستگاه انتخاب گردید. در سالهای 99-1398 در ایستگاههای انتخابی حجم 25 الی 50 لیتر نمونه در 3 تکرار بصورت عمقی و سطحی گرفته شد و پس از عبور نمونه‌ها از الک‌های 500، 300، 100 و 30 میکرومتر، مواد آلی موجود در نمونه با استفاده از هیدروژن پراکسید هضم و میکروپلاستیک‌ها به روش جداسازی مبتنی بر چگالی با کمک نمک سدیم کلرید استخراج و توسط استریومیکروسکوپ بررسی شدند. نتایج آنالیز عمقی نشان داد که بطور کلی، در فصل بهار و تابستان بیشترین تعداد پلاستیک در ایستگاه وروردی فاضلاب مربوط به ماکروپلاستیک های با اندازه بزرگتر از 500 میکرومتر و در فصل پاییز و زمستان بیشترین تعداد مربوط به میکروپلاستیک های با اندازه 300-500 میکرومتر می باشد. بیشترین کاهش در پلاستیک های با اندازه بزرگتر از 500 میکرومتر به ترتیب در ایستگاههای ماند دو، آشغالگیری و ماند یک رخ می دهد. به عبارت دیگر ایستگاه ماند دو در حذف میکروپلاستیک ها نسبت به سایر ایستگاهها کارایی بالاتری دارا می باشد. نتایج نمونه برداری سطحی نشان داد که بیشترین تعداد دریافتی ذرات پلاستیکی به ترتیب مربوط به فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان بوده است، اگر چه فصول پاییز و زمستان تفاوت معنی داری نشان ندادند. همچنین نتایج نمونه برداری موید آن است که در بهار، تابستان و زمستان حدود 9% و در پاییز حدود 12% از کل پلاستیک ایستگاه ورودی، در خروجی تصفیه خانه مشاهده می گردد که سهم ذرات 300-500 میکرون نسبت به سایر ذرات بیشنر است. در تمام فصول نمونه برداری شده، ذرات بزرگتر از 500 میکرون در ورودی فاضلاب بیشترین تعداد را دارا می باشد، اما در سایر ایستگاه ها بیشترین تعداد مربوط به ذرات 300-500 میکرون و 100-300 میکرون می باشد. اغلب میکروپلاستیکهای شناسایی شده در تصفیه خانه شهر بندرعباس به خانواده پلی اتیلن و پلی پروپیلن تعلق داشتند.