چکیده
موفقیت در آبزی‌پروری گونه‌های مختلف بستگی به تولید تخم‌های با کفیتی مطلوب دارد. مطالعه بر ریخت‌شناسی و ساختار پوشش تخم ماهیان خاویاری به منظور درک بهتر و انتخاب راهکارهای تولیدمثلی مناسب و بهبود کیفی خاویار تولیدی بسیار ضروری است. ساختار تخم در ماهیان خاویاری به دلیل وجود میکروپیل های (Micropyles) چندگانه (سوراخ) و یک پوشش (ساختار پاکتی شکل) که سبب بروز تفاوت هایی با ماهیان استخوانی و سایر گروه‌های ماهیان می‌شود، از پیچیدگی‌های خاصی برخوردار است. تخم ماهیان خاویاری، داراری یک لایه چسبنده در غشاء فولیکولی است، به همین دلیل در زمان نگهداری تعداد زیادی از تخم‌ها در مراکز تکثیر، یکی از مهم‌ترین مشکلات تکثیر مصنوعی محسوب می‌شوند. اگرچه تاکنون چندین روش مختلف برای از بین بردن چسبندگی تخم های ماهیان مانند کپور معمولی، لای ماهی، ماهی سوف و گربه ماهی اروپایی اعمال شده، اما روش های اندکی برای رفع چسبندگی برای ماهیان خاویاری معرفی شده است. در ماهیان خاویاری، خاک رس آبی (Blue clay) کاربردی‌ترین ماده‌ای است که برای رفع چسبندگی تخم استفاده می‌شود. امروزه مطالعات کمی درباره واکنش‌های شیمیایی تعیین‌کننده چسبندگی تخم در ماهیان خاویاری وجود دارد، لذا ضروری است دستیابی به روش¬های مناسب برای از بین بردن چسبندگی تخم در دستور کار قرار گیرد.