چکیده
در امر پرورش ماهی در قفس به منظور به حداقل رساندن آسیب به محیط زیست و رسیدن به حداكثر روند رشد، در نظر گرفتن تمام نيازهاي غذايي مناسب با احتیاجات آبزیان لازم و ضروری می باشد. متخصصین تغذیه آبزیان بایستی از آنالیز، قابلیت هضم (digestion) و جذب (absorption) مواد مغذی در جیره غذایی آگاهی داشته تا بتوانند جیره متناسب با احتیاجات آبزیان را تنظیم و تهیه نمایند. همچنین، غذا باید دارای ویژگیهای فیزیکی مناسب بوده تا مصرف غذا با حداقل هدر رفت مواد مغذی در آب صورت گیرد. مصرف منابع نامناسب و کم کیفیت پروتئین یا انرژی در خوراک، موجب کاهش کارایی رشد و افزایش دفع مواد نیتروژنی در محیط پرورشی می شود. غذا باید طوری طراحی شود که با توازن مواد معدنی داخل خوراک به حفظ فشار اسمزی داخل بدن ماهی در آب شور کمک نماید. نیازمندهای غذایی و کارایی ضریب تبدیل غذایی با تغییرات شرایط محیط زیستی (اکسیژن محلول، دما، کیفیت آب، سرعت جریان، شدت نور و طول روز) متغییر میباشد. ماهیان موجود در قفس باید با پلتهای شناور که توانایی ایستادن در ستون آب را دارند غذادهی شوند. پلتهای شناور امکان این را بوجود میآورند که ماهیان زمان و فرصت كافي براي پيدا كردن غذا داشته باشند، اما پلتهاي فرورونده بسرعت از قفس گذشته و براي ماهيان غيرقابل دسترس ميشوند. با توجه شرایط دریای خزر بهتر است از غذای اکسترود مجهز به هایژنایزر (آرام پز) که بخشی از آن در سطح آب مانده و بخشی از آن به آرامی در ستون آب به سمت پایین با حالت غوطه وری حرکت نموده (آرام ته نشین شونده) تا به مصرف ماهی برسد، استفاده نمود. مقدار، تعداد و زمان غذادهی فاکتورهای مهمی برای ارزیابی فعالیت تغذیهای میباشد. بطورکلی، ماهیان بین 2 تا 3 درصد وزن بدن از غذای خشک تغذیه میکنند. مصرف غذا همچنین با توجه به کیفیت غذا و فاکتورهای فیزیولوژیکی ماهی مانند سن، اندازه، مرحله زندگی و سطح استرس متغیر است. توزیع غذا ماهی از طریق تغذیه دستی و یا بوسیله دستگاه های غذادهی شامل غذادههای تقاضایی، پرتابی و اتوماتیک انجام میشود. مدیر مزرعه باید به نکاتی مانند جریانهای آبی در قفس، باد، اشتهای ماهی، جریانهای تلفیقی در قفس در هنگام توزیع غذا و همچنین انبار کردن خوراکها در مکانهای خشک و دارای سیستم تهویه مناسب جهت جلوگیری از رشد قارچها و فعالیت حشرات توجه نماید تا از هدر رفت غذا جلوگیری کند. همچنین اضافه نمودن مواد آنتی اکسیدان به میزان 150-100 گرم در تن در هنگام نگهداري غذاهاي خشک از جمله موارد مهم خصوصا در پیشگیري بیماري لیپوئیدوز کبدي ماهیان دارای حایز اهمیت است.