چکیده
خليج گرگان یکی از زیست بومهای نادر كشوربشمار می رود كه علیرغم اهمیت ویژه و بررسی های فراوان انجام شده هنوز بسیاری ازکاربری های آن ناشناخته باقی مانده است. اين توده آبی متاثر از عوامل مثبت و منفی مختلفي است كه بطور عمده ناشي از بهره برداري نا معقول بشر از منابع زیستی خدادادی مي باشد بطوريكه اين عوامل خطر بالقوه اي براي آن بشمار می روند واگر براي مهار آنها تدابير اساسي انديشيده نشود نهايتا موجوديت و شرايط زیستی خليج را با بحران مواجه خواهد كرد. بدين لحاظ دراين بررسی سعي شده تا به بررسي و شناخت شرايط محیط زیستی طبيعي حاكم بر خليج به منظور شناسایی ظرفيت واستعدادهای نهفته و اتخاذ تدابیر توسعه ای مناسب جهت بهره برداري مسئولانه با هدف پرورش آبزیان اقتصادی در آن پرداخته شود. اين مطالعه از اسفند1394 آغاز و تا شهریور 1395 انجام شد. بر اساس مطالعات حاضر آبزيان پيشنهادي براي انجام عمليات آبزي پروري با در نظر گرفتن كليه ملاحظات زيست محيطي و فني عبارت بودند از ماهي كپور معمولي( (Cyprinus carpio،ماهي آزاد درياي خزر((Salmo trutta caspius ، ماهيان خاوياري شامل ماهی ازون برون یا پوزه دراز با نام علمی( Acipenser stellatus) ، تاس ماهی ایرانی معروف به قره برون با نام علمی(Acipenser persicus) و فيل ماهي (Huso huso) وشیوه مناسب پرورش پيشنهادي در خليج گرگان استفاده از روش پرورش در پن ميباشد در اين بررسی اطلاعات لازم درزمینه مساحت مناسب براي هر واحد پن و گونه آبزي مورد نظر مشخص شد. در اين راستا ميزان تراكم گونه هاي آبزي درواحد سطح جهت توليد در مقياس بازاري وميزان تولید(در واحد تن) قابل بهره برداری در هر واحد پن ونیزميزان نيترژن و فسفر ناشي از غذا دهي و مواد دفعي ماهيان پرورشي به عنوان شاخص هاي ايجادآلودگي وارده به این توده آبی در اثر انجام فعالیتهای آبزي پروري در محدوده های مد نظر و تعیین شده در خليج ،بعلاوه محاسبه حد مجازاين فاكتورها براي تعيين ميزان توليد در حد مجاز ناشی از پرورش ماهیان معرفي شده براي آبزي پروري در خليج گرگان تعيين و به موازات اين امرمطالعات لازم در خصوص نوع وساختار سازه و مكان مناسب آن براي احداث محدوده پرورشی(پن) متناسب با شرايط و امكانات موجود در منطقه صورت گرفت. به هر حال با در نظر گرفتن موارد فوق ، در صورت توسعه کار، علاوه بر اشتغالزایی و منطقه و نیز بکارانداختن سرمایه و بالارفتن سطح درآمد افراد، میتوان کمک بزرگی به تولید مواد پروتئینی کشور نمود و منطقه را به یک قطب مهم و و نسبتا بزرگ تولید ماهی تبدیل نمود.