وزارت جهاد کشاورزی
سازمان تحقیقات و آموزشکشاورزی
مؤسسه تحقیقات شیلات ایران ـ انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری دکتر دادمان
گیلان ـ رشت
انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری دکتر دادمان
بخش بیوتکنولوژی
84 / 509 شماره ثبت
چکیده
خاویار اعلاء و درجه یک به شکل دان،خاویاری است که با توجه به گونه ماهیان خاویاری و طرز صید آنها از تخمک‌های مرحله 4 تخمدان این ماهیان بدست می‌آید ولی هر ساله در فصل تخم ریزی ماهیان خاویاری‌که فصل صید آنها نیز می‌باشد ، تعداد ماهیانی هم صید می‌شوند که تخم‌های آنها طی مراحل تکاملی ازمرحله4 گذشته و به مرحله 5 وارد می‌شود و از تخم‌های آنها به علت رسیدگی زیاد (سستی غشاء) به اجبار مقدار زیادی خاویار فشرده تهیه می‌شود . طبق برآورد انجام شده مقدار آن در سال 1379 1378 -در 3 کارگاه تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری در استانهای گیلان، مازندران و گلستان بالغ بر 5/1 تن بوده است (خاویار آسترا و سوروگا) .
هدف از اجرای این پروژه جلوگیری از تبدیل خاویار دان به فشرده از طریق ارائه فرمولاسیون جدید در عمل‌آوری خاویار بوده و بدین منظور عملیات اجرایی این پروژه در دو مرحله مقدماتی و اصلی پیش بینی گردید.در مرحله مقدماتی خاویارهای مورد نظر به دو گروه تزریق شده و تزریق نشده تقسیم گردید که عمل آوری هر دو نوع خاویار با 11 فرمول انجام گرفت و کلیه نمونه‌های عمل آوری شده در سردخانه بادمای برودت 3ـ درجه سانتی گراد نگهداری و آزمایشهای مربوط به کنترل کیفیت (آزمایشات میکروبی،شیمیایی و ارگانولپتیک) نمونه‌هابه مدت 6 ماه انجام و پس از ارزیابی نتایج حاصله ،4 فرمول برای خاویارآسترا و 3 فرمول برای خاویار سوروگا انتخاب و در فصل دوم مرحله اصلی عملیات اجرایی پروژه آغازگردید.
برای عمل آوری خاویار آسترا از فرمولهای :
1 ـ آب نمک 5 و 20 درصد (3 لیتر آب و نمک برای هر کیلوگرم خاویار)
2 ـ آب نمک 5 درصد و نمک خشک خالص (60 گرم برای یک کیلو خاویار)
3 ـ آب نمک 5 درصد و نمک خشک مخلوط (56 گرم‌برای یک کیلو خاویار)
4 ـ عمل آوری خاویار با استفاده از روش خشک خالص (60 گرم)، مخلوط (56 گرم برای یک کیلو خاویار)
و برای خاویار سوروگا از فرمولهای :
1 ـ آب نمک 5 درصد و نمک خشک خالص (47 گرم‌برای یک کیلو خاویار)
2 ـ آب نمک 5 درصد و نمک خشک مخلوط (46 گرم یرای یک کیلو خاویار)
3 ـ عمل آوری خاویار به طریقه خشک خالص (47 گرم) و مخلوط (46 گرم‌برای یک کیلو خاویار) استفاده گردید. نتایج حاصله از ارزیابی کیفی نمونه‌ها در مرحله اصلی طی 6 ماه مشخص گردید. بهترین فرمول‌برای عمل آوری خاویارهای آسترا، فرمول1(عمل آوری با آب نمک 5 و 20 درصد بوده است (تزریق شده‌و تزریق نشده) و همچنین بهترین فرمول برای عمل آوری خاویار سوروگا، فرمول 1 (عمل‌آوری با آب نمک5 درصد و نمک خشک خالص) بوده است (تزریق شده و تزریق نشده).
شماره مصوب : 05 ـ 0710413000 ـ 78
نام و نام خانوادگی نگارنده/ نگارنده گان : قربان زارع گشتی
نام و نام خانوادگی مجری مسئول ( اختصاص به پروژه ها و طرحهای ملی و مشترک دارد ) : -
نام و نام خانوادگی مجری / مجریان : قربان زارع گشتی
نام و نام خانوادگی همکاران : انوشه کوچکیان ـ معصومه شمشیرکار ـ رضا نهاوندی ـ علیرضا شناور ـ علی سلمانی
نام و نام خانوادگی مشاور (ان ) : محسن ماجدی ـ یزدان مرادی
محل اجرا : استان گیلان
تاریخ شروع : 1380
مدت اجرا : دو سال
ناشر : مؤسسه تحقیقات شیلات ایران
شمارگان ( تیتراژ ) : 30 نسخه
تاریخ انتشار : سال 1384
حق چاپ برای مؤلف محفوظ است . نقل مطالب ، تصاویر ، جداول ، منحنی ها و نمودارها با ذکر مأخذ بلامانع است.