چکیده
افزایش تقاضای مصرف غذاهای دریایی و محدودیت ظرفیت صید آبزیان وحشی موجب توسعه پرورش ماهیان سردابی و گرمابی شده است ولی واردات بی رویه تخم چشم زده، مولدین و ماهیان زینتی موجب گسترش بیماری های ویروسی در کشور شده و موارد متعددی از بروز تلفات ویروسی و خسارت به پرورش دهندگان گزارش شده است. لذا در این پروژه سه بیماری مهلک و اخطار کردنی سپتی سمی خونریزی دهنده ویروسی(VHS)، نکروز عفونی بافت خونساز(IHN) و نکروز عفونی پانکراس(IPN) که در ایران علت عمده مرگ و میر ماهیان قزل آلای پرورشی هستند برای انتخاب جمعیت های مولدین سالم به منظور تولید بچه ماهیان قزل آلای عاری از بیماری(SPF) به روش های کشت سلول، RT-PCR و آنتی بادی درخشان غیر مستقیم در کارگاههایی که سابقه بیماری نداشتند و مورد تایید سازمان دامپزشکی بودند مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی 7 جمعیت سالم تشخیص داده شد و به مرکز پیش قرنطینه انتقال یافت. از بین مزارع مورد بررسی 3 کارگاه آلوده به IHNV و یک کارگاه آلوده به VHSV و IPNV تشخیص داده شدند که از میان مزارع منتخب حذف گردیدند. در ادامه پایش بیماری های مذکور در مرکز قرنطینه پیش از شروع تکثیر، در فصل تکثیر و در بچه ماهیان تولید شده انجام گرفت و یک جمعیت آلوده VHSپیش از شروع تکثیر حذف شد. در این بررسی برخی مزارع منتخب که دارای مشکلاتی در خصوص بیماری های مذکور بودند با رعایت نام و نشان کامل مزرعه و امانتداری کامل، از فهرست مزارع منتخب و مشارکت و همکاری در این طرح کلان حذف شدند. و تنها مزارع پاک و عاری از بیماری های عفونی خاص در این طرح ملی و کلان کشور مورد بهره برداری و استفاده لازم قرار گرفتند.