چکیده
هدف از اجراي اين تحقيق بررسی شاخصهای پویایی جمعیت مانند تعيين ساختارهاي طول، وزن، سن، تعيين پارامترهاي رشد، برآورد مرگ و مير طبيعي هر يک از گونههاي مهم ماهي در درياچه سد آزاد میباشد. بر اساس نتایج بدست آمده، طی چهار فصل نمونهبرداری در مجموع 12 گونه از انواع ماهیان در داخل سد و رودخانه کوماسی صید شدند که در داخل دریاچه سد آزاد، 9 گونه زیست میکنند. در داخل سد از کل 852 نمونه جمعآوری شده، گونه Alburnus chalcoides بیشترین فراوانی نسبی را دارا بود (7/54 درصد). سپس گونه های Capoeta trutta ، Hemiculter leucisculus ، C. damascina و auratus Carassius بترتیب 8/14، 7/11، 6/10 و 7/6 درصد در ردههای بعدی قرار داشتند. همچنین در داخل رودخانه کوماسی 9 گونه از انواع ماهیان صید شدند که گونه C. trutta بیشترین فراوانی را داشت (3/27 درصد) و گونه های C. damascina و A. chalcoides بترتیب با 2/19 و 9/18 درصد در ردههای بعدی قرار داشتند. ماهیان صید شده در داخل دریاچه عموما ریز جثه بودند. میانگین (±انحراف معیار) طول چنگالی و وزن بدن ماهی C. carpio بترتیب 47/59±2/292 میلیمتر و 78/328±45/522 گرم (به عنوان بزرگترین ماهی) و گونه Pseudorasbora parva بترتیب 71/0±5/74 میلیمتر و 35/0±24/4 گرم (به عنوان کوچکترین ماهی) بود. میانگین (±انحراف معیار) وزن نسبی 5 گونه اصلی شامل گونه های A. chalcoides ، C. damascina، C. trutta، C. auratus و H. leucisculus بترتیب 58/16± 0/120، 96/20±8/109، 14/10±5/89 ، 97/9±9/104 و 15/14±9/100 درصد برآورد شد. مقدار b محاسبه شده در رابطه بین طول چنگالی و وزن گونه های A. chalcoides، C. damascina و C. trutta بترتیب 3663/2، 8897/2 و 8736/2 که کمتر از عدد 3 بوده و دارای رشد آلومتریک منفی بودند. مقدار b ماهي H. leucisculus برابر 0382/3 و دارای رشد ایزومتریک و مقدار b ماهي C. auratus نیز 2541/3 و دارای رشد آلومتریک مثبت بود. نسبت جنسی نر به ماده (ماده:نر) گونههای A. chalcoides ، C. damascina و C. trutta بترتیب 49/0: 1، 47/0: 1 و 33/0: 1، نرها کاملاً غالب بوده و گونههای C. auratus و H. leucisculus بترتیب 50/27: 1 و 88/1: 1 که ماده ها کاملا غالب بودند. پارامترهاي رشد شامل L∞، K و to ماهی A. chalcoides بترتیب 3/170 میلیمتر، 46/0 و 59/0- سال؛ ماهی C. damascina بترتیب 9/385 میلیمتر، 13/0 و 81/0- سال؛ گونه C. trutta بترتیب 8/274 میلیمتر، 30/0 و 70/0- سال؛ گونه C. auratus بترتیب 1/270 میلیمتر، 33/0 و 11/0- سال و نهایتا گونه H. leucisculus بترتیب 1/226 میلیمتر، 37/0 و 12/0- سال برآورد شد. ضریب مرگ و میر طبیعی برای گونه های مذکور بترتيب 85/0، 30/0، 56/0، 60/0 و 68/0 بر سال محاسبه شد.