چکیده
در این تحقیق در بخش اول، میگوهای ریز و غیربومی M. nipponense تالاب بین المللی بندر انزلی پس از صید و چند بار شستشو با آب 3 درجه سانتیگراد، به طور جداگانه در سه دستگاه خشککن آتموس، آون معمولی و آون خلاء به مدت 6، 21 و 7 ساعت در دمای 70 درجه سانتیگراد خشک شدند. سپس کیفیت میگوهای خشک تن پاک به صورت بستهبندی در فیلمهای پلیاتیلنی متالایز تحت شرایط خلاء طی 6 ماه نگهداری در دمای اتاق مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفتند. در بخش دوم تحقیق، از فرآورده خشک در غنیسازی پودر سوپ با فرمولاسیون جدید استفاده شد. نتایج حاصل از ارزش تغذیهای آنها نشان داد که این فرآوردهها حاوی پروتئین و اسیدهای چرب چند غیر اشباع بالایی هستند. همچنین بر اساس آزمایشهای فیزیکوشیمیایی، فرآورده خشک شده در هر سه نوع دستگاه خشککن دارای عمر ماندگاری 6 ماهه در دمای اتاق بودند، با این تفاوت که فرآورده خشک شده به وسیله دستگاه آون خلاء دارای کیفیت رنگ بهتری نسبت به دو دستگاه دیگر بود، اما در جلوگیری از افزایش رطوبت و کاهش آن به زیر 10 درصد، خشک کردن نمونهها با استفاده از دستگاه آتموس، سریعتر بود. همچنین نتایج نشان داد که تمام تیمارها در شرایط مناسبی از نظر اکسیداسیون چربی تا ماه ششم قرار داشتند. از نظر ارزیابی میکروبی، میگوهای خشک شده توسط دستگاه آتموس نسبت به میگوهای خشک شده به وسیله دستگاههای آون معمولی و آون خلاء، تعداد میکروارگانیسمهای کمتری را نشان دادند که از نظر آماری، این اختلاف معنیدار بود. در رابطه با شمارش کپک و مخمر نیز، نتایج نشان داد که در هیچکدام از نمونهها کپکی مشاهده نشد. از نظر ارزیابی حسی، میگوهای خشک شده در هر سه روش در ماه اول به عنوان برترین فرآورده خشک با امتیاز 5 و در ماه ششم به عنوان یک فرآورده خوب با امتیاز 3 معرفی شدند. پودر سوپ تولید شده نیز دارای مقدار پروتئین بالاتر (حدودا 10 درصد) نسبت به پودرهای سوپ (استفاده از پودر و عصارههای مرغ و گوشت) آماده در بازار (حدودا 6 درصد) بود. مقدار رطوبت نمونهها در طول 6 ماه نگهداری بستههای حاوی پودر سوپ در دمای محیط در کمتر از 10 درصد، حفظ شد. نتایج حاصل از ارزیابی میکروبی اثبات نمود که ماه چهارم، پایان دوره نگهداری پودر سوپ غنی شده با میگوهای ریز M. nipponense خشک بود. همچنین نتایج حاصل از ارزشیابی حسی پودر سوپ با نتایج حاصل از ارزیابی میکروبی در این مطالعه مطابقت داشت. به عنوان یک نتیجه کلی، پودر سوپ غنیشده با میگوهای ریز M. nipponense خشک شده با هر سه نوع خشککن آتموس، آون معمولی و آون خلاء به دلیل طعم بی نظیر آن میتواند به عنوان یک فرآورده غذایی فراسودمند در صنعت تولید و مورد استفاده مردم سراسر کشور قرار گیرد.