چکیده
در این بررسی کیفیت آب های ورودی و پساب های خروجی سایت های پرورش‌میگوی تیاب شمالی و جنوبی واقع درشهرستان میناب استان هرمزگان طی یک دوره پرورش شش ماهه ازخرداد تا آبان سال 1397 مورد ارزیابی قرارگرفت. نمونه برداری ازآب های ورودی و پساب های خروجی سایت های پرورش میگو در شش ایستگاه با استفاده از بطری نمونه بردار نانسن صورت گرفت. پارمترهای مورد مطالعه شامل دمای آب، pH ، شوری، اکسیژن محلول، ميزان اکسیژن خواهی زیستی ، نیترات، نیتریت، آمونیاک‌کل، فسفات، مواد معلق‌کل و کلروفیل a بوده است. نتایج آزمون های‌آماری نشان داد که بین آب های ورودی و پساب های خروجی سایت های پرورش‌میگو از نظر تغییرات مربوط به دمای‌آب، اکسیژن محلول، فراوانی‌کل جمعیت پلانکتونی، اختلاف معنی‌داری وجود نداشته است (P>0.05). شکوفایی جلبکی نسبتا شدیدی توسط برخی از جنس های شناسایی شده مانند .Phormidium Sp ،Oscillatoria sp. ، Gymnodinium sp. در پساب های خروجی و در برخی از زمان ها در آب های ورودی مشاهده گردید. براساس برخی از شاخص های ریاضی مقیاسی، شرایط تغذیه گرایی و میزان خطر شکوفایی جلبکی درپساب های خروجی در سطح بالا وکیفیت آب از نظر آلودگی های آلی و معدنی در سطح بد قرارگرفت. نتایج برآورد بارهای آلی و معدنی نشان داد که در طی یک دوره پرورش، تقریبا 76 هزار و260 تن ازت بصورت ازت معدنی محلول ، 19هزار و 640 تن فسفات بصورت فسفات محلول، 32 هزار و540 تن مواد معلق، 1758 تن مواد آلی بصورت B.O.D5 و 1033 تن بصورت کلروفیل a ، وارد آب های پذیرنده (خورتیاب) شده است. عدم کنترل و تصفیه پساب های ناشی از فعالیت های آبزی پروری جهت ورود به آب های ساحلی می تواند منجر به بروز برخی از آثار اقتصادی و اجتمایی مانند وقوع پدیده شکوفایی جلبکی، از بین رفتن زیستگاه های آبزیان نواحی ساحلی و صدمات جبران ناپذیر بر صنعت پرورش میگو از طریق شیوع بیماری های ویروسی و باکتریایی و مرگ و میر میگوهای پرورشی در اثر احتمال وقوع رخداد شکوفایی جلبکی در مزارع پرورش میگو گردد. نتایج حاصل نشان داد که در حال حاضر فعالیت های پرورش میگو در منطقه مورد مطالعه سبب می شود که حجم عظیمی از پساب های بدون تصفیه با مقادیر زیادی از آلاینده های معدنی و آلی وارد آب های پذیرنده (خور تیاب) گردد. همچنین برخی از پارامترهای کیفیت آب در پساب ها مانند میزان شوری، مواد معلق و فسفات در پساب های خروجی بیشتر از مقدار مجاز ارایه شده توسط برخی ازاستانداردهای ملی کیفیت آب برای حفاظت از زندگی آبزیان جهت ورود به آب های پذیرنده بوده است. تعریف استاندارد‌های زیست محیطی لازم برای پساب های خروجی جهت ورود به آب های ساحلی، استفاده از روش های تصفیه فیزیکی مانند ساخت حوضچه های رسوب گیر و ایجاد یک سیستم تصفیه بیولوژیکی پساب ها درکنار مجتمع های پرورش میگو می تواند باعث کاهش غلظت آلاینده ها واثرات زیست محیطی ناشی از ورود پساب های مربوط به فعالیت های آبزی پروری بر اکوسیستم های ساحلی مجاور مجتمع های پرورش میگوگردد.