چکیده
يكي از ماهيان با ارزش اقتصادي دریای خزر ماهي آزاد با نام علمي (Salmo trutta caspious) می باشد كه بدليل از بين رفتن تدريجي زیستگاههاي طبيعي تخم ريزي ، صيد بي رويه و غير مسئولانه، آلودگيهاي صنعتي، شهري، كشاورزي وكاهش دبي آب رودخانه ها، تكثير طبيعي آن دچار اختلال گرديده و در نتيجه مطابق با شرايط IUCN در سال 1999 گونه در معرض خطر انقراض اعلام شده است. تنها راه براي بازسازي و حفظ ذخاير اين گونه، صید مولدین وحشی از دریا، تكثير مصنوعي مولدين، توليد تخم و بچه ماهي و رهاسازي آنها به دريا ميباشد که هر ساله توسط مركز تكثير و بازسازی ذخائر آزاد ماهيان شهيد باهنر كلاردشت انجام می شود.بر اساس گزارش این مرکز، طولاني بودن دوران پرورش لاروي و بازماندگي كم آنها (حدود 30 درصد) تا وزن يك گرمي، بروز تلفات و مرگ ومير بالا از دوره لاروي تا مرحله رهاسازي به دريا از مهمترين چالشها، اعلام شده بود. در اين پروژه بر اساس پروتكل هاي تشخيص بيماريهاي ماهي سازمان بين المللي بيماريهاي واگيردار دام(OIE) در فصل صيد سال 1389، تعدادی از 110 -90 ماهي مولد وحشی صيد شده از 9-10 رودخانه مهم شمالی منتهی به دریای خزر، در مرحله نگهداري و تكثير در استان گیلان و مركز تكثير و بازسازی ذخائر آزاد ماهيان - شهيد باهنر كلاردشت مورد نمونه برداری قرار گرفتند. تخم های استحصالی، لارو و بچه ماهيان پرورشی تا مرحله رهاسازي به دريا ( وزن 5 الی 15 گرم) نیز مورد نمونه برداری قرار گرفتند. آلودگيهاي انگلي، باكتريايي، قارچي و ويروسي مورد بررسی قرار گرفت. جهت افزايش كميت و كيفيت توليد، دستورالعمل هاي بهداشتي لازم ارائه شد.