چکیده
مطالعه حاضر با اهداف استخراج کلاژن از پوست کپور ماهیان چینی پرورشی، تعیین ویژگیهای کیفی آنها، معرفی بهترین تیمار برای تهیه کرم، بررسی کیفیت و ماندگاری کرم¬های کلاژنی و برآورد قیمت آنها انجام شد. کلاژن(12 تیمار) به روش اسیدی آنزیمی از طریق مجاورسازی پوست با پپسین طی زمان¬های ۴۸، ۷۲ و ۹۶ ساعت استخراج شد. کلاژن گاو به عنوان شاهد بود. کرم (۱۳ تیمار) از غلظتهای صفر، ۱، ۳ و ۵ درصد کلاژن تهیه شد، و 6 ماه در محیط نگهداری گردید. در کلاژن: فلزات سنگین، سمیت سلولی و هولیز خون قابل قبول بودند. با افزایش زمان استخراج پروتئین (64/92 – 05/87 درصد) کاهش داشت (05/0>p)، اما بازده تولید (11/11 – 56/10)افزایش نداشت (05/0<p). گلایسین، آلانین، پرولین و هیدروکسی پرولین (258 – 252، 132 – 129، 130 -125 و 82 -78 Residues 1000g-1 ) بیشترین مقادیر بودند (05/0>p). سیستئین و تریپتوفان مشاهده نشدند. کدورت در کرم (5 -1 درصد کلاژن) افزایش داشت، و نسبت به شاهد کمتر بود. ویژگیهای حسی، فیزیکی و میکروبی و ناخالصی در کرمها قابل پذیرش بودند. ترکیبی از کلاژن 3 درصد مستخرج از پوست و فلس گونههای کپورماهیان چینی پرورشی (با عنایت به عدم تفاوت معنیدار درویژگیهای فیزیکوشیمیایی) طی 48 ساعت استخراج بیشترین کارآیی را داشت. با در نظر گرفتن عدم تفاوت معنیدار در بازده تولید کلاژن و کاهش معنیدار پروتئین با افزایش زمان استخراج، افزایش کدورت در کرم حاوی 5 -1 درصد کلاژن و ویژگی حسی بهتر کرم کلاژنی در مقایسه با شاهد کلاژن 3 درصد طی زمان استخراج 48 ساعت برای تهیه کرم از کلاژن آبزیان توصیه میشود.