چکیده
تجزیه و تحلیل داده های اجتماعی-اقتصادی فعالیت های ماهیگیری برای حمایت از حفاظت و مدیریت صنعت ماهیگیری، اکوسیستم های آبی و معیشت افراد شاغل استفاده می شود. این پژوهش با هدف ارزیابی شاخص‌های اقتصادی-اجتماعی آبهای ساحلی استان گلستان شامل دستمزد و حقوق افراد شاغل، هزینه‌ها، معیشت، سودآوری، نرخ سرمایه‌گذاری، نرخ فعالیت و جمعیت‌شناسی برای سال بهره‌برداری 1400-1399 انجام شد. داده ها و اطلاعات مورد نیاز تحقیق به روش پیمایشی و از طریق پرسشنامه از 10 تعاونی صید پره و با مراجعه به شرکت های تعاونی صید نمونه در دو منطقه صید ساحل شرقی (صیدگاه گمیشان) و ساحل غربی (صیدگاه میانکاله) جمع آوری شد. تعداد فرصت‌های شغلی ثابت برای کل تعاونی های صید پره 416 بودکه میانگین موقعیت شغلی ثابت به ازای هر تعاونی10±26 نفر محاسبه شد. تعداد کل افراد شاغل در تعاونی های صید پره در طول سواحل استان 587 نفر با میانگین 13±37 نفر به ازای هر تعاونی بود. ساعات کاری سالانه پرسنل شاغل برای کل تعاونی های منطقه مورد مطالعه و تعاونی های مستقر در منطقه صید ساحل غربی به‌ترتیب 23 و 37 درصد بیشتر از آستانه و استاندارد کشوری و برای تعاونی های مستقر در منطقه صید ساحل شرقی 16 درصدکمتر بوده است. هزینه‌های پرسنلی بیشترین سهم (۳/67 درصد) و هزینه‌های تعمیر و نگهداری دومین رتبه را در بین هزینه‌های متغیر به خود اختصاص داد (۷/17 درصد). میانگین دستمزد ماهانه هر یک از پرسنل شاغل کل تعاونی های صید پره 1155876±2526786 تومان برآورد شدکه مقدار این شاخص برای پرسنل شاغل در تعاونی های مستقر در منطقه صید ساحل غربی (1291226±2709892 تومان) 29 درصد بیشتر از پرسنل شاغل در منطقه صید ساحل شرقی (786939 ±2099540 تومان) بود. بررسی شاخص های اقتصادی تعاونی های صید پره استان گلستان حاکی از آن بود که این بخش از فعالیت ماهیگیری در حال حاضرفاقد سود دهی بوده و ادامه فعالیت توجیه اقتصادی ندارد. سهم ماهیگیری پره در معیشت و درآمد افراد شاغل کمتر از 50 درصد می باشد.
با افزایش صید از طریق اجرای برنامه مدون احیای ذخایر ماهیان استخوانی دریای خزر و کاهش تعداد اعضای فعال تعاونی ها می توان افزایش درآمد و حقوق افراد شاغل را انتظار داشت. همچنین، نوسازی ابزار و ادوات و ماشین آلات صیادی موجود باعث کاهش هزینه های نگهداری می شود.