بررسی زمان مناسب صید ماهیان خاویاری
محمود توکلی اشکلک
با همکاری :
محمد رضا بهروز خوشقلب ـ هاشم جوشیده ـ بهروز فدایی ـ مهدی مقیم ـ حسن فضلی ـ محمود اسدالهی ـ سید مصطفی عقیلی نژاد ـ غلامعلی بندانی ـ غلامرضا مهدیزاده
استان گیلان ـ شهرستان رشت
انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری دکتر دادمان
بخش مدیریت ذخایر
شماره ثبت
10329/84
وزارت جهاد کشاورزی
سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی
مؤسسه تحقیقات شیلات ایران ـ انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری دکتر دادمان
چکیده
عملیات اجرایی طرح بررسی زمان مناسب صید ماهیان خاویاری با هدف بررسی و تعیین زمان مناسب برای صید ماهیان خاویاری در صیدگاههای استانهای گیلان، مازندران و گلستان طی سالهای 1381 و 1382 در 10 صیدگاه (در هر ناحیه شیلاتی 2 صیدگاه) به اجراء درآمد. تعداد صیدگاههای نمونه برداری در استان گیلان و مازندران هر یک 4 صیدگاه و استان گلستان 2 صیدگاه بود. این طرح با توجه به مصوبات کمیسیون عالی برنامه ریزی پایدار از ماهیان خاویاری سال 1380 به اجراء در آمد. با توجه به نتایج حاصل از اجرای طرح و بررسی فاکتورهای میانگین خاویاردهی، کمیت و کیفیت خاویار استحصالی ، ترکیب جنسی ماهیان صید شده و خاویار در واحد تلاش، مشخص گردید که میانگین خاویاردهی در گونه تاسماهی ایرانی در هر سه استان گیلان، مازندران و گلستان در صید بهاره نسبت به صید پائیزه و زمستانه و صید زمستانه نسبت به صید پائیزه بیشتر بود، اما میزان خاویار استحصالی در صید پائیزه بیشتر می باشد. از نظر ترکیب جنسی، درصد صید ماهیان ماده رسیده در صید بهاره بیشتر از سایر فصول بود. در صیدگاههای استان گیلان و صیدگاههای غربی و مرکزی استان مازندران شرایط تقریباً مشابه بوده، صید بهاره از دهه اول فروردین تا پایان دهه دوم اردیبهشت ماه ، صید پائیزه از دهه اول مهر تا پایان دهه اول آذر ماه و صید زمستانه از دهه اول اسفند تا پایان اسفند ماه مناسب
می باشد. در صیدگاه خزرآباد و صیدگاههای همجوار در استان مازندران، زمان مناسب صید نسبت به سایر صیدگاهها اندکی متفاوت بود بطوریکه در صید بهاره دهه سوم اردیبهشت ماه و در صید زمستانه دهه اول بهمن ماه نیز برای صید مناسب بنظر می رسد. در صیدگاههای استان گلستان، صید بهاره از نظر کمی و کیفی از دهه اول فروردین تا پایان پایان دهه اول خرداد ، صید پائیزه از دهه سوم مهر تا پایان دهه سوم آذر و صید زمستانه از دهه سوم بهمن تا پایان اسفند ماه برای صید مناسب است. در گونه ازون برون در صیدگاههای استان گیلان و مازندران، صید بهاره از دهه اول فروردین ماه، بخصوص از اردیبهشت ماه تا پایان دهه دوم خرداد ماه مناسبتر بود و کلیه فاکتورهای مورد بررسی نشانگر بهینه بودن کمیت و کیفیت صید تا پایان دهه دوم خرداد ماه نسبت به سایر فصول می باشد. در صید زمستانه ازدهه اول اسفند تا پایان اسفند ماه می توان نسبت به استقرار دام
ازون برون در دریا (با تعداد کمتری دام نسبت به دام تاسماهی) برای صید این گونه اقدام نمود. در استان گلستان نتایج نشاندهنده افزایش کمی و کیفی صید از دهه سوم فروردین تا پایان دهه اول خرداد بود و این زمان مناسب صید گونه ازون برون می باشد. با توجه به نتایج حاصل از اجرای طرح، از نظر کمی و کیفی صید تابستانه برای صید تاسماهی ایرانی و ازون برون و صید پائیزه برای صید گونه ازون برون مناسب نمی باشد.
واژه های کلیدی: ماهیان خاویاری ـ تاسماهی ایرانی ـ ازون برون ـ زمان صید