چکیده
محدودیت در استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها در پاسخ به تقاضای فزاینده برای محصولات ایمن آبزی پروری موجب افزایش تمایل فعالان این بخش به شیوه‌های جایگزین سازگار با محیط زیست شده است. از این رو هدف از اجرای این مطالعه بررسی تأثیر استفاده از پروبیوتیک بومی تک سل حاوی باکتری باسیلوس سوبتیلیس (Bacillus subtilis) IS02 به میزان 1011×5/2 پرگنه در هر میلی‌لیتر و مواد بهبود دهنده آب و خاک (سوپرپربورات) به میزان 8-5 کیلوگرم در هکتار جهت افزایش بهره‌وری و ارتقاء سطح تولید در مزارع پرورش میگو استان بوشهر بود. بر اساس دستورالعمل کارخانه سازنده، این مواد تا انتهای دوره پرورش هر 7 تا 10 روز مورد استفاده قرار می‌گرفت. این مطالعه از چهار تیمار هر کدام با سه تکرار تشکیل شده بود. نحوه استفاده از این مواد بدین صورت بود که در طول دوره پرورش در تیمار T1 از پروبیوتیک بصورت توأم با سوپرپربورات و درتیمارهای T2 و T3 به ترتیب فقط از سوپرپربورات (T2) و پروبیوتیک (T3) استفاده شد. این در حالی بود که در تیمار شاهد (T4) هیچ ماده افزودنی بکار برده نشد. در این مطالعه از پست لاروهای 12 روزه میگوی سفید غربی (Litopenaeus vannamei) با میانگین وزنی 002/0±067/0 گرم استفاده شد که با تراکم 40 قطعه در هر مترمربع در استخرهای خاکی 2/1 هکتاری ذخیره‌سازی شدند. طول دوره مطالعه 125-120 روز بطول انجامید. نتایج بدست آمده حاکی از آن بود که میزان شاخص‌های رشد و بازماندگی در میگوهای تیمار T1 به ترتیب با میزان 04/0±25 گرم و 91 درصد بطور معنی‌داری بیشتر از سایر میگوهای تیمار بود (P<0.05). از سوی دیگر مقادیر بدست آمده در تیمار T2 (14/21±0 گرم و 87 درصد) و T3 (02/22±0 گرم و 90 درصد) بطورمعنی‌داری بیشتر از مقادیر تیمار شاهد (16/0±19 گرم و 85 درصد) بود. همچنین به دلیل اثر هم‌افزایی استفاده از پروبیوتیک و سوپرپربورات مشاهده شد که میزان فراوانی باکتری‌های بیماریزا ویبریو شامل V.owensii (MT192348.1)، V. alginolyticus (MZ854010.1)، V. parahaemolyticus (MT940645.1 و MT672780.1) و V. harveyi (MT704549.1) به ترتیب به میزان 103× 30/2 پرگنه در هر میلی‌لیتر بطور معنی‌داری کمتر از سایر تیمارها بود. لذا با توجه به میزان غذای مصرف شده در طول دروه پرورش، میزان ضریب تبدیل غذایی در میگوهای تیمار شاهد با میزان 72/1 بطورمعنی‌داری نسبت به سایر تیمارها T1 (47/1)، T2 (61/1) و T3 (52/1) بیشتر شده بود (P<0.05). از این رو با توجه به زیست توده تولید شده در پایان دوره پرورش، مشاهده شد که میزان سود خالص حاصل از فروش میگوهایی که از پروبیوتیک تک سل همراه با سوپرپربورات استفاده کرده بودند با میزان 9217 میلیون ریال بطور معنی‌داری بیشتر از سایر تیمارهای مطالعه می‌باشد. بنابراین با توجه به نتایج بدست آمده می‌توان عنوان نمود که استفاده توأم از پروبیوتیک و سوپرپربورات به دلیل ایجاد اثر هم افزایی علاوه بر کاهش بار باکتریایی ویبریو در آب استخرهای پرورشی میگو موجب افزایش شاخص‌های رشد و بازماندگی و در نهایت افزایش سودآوری، ارتقاء تولید و بهره‌وری مزارع پرورش میگو خواهد گردید.