چکیده
با توجه به جایگاه صنعت پرورش میگو در کشور، تولید پایدار به عنوان رکن اصلی بقای صنعت مطرح بوده است، لذا پیشگیری و ممانعت از ورود عوامل بیماریزا و حاملین آنها به استخرهای پرورش میگو به عنوان یکی از راهکارهای رسیدن به این هدف، مطرح می‌باشد. در این مطالعه سعی شد با اجرای سیستم فیلتراسیون سه ردیفه الگویی و یک ردیفه در سطح مزارع پرورش میگوی استان بوشهر کارایی این سیستمها در ممانعت از ورود موجودات ناخواسته و عوامل بیماریزا به درون استخرهای پرورشی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. سیستم‌های فیلتراسیون سه ردیفه بکار رفته در این مطالعه خود از سه تیمار (تیمار اول؛ 1000، 500 ، 250 میکرون)، (تیمار دوم؛ 1000، 500 و 300 میکرون) و (تیمار سوم؛ 1000، 500 و 500 میکرون) هر کدام با سه تکرار تشکیل شده بودند، در حالیکه در سیستم یک ردیفه تنها از یک ردیف توری 1000 میکرون استفاده شد. با بکارگیری این سیستمها از ابتدا تا انتهای دوره پرورش کلیه اطلاعات مربوط به ناخواسته‌های جمع‌آوری شده در توری‌های بکار رفته در این سیستمها مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که فیلتراسیون سه ردیفه با توری‌های 1000، 500، 250 میکرون در طول دوره پرورش در بدام انداختن ناخواسته‌ها، تخم و لارو آبزیان در مقایسه با سایر سیستم‌های مطالعه شده از بیشترین کارایی برخوردار می‌باشد و کمترین میزان کارایی، مربوط به فیلتراسیون‌های یک ردیفه بود. اطلاعات بدست آمده از مقادیر ناخواسته‌های جمع‌آوری شده در مراکز عمل آوری بعد از برداشت میگو نیز این موضوع را تائید نمود. همچنین بررسی نتایج شاخص‌های تولید بدست آمده از مزارع تیمار اول و دوم دلالت بر عدم وجود اختلاف معنی‌دار در شاخص‌های تولید در این دو سیستم فیلتراسیون را داشت. در حالیکه در مزارع تیمار چهارم به دنبال افزایش میزان ناخواسته‌های برداشت شده از استخرهای پرورش میگو، مشاهده شد که علاوه بر کاهش میزان تولید (به میزان 400,2 – 300,1 کیلوگرم در هکتار) و سود آوری، هزینه‌های تولید افزایش یافته بود. از سوی دیگر مقایسه میان کارایی سیستم‌های مختلف فیتراسیون سه ردیفه نشان داد که در مزارع‌ای که از توری‌های با چشمه 1000، 500 و 500 میکرون استفاده کرده بودند در مقایسه با عملکرد تیمارهای اول و دوم از کمترین کارایی در ممانعت از ورود ناخواسته‌ها به استخرهای پرورشی برخوردار بودند، با این وجود عملکرد سیستم فوق در مقایسه با فیلتراسیون یک ردیفه بیشتر بود. از آنجاکه ناخواسته‌ها می‌توانند ناقلین عوامل بیماریزا باشند، لذا هر گونه افزایش میزان آنها در استخرهای پرورشی می‌تواند با افزایش شیوع بیماری در مزرعه همراه باشد. با توجه به نتایج بدست آمده توصیه می‌شود که بمنظور ارتقاء تولید و کاهش خطر بروز بیماری، پرورش دهندگان می‌بایست در کل دوره پرورش از یک سیستم آماده سازی آب مشتمل بر فیلترهای شنی و میکرونی با چشمه‌های 1000 (ردیف اول)، 500 (ردیف دوم) و 250 و یا 300 (ردیف سوم) میکرون بمنظور ممانعت از ورود ناخواسته‌ها به داخل استخرهای پرورشی استفاده نمایند.